پرورش كبوتر

نام علمی (Columba): به گروهی از پرندگان متوسط تا بزرگ جثه از خانواده کبوترسانان گفته می شود که به دو صورت وحشی و اهلی یافت می شود و رنگ ها و نژادهاي مختلفی دارد که معروف ترین آن ها کبوتر خانگی، کبوتر چاهی و کبوتران خانگی وحشی شده است. نام علمی کبوتر خانگی Columba livia domestica است. نام علمی کبوتر چاهی که اکثر کبوتران خانگی از نسل آنهایند. به این پرنده در زبان عربی، حمام و در ترکی، گورچین گویند. واژه کبوتر یک واژه اصیل فارسی است که از دو واژه « کبود » (آبی) و « تر » تشکیل شده است. در زبان سانسکریت به آن Kap^ota و در زبان پهلوي به آن Kapotar می گفته اند. در فارسی محاوره اي متداول، به کبوتر، کَفتر می گویند که مبدل کبوتر است و نا مهاي محلی آن در کردستان و کرمانشاه کوتر، کموتر و در بعضی نقاط جنوب کپتر و کبتر است. در لغتنامه دهخدا، نام هاي زیر به این پرنده نسبت داده شده است: کفتر، کبتر ، حمام، حمامه، نامه بر، کوتر، عفد، فاخته، سعدانه، صلصله و بالاخره ورقاء. نژادهاي کبوتر بسیار متنوع بوده ودر سراسر جهان پراکنده است.

رده بندي علمی کبوتر

جمع آوري اطلاعات در مورد گونه هاي کبوتر، با توجه به فراوانی آن ها واختلاف صفات، رنگ ها وشکل آنان، کار چندان آسانی نیست چرا که
آمیزش گونه هاي مختلف با هم، بسیار رواج دارد و این آمیزش ها باعث پدیدآمدن گونه هاي جدید شده است .برخی معتقدند که انواع کبوترها، از هزار گونه نیز بیشتر است.

تاریخ اهلی شدن کبوتر

تاریخ دقیق پیدایش کبوتر و زمان اهلی شدن و استفاده از آن در جنگ و صلح به درستی معلوم نیست. ولی آن چه مسلم است این است که
از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح، کبوتر در مصر وجود داشته و فراعنه مصر، به عنوان پِیک از آن استفاده می کردند و حتی آن را پرنده اي مقدس می دانستند. یونانی ها هم چندین هزار سال قبل از میلاد از کبوتر به عنوان قاصد استفاده می کردند و نام برندگان ورزش هاي
المپیک را به پاي آن ها می بستند و به وطن شان می فرستادند. پس از مصر، ایران، چین، یونان و روم از قدیمی ترین مراکز پرورش و تربیت
کبوتر در اعصار گذشته بوده اند. تاریخ نشان می دهد که کورش کبیر براي ارسال اخبار محرمانه به نقاط مختلف کشور پهناور خود، کبوترانی
در اختیار داشته و ژولیوس سزار، امپراتور روم، اولین کسی بوده که براي فتح گال (فرانسه امروزي) از کبوتران نامه بر استفاده کرده است.
دریانوردان فنیقی و قبرسی، در هنگام سفر کبوترها را با خود می بردند و پس از رسیدن به مقصد، آن ها را با نامه هایی به محل سکونت خود
می فرستادند، تا خانواده هایشان را از وضعیت و تاریخ بازگشت خود مطلع سازند.

در کشورهاي یاد شده، پرورش متراکم کبوتر متداول بوده، بشر با ساختن برج هایی، که امروزه کبوترخانه نامیده می شود و حفره هاي زیادي
دارد، کود این پرنده را جمع آوري می کرده است، این رسم هنوز در کشور ما متداول است.

جایگاه و محل نگهداري کبوتر

جایگاه نگهداري کبوترها بسیار متفاوت می باشد و برحسب محل نگهداري آن ها در منازل، پشت بام ها و یا برج هاي مخصوص در مزارع
متغیر است، ولی به هرحال این جایگاه به صورت یکی از اشکال زیر می باشد:

1..در صورت نگهداري کبوتر در خانه، معمولاً جایگاه آن ها را از قفس هاي چوبی، فلزي، جعبه هاي حلبی، سنگ هاي ساختمانی و یا چیزي
نظیر آن می سازند. این جایگاه ها معمولاً کوچک بوده و براي یک تا دو جفت پرنده ساخته می شود

2.کبوترهایی که بر روي پشت بام ها و یا در مزرعه نگهداري می شوند. در قفس هاي بزرگی که از چوب یا فلز و یا حلبی ساخته شده، جاي
داده می شوند .این قفس هاي بزرگ معمولاً داراي یک یا چند در کوچک یا بزرگ است که به کبوترها اجازه ورود و خروج می دهد و گاهی
40 سانتی متر براي هر دو جفت کبوتر در داخل آن تعبیه می شود. اندازه قفس هاي بزرگ ×50× اوقات آشیانه هاي کوچکی به اندازه 40
2 متر است که گنجایش 50 جفت کبوتر را دارد.

کبوتران را به سه گروه تقسیم می کنند.

کبوتران خانگی

کبوتران نامه بر

کبوتران وحشی - کبوتران وحشی (چاهی  صحرایی)

دسته اي از کبوتران هستند که به صورت گروهی در شهرها و حومه شهر دیده می شوند و بعد از بلوغ (حدود 8 تا 12 ماه پس از تولد بسته
به نژاد) با انتخاب جفت، زادوولد حیرت انگیزي می کنند که در نوع خود جالب است. عموماً کبوتران وحشی، خاکستري و گاه سیاه
خاکستري هستند که با آمیخته شدن با نسل کبوتران خانگی که وحشی شده اند، اینگونه کبوتران را با تلفیقی از رنگ هاي کبوتران وحشی و
خانگی می توان شناخت. مانند همه گونه ها 2 تخم می گذارند و بعد از 14 تا 19 روز (بسته به شرایط محیط) جوجه ها به دنیا می آیند و تا
دو روز از نوعی شیر مخصوص (پرنده محتویات معده را که کاملاً آسیاب شده و با آب مخلوط کرده، به نوعی شیره تبدیل می کند)
جوجه هایش را تغذیه می کند. نوع نر پرنده، معمولاً بزرگ تر (به لحاظ جثه و حجم جمجمه)از نوع ماده، قابل شناسایی است .نوع ماده با
جثه اي کوچک تر و نوکی درازتر از نوع نر قابل شناسایی است.

کبوتران خانگی

از قدیم از پرندگان خانگی بوده و دارندگان این حیوان را کبوتر باز می گویند .کبوتران خانگی به علت تغذیه مناسب و شرایط استراحت گاه
(از لحاظ جثه) از همنوعان وحشی خود بزرگ ترند. کبوتران خانگی را معمولاً آموزش می دهند تا خانه صاحبش را مرگز قطب نماي درونی
خود قرار دهد و جلد شود. از این غریزه ذاتی براي آموزش آن ها استفاده می شود و مسابقاتی نیز براي محک زدن این قدرت بر گزار می شود
که معمولاً کبوتران بازنده به صاحب کبوتران برنده می رسند. براي جلد کردن کبوتر، معمولاً پرهاي کبوتر را (به غیر از شه پر (می برند
(قیچی می کنند) و مدتی بسته به خصوصاً نژاد حیوان نگهداري می کنند تا قطب نماي درونی حیوان تغییر مرکز داده و خانه جدید را مرکز
قطب نما کند .کبوتر بازان خاطرات فراوانی از کبوترانی دارند که بعد از سال ها به خانه قبلی خود بازگشته اند و هیچ گاه این قطب نما تغییر
نکرده است. اساساً نژاد کبوتران اصیل را در ظاهر و جمجمه و میزان وفاداري (جلد بودن) به اولین خانه می دانند.

تهیه و تنظیم : مجید عزیززاده

متن كامل در ادامه مطلب

  ادامه مطلب

پرورش كبوتر

نام علمی (Columba): به گروهی از پرندگان متوسط تا بزرگ جثه از خانواده کبوترسانان گفته می شود که به دو صورت وحشی و اهلی یافت می شود و رنگ ها و نژادهاي مختلفی دارد که معروف ترین آن ها کبوتر خانگی، کبوتر چاهی و کبوتران خانگی وحشی شده است. نام علمی کبوتر خانگی Columba livia domestica است. نام علمی کبوتر چاهی که اکثر کبوتران خانگی از نسل آنهایند. به این پرنده در زبان عربی، حمام و در ترکی، گورچین گویند. واژه کبوتر یک واژه اصیل فارسی است که از دو واژه « کبود » (آبی) و « تر » تشکیل شده است. در زبان سانسکریت به آن Kap^ota و در زبان پهلوي به آن Kapotar می گفته اند. در فارسی محاوره اي متداول، به کبوتر، کَفتر می گویند که مبدل کبوتر است و نا مهاي محلی آن در کردستان و کرمانشاه کوتر، کموتر و در بعضی نقاط جنوب کپتر و کبتر است. در لغتنامه دهخدا، نام هاي زیر به این پرنده نسبت داده شده است: کفتر، کبتر ، حمام، حمامه، نامه بر، کوتر، عفد، فاخته، سعدانه، صلصله و بالاخره ورقاء. نژادهاي کبوتر بسیار متنوع بوده ودر سراسر جهان پراکنده است.

رده بندي علمی کبوتر

جمع آوري اطلاعات در مورد گونه هاي کبوتر، با توجه به فراوانی آن ها واختلاف صفات، رنگ ها وشکل آنان، کار چندان آسانی نیست چرا که
آمیزش گونه هاي مختلف با هم، بسیار رواج دارد و این آمیزش ها باعث پدیدآمدن گونه هاي جدید شده است .برخی معتقدند که انواع کبوترها، از هزار گونه نیز بیشتر است.

تاریخ اهلی شدن کبوتر

تاریخ دقیق پیدایش کبوتر و زمان اهلی شدن و استفاده از آن در جنگ و صلح به درستی معلوم نیست. ولی آن چه مسلم است این است که
از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح، کبوتر در مصر وجود داشته و فراعنه مصر، به عنوان پِیک از آن استفاده می کردند و حتی آن را پرنده اي مقدس می دانستند. یونانی ها هم چندین هزار سال قبل از میلاد از کبوتر به عنوان قاصد استفاده می کردند و نام برندگان ورزش هاي
المپیک را به پاي آن ها می بستند و به وطن شان می فرستادند. پس از مصر، ایران، چین، یونان و روم از قدیمی ترین مراکز پرورش و تربیت
کبوتر در اعصار گذشته بوده اند. تاریخ نشان می دهد که کورش کبیر براي ارسال اخبار محرمانه به نقاط مختلف کشور پهناور خود، کبوترانی
در اختیار داشته و ژولیوس سزار، امپراتور روم، اولین کسی بوده که براي فتح گال (فرانسه امروزي) از کبوتران نامه بر استفاده کرده است.
دریانوردان فنیقی و قبرسی، در هنگام سفر کبوترها را با خود می بردند و پس از رسیدن به مقصد، آن ها را با نامه هایی به محل سکونت خود
می فرستادند، تا خانواده هایشان را از وضعیت و تاریخ بازگشت خود مطلع سازند.

در کشورهاي یاد شده، پرورش متراکم کبوتر متداول بوده، بشر با ساختن برج هایی، که امروزه کبوترخانه نامیده می شود و حفره هاي زیادي
دارد، کود این پرنده را جمع آوري می کرده است، این رسم هنوز در کشور ما متداول است.

جایگاه و محل نگهداري کبوتر

جایگاه نگهداري کبوترها بسیار متفاوت می باشد و برحسب محل نگهداري آن ها در منازل، پشت بام ها و یا برج هاي مخصوص در مزارع
متغیر است، ولی به هرحال این جایگاه به صورت یکی از اشکال زیر می باشد:

1..در صورت نگهداري کبوتر در خانه، معمولاً جایگاه آن ها را از قفس هاي چوبی، فلزي، جعبه هاي حلبی، سنگ هاي ساختمانی و یا چیزي
نظیر آن می سازند. این جایگاه ها معمولاً کوچک بوده و براي یک تا دو جفت پرنده ساخته می شود

2.کبوترهایی که بر روي پشت بام ها و یا در مزرعه نگهداري می شوند. در قفس هاي بزرگی که از چوب یا فلز و یا حلبی ساخته شده، جاي
داده می شوند .این قفس هاي بزرگ معمولاً داراي یک یا چند در کوچک یا بزرگ است که به کبوترها اجازه ورود و خروج می دهد و گاهی
40 سانتی متر براي هر دو جفت کبوتر در داخل آن تعبیه می شود. اندازه قفس هاي بزرگ ×50× اوقات آشیانه هاي کوچکی به اندازه 40
2 متر است که گنجایش 50 جفت کبوتر را دارد.

کبوتران را به سه گروه تقسیم می کنند.

کبوتران خانگی

کبوتران نامه بر

کبوتران وحشی - کبوتران وحشی (چاهی  صحرایی)

دسته اي از کبوتران هستند که به صورت گروهی در شهرها و حومه شهر دیده می شوند و بعد از بلوغ (حدود 8 تا 12 ماه پس از تولد بسته
به نژاد) با انتخاب جفت، زادوولد حیرت انگیزي می کنند که در نوع خود جالب است. عموماً کبوتران وحشی، خاکستري و گاه سیاه
خاکستري هستند که با آمیخته شدن با نسل کبوتران خانگی که وحشی شده اند، اینگونه کبوتران را با تلفیقی از رنگ هاي کبوتران وحشی و
خانگی می توان شناخت. مانند همه گونه ها 2 تخم می گذارند و بعد از 14 تا 19 روز (بسته به شرایط محیط) جوجه ها به دنیا می آیند و تا
دو روز از نوعی شیر مخصوص (پرنده محتویات معده را که کاملاً آسیاب شده و با آب مخلوط کرده، به نوعی شیره تبدیل می کند)
جوجه هایش را تغذیه می کند. نوع نر پرنده، معمولاً بزرگ تر (به لحاظ جثه و حجم جمجمه)از نوع ماده، قابل شناسایی است .نوع ماده با
جثه اي کوچک تر و نوکی درازتر از نوع نر قابل شناسایی است.

کبوتران خانگی

از قدیم از پرندگان خانگی بوده و دارندگان این حیوان را کبوتر باز می گویند .کبوتران خانگی به علت تغذیه مناسب و شرایط استراحت گاه
(از لحاظ جثه) از همنوعان وحشی خود بزرگ ترند. کبوتران خانگی را معمولاً آموزش می دهند تا خانه صاحبش را مرگز قطب نماي درونی
خود قرار دهد و جلد شود. از این غریزه ذاتی براي آموزش آن ها استفاده می شود و مسابقاتی نیز براي محک زدن این قدرت بر گزار می شود
که معمولاً کبوتران بازنده به صاحب کبوتران برنده می رسند. براي جلد کردن کبوتر، معمولاً پرهاي کبوتر را (به غیر از شه پر (می برند
(قیچی می کنند) و مدتی بسته به خصوصاً نژاد حیوان نگهداري می کنند تا قطب نماي درونی حیوان تغییر مرکز داده و خانه جدید را مرکز
قطب نما کند .کبوتر بازان خاطرات فراوانی از کبوترانی دارند که بعد از سال ها به خانه قبلی خود بازگشته اند و هیچ گاه این قطب نما تغییر
نکرده است. اساساً نژاد کبوتران اصیل را در ظاهر و جمجمه و میزان وفاداري (جلد بودن) به اولین خانه می دانند.

تهیه و تنظیم : مجید عزیززاده

متن كامل در ادامه مطلب

اردک يا مرغابی نامی است که معمولاً برای تعدادی از گونه‌های مرغابی سانان در خانواده پرندگان Anatidae به کار می‌رود. اردک‌ها به چندين زيرخانواده تقسيم می‌شوند. مرغابی‌ها اغلب پرندگان آبی هستند که بيشترشان کوچک‌تر از هم‏خانواده‌های غاز و قو هستند. مرغابی‌ها هم در آب دريا و هم در آب شيرين زندگی می‌کنند.

اردک پرنده‏ايست تخم‏گذار که بيشتر در آب زندگی می‌کند. گونه‌های زيادی از اردک در دنيا هستند که هنوز شناخته نشده‌اند.اين پرنده پرهای چربی دارد تا با تماس به آب، پرها خيس نشود و پرنده پس از خارج شدن از آب سنگين نشود.

اردک ​ها معمولاً در زمستان به دنبال همسر می​گردند. پرندگان نر با نمايش پرهای زيبای خود سعی می​کنند توجه اردک​های ماده را به خود جلب کنند. در بهار، پرندگان ماده همسر ايده​̣آل خود را به محل جفت​گيری که از قضا جايی است که خود از تخم در آمده​اند می​برند.
تعداد تخم​هايی که يک پرندۀ ماده می​تواند بگذارد، به مدت زمان تابش خورشيد بستگی دارد. در دامداری​های صنعتی، از اين واقعيت سوء استفاده کرده و برای بالا بردن تعداد تخم​ها پرورشگاه​ها را با نور مصنوعی تا ۱۷ ساعت در روز روشن نگه می​دارند.
در طبيعت، پرندۀ ماده بعد از گذاشتن تخم​ها روی آنها می​نشيند تا آنها را گرم کند و آقای اردک وقت خود را با ساير آقايان گروه می​گذراند! جوجه​ها در ۲۸ روز از تخم در می​آيند و تنها چند ساعت پس از تولد می​توانند با مادر خود شنا کنند و اگر مادر خود را از دست بدهند می​توانند به تنهايی تا فاصلۀ ۱.۵ کيلومتر به جستجوی آب بروند.

 تاريخچه پرورش اردک

اردک يکی از اولين گونه‌های پرندگان است که توسط آدمی اهلی شده‌است و به نظر می‌رسد که نخستين بار، اهلی کردن آن در کشور مصر صورت گرفته ‏باشد، زيرا در حفاری‌های به‏عمل‏آمده بر روی گور امنحوتب سوم، يکی از فراعنه‏ی باستانی مصر، که در حوالی ۱۵۰۰ سال قبل از ميلاد می‌زيسته‌است، تصوير يک اردک در بين گل‌های لوتوس مشاهده شده‌است، و گفتنی است که مصريان باستان يکی از اولين اقوام کهن بشری هستند که اقدام به جوجه‏ کشی از اين پرنده نمودند، و شايد علت توجه مصريان باستان به پرورش اين پرنده، کانال‌های متعدد آبی و رودخانه طويل و ممتد نيل بوده‏باشد. امروزه نيز پرورش اردک به شدت در مصر متداول است.

 خصوصيات

اردک پرنده‌ای با بدن کشيده و پاهای کوتاه است که باعث می‌شود بدنش نزديکِ زمين قرار گيرد. اردک از پرندگان نوک‏پهنی است که در جانورشناسی به آن‌ها لامليورستر Lamelliorostereمی‌گويند. درازا و حجم بال اردک نسبت به ساير طيور متوسط است و اردک اهلی بدين دليل به خوبی نمی‌تواند پرواز کند. حرارت طبيعی بدن اردک ۷/۴۰ درجه‏ی سانتی‏گراد و تعداد نبض آن به طور متوسط ۳۱۲ دفعه در دقيقه و تعداد تنفسش ۱۶ – ۲۸ بار در دقيقه است. سرِ بزرگ و قطر منقار آن در بالا و پايين کم است. بدين ترتيب، از اتصال منقار به يکديگر برجستگی خاصی از نيمرخ در آن‌ها ديده نمی‌شود. حجم منقار در اردک‌ها نسبت به ساير طيور و به‏خصوص غاز زيادتر است و سطح بيشتری را نسبت به سر و جثّه‏ی حيوان اشغال می‌کند. منقار در محل اتصال به سر نازک‏تر از قسمت آزاد است؛ ازاين‏رو تقريباًً به صورت يک بيلچه درآمده‌است. منقار از غشايی صاف و هموار پوشيده شده‌است که لبه‏ آن از يک قسمت شاخی پوشيده می‌شود. زبان در اردک قوی و عضلانی است و غدد چشائی فراوانی دارد که به‏وسيله‏ی آن‌ها می‏تواند تا اندازه‌ای طعم مواد غذائی را حس کند. گردن اردک کوتاه و قطر آن متوسط است. پرها تمام بدن اردک‌ها را پوشانده و غشای ضخيمی را در روی پوست تشکيل می‌دهد. اين پرها به‏خوبی روغنی‌اند و اين امر مانع از رسيدن آب و رطوبت به بدن آن می‌شود.

 نژادهای اردک

نژادهای متعددی از اردک اهلی در جهان وجود دارد که اين نژادها به گروه‌های گوشتی، تخم‏گذار، دومنظوره و تزئينی تقسيم می‌شوند. اينک به معرفی اين نژادها می پردازيم:

۱ . نژاد پکين Peckin : منشأ اين نژاد کشور چين است و اولين بار در سال ۱۸۷۳ به عنوان يک نژاد مشخص معرفی شده‌است و درحال حاضر بيشتر مزارع پرورش اردک گوشتی در آمريکا از اين نژاد استفاده می‌کنند . وزن اردک نر بالغ در حدود ۴ تا ۵/۴ کيلوگرم واردک ماده بالغ ۶/۳ تا ۴ کيلوگرم است . اين نژاد تخمگذار خوبی نيز هست به طوری که ساليانه بين ۱۵۰ تا ۱۸۰ عدد تخم می‌گذارد ووزن هر يک عدد تخم آن در حدود ۸۵ گرم بوده ورنگ پوسته آن سفيد کرمی ويا سبز فام است . اين نژاد دارای بدنی کشيده وسينه‌ای پهن بوده ورنگ آن سفيد کرمی ورنگ پوست آن زرد ورنگ منقار وپاها پرتقالی است. وجه تمايز اردک نر از ماده ، وجود دو پر کوچک تابيده در منتهای اليه دم است . امتداد بدن از شانه به طرف پشت ، شيب دار بوده ودر حقيقت قسمت انتهايی بدن ودم نزديک زمين قرار گرفته‌است . اين طرز ساختمان بدن وهمچنين طرز راه رفتن ،پرنده را شبيه به پنگوئن‌ها می‌سازد . طرز ساختمان بدن سبب شده‌است که حيوان نتواند به آسانی بر روی زمين جفتگيری کند از اين رو برای جفتگيری بايد در آب برود.. بهترين سن برای عرضه در بازار سن ۸ تا ۱۲ هفتگی است ودر اين سن وزن اردک بين ۲ تا ۳ کيلوگرم خواهد بود ، وپس از آن بتدريج از کيفيت گوشت کاسته می‌شود . اين نژاد آرام بوده وشرايط محيطی را بخوبی تحمل می‌کند ودر مقايسه با ساير نژادها از بال کوچک تری برخوردار است وزيباتر به نظر می‌رسد . اردک ماده آن علاقه چندانی به خوابيدن بر روی تخم ندارد .

۲ . نژاد روئن Rouen: منشا اين نژاد شهر روئن درايالت نرماندی فرانسه است که نام نژاد نيز از نام آن گرفته شده‌است واين نژاد تا حدودی شبيه نژاد پکين است . اين نژاد در اصل از نژاد اردک وحشی مالارد منشعب شده واردک نر آن دارای بال وپرهای زيبای آبی وسبز وسياه است ودر لابلای آن خطوطی سفيد قرار دارند . وزن اردک نر در حدود ۵/۴ کيلوگرم ووزن اردک ماده ۴ کيلو گرم است . از نظر رنگ ، نر وماده در اين نژاد اختلاف دارند ورنگ نرها زيباتر از رنگ ماده‌ها می‌باشد . جثه نرها نيز از جثه ماده‌ها بزرگ تر است .رنگ اردک ماده سفيد وقهوه‌ای روشن است وپاها ومنقار به رنگ پرتقالی وپوست به رنگ زرد است واردک ماده آن علاقه چندانی به خوابيدن بر روی تخم ندارد .ماده اردک‌ها ساليانه ۸۰ عدد تخم می‌گذارند که رنگ پوسته تخم خاکستری آبی فام تا سبز می‌باشد. گوشتشان بسيار لذيذ و خوش‏خوراک است.

۳ . نژاد ايلسبوری Aylesbury: اردکی تنبل وسنگين وزن از اردک‌های نژاد گوشتی است که منشا آن دره ايلسبوری در حومه شهر لندن در انگليس است ، ووزن اردک نر آن در حدود ۵/۴ کيلوگرم ووزن اردک ماده در حدود ۴ کيلوگرم است . اين نژاد برای توليد گوشت مناسب است . اردک ايلسبوری منقاری بلند ، راست وبه رنگ سفيد صورتی فام ، وپاهای پرتقالی رنگ دارد و برخلاف رنگ پوست ساير نژادهای اردک که معمولاً زرد است رنگ پوست اردک ايلسبوری سفيد است . ميزان توليد تخم آن ساليانه در حدود يکصد عدد تخم است .

۴ . نژاد آنکونا Ancona: اين اردک جزو نژادهای گوشتی است ومعمولاً جوجه‌های آن به رنگ شوکولاتی وسفيد واردک‌های بالغ به رنگ سياه وسفيد اند . سر وگردن وسينه معمولاً به رنگ سفيد وباقی اجزای بدن به رنگ سياه است .

۵ . نژاد خالدار استراليايی Australian Spotted :اين نژاد در سال ۱۹۲۰ ميلادی در آمريکا بوجود آمد ودر سال ۱۹۲۸ برای اولين بار به نمايش گذاشته شد ، اين نژاد از تلاقی نژادهای مالارد ، دم دراز وکال وبرخی نژادهای خالدار از گله‌های اردک وحشی استراليايی بوجود آمد . اندازه جثه اين اردک‌ها حد واسطی بين گونه مالارد نوک دراز وگونه کال نوک کوتاه می‌باشد . وزن اردک نر آن يک کيلو تا ۲/۱ کيلوگرم واردک ماده بين ۸۷۰ گرم تا ۱۰۵۷ گرم می‌باشد . اين نژاد از لحاظ رنگ واريته‌های مختلفی نظير : سرسبز ، سر آبی وسر نقره‌ای دارد . اردک خالدار استراليايی تخمگذار خوب ومادری ممتاز است . جوجه اردک‌های بسيار فرز وچالاکی دارد واز لحاظ قدرت پرواز همانند نژاد کال Call پرندگانی توانا هستند .

 تغذيه

برخلاف ساير انواع طيور اهلی، جوجه اردک‌ها از همان ساعات اوليه‏ی خروج از تخم، علاقه‏ی عجيبی به خوردن غذا از خود نشان می‌دهند و معمولاٌ در چنين هنگامی بهتر است از خوراک‏هايی که در آب وجود دارد يا مواد غذايی که منشأ حيوانی دارند برای تغذيه‏ی جوجه استفاده شود. ولی چنانچه اين کار مقدور نباشد می‌توان روزی پنج الی شش بار مقداری آرد سبوس وپودر شير وآرد مواد علوفه‌ای را به صورت خمير درآورده و در اختيار جوجه‌ها قرار داد . تجربه نشان داده‌است که ترکيبات مزبور که البته می‌توان اجزای آن را با مواد غذايی وعلوفه ودانه‌های ديگر تعويض نمود ، غذای کامل و خوبی برای اردک‌ها به شمار می‌رود وبخصوص در رشد ونمو جوجه ها تاثير زيادی دارد .رشد جوجه اردک نسبت به ساير طيور اهلی کم وبيش سريع تر است واگر غذا به ميزان کافی ومتعادل در اختيار حيوان گذاشته شود ، حيوان رشد عجيبی خواهد کرد . تغذيه حيوان از دو هفتگی به بعد تدريجاً کم شده ودر سن سه تا چهار هفتگی تعداد دفعات غذا به دو بار در روز تقليل می‌يابد .

 

-----------------------------------------------------------------------------------------

  مطالب مرتبط :

     گالری تصاویر اردک وحشی و اردک ماندراین

    طرح توجیهی پرورش اردک مادر

    پرورش اردک در سطح استخرهای پرورش ماهی

---------------------------------------------------------------------

پرورش کبک

از خصوصيات ظاهری کبک‌های پرورشی نوار سياهی است که از روی پيشانی و روی چشم‌ها عبور کرده و در جلو گردن به هم ميرسد. قسمت سينه و پشت معمولاً خاکستری و کبود است. رنگ پرهای قسمت پهلوی کبک خاکستری و در قسمت نوک پر، دو نوار سياه وجود دارد اين نوارهای سياه در پهلو و طرفين پرنده ظاهری مخطط می‌دهند. منقار و پاهای کبک (پنجه و ساق) به رنگ قرمز است.

تشخيص جنسيت
تشخيص جنسيت کبک از روی رنگ پرها تقريباً غير ممکن است، اما می‌توان کبک‌های نر و ماده بالغ را از روی اندازه بدن و فرم سر تشخيص داد سر کبک‌های نر گرد و بزرگ بوده در صورتی که س ماده‌ها بيضی شکل می‌باشد و هيکل نرها درشت‌تر از ماده‌ها می‌باشد.
يک روش قابل اعتماد در تعيين جنسيت بررسی کلواک پرنده است که دقت آن حدود 95 % می‌باشد. در کبک‌های نر يک برآمدگی مخروطی شکل که معمولاً در وسط واقع شده ديده می‌شود ولی درماده‌ها اين برآمدگی يا وجود ندارد يا خيلی کوچک است. ارتفاع اين بر آمدگی در ابتداء حدود 8/2 ميليمتر می‌باشد. اين برآمدگی در پرندگان مسن تر راحت تر می‌توان تشخيص داد.

ويژگيهای تخم کبک
تخم کبک به رنگ سفيد مايل به زرد با لکه‌های کوچک قهوه‌ای است اين لکه‌ها شکل و اندازه متنوع دارند. تخم اين پرنده بيضوی و دوکی‌شکل است و نوک تيز آن کاملاً مشخص می‌باشد. وزن تخم از 16 تا 25 گرم است. ميانگين طول تخم‌ها 42 ميليمتر و عرض آنها 31 ميليمتر است. ضخامت پوسته تخم کبک حدود 228/0 ميليمتر و ضخامت غشای داخلی حدود 047/0 ميليمتر است. نسبت رطوبت در پوسته، زرده و سفيده به وزن کل تخم به ترتيب 2/15 درصد، 35 در صد و 8/49 در صد می‌باشد.

نگهداری تخم Egg car
دوره بحرانی برای تخم‌های جوجه‌کشی فاصله تخم‌گذاری تا قرار گرفتن تخم‌ها در دستگاه جوجه‌کشی است. تخم‌ها بايد باسرعت جمع آوری شوند (حداقل 4 بار در روز) و خيلی گرم يا سرد نشوند.
تخم‌ها نبايد در دمای زير حدود 5 درجه سانتی گراد و بالای 27 درجه سانتی‌گراد قرار داده شوند، دمای مناسب برای نگهداری تخم‌های جوجه‌کشی حدود 13 تا 16 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
بهتر است برای تخم گذاری پرنده آشيانه‌هايی ساخته شود تا از شکستن و کثيف شدن آنها جلوگيری شود. تخم‌های کثيف بايد برای جوجه‌کشی تميز شوند که راه‌های ذيل پيشنهاد می‌گردد:

1. ابتداء با يک تميز کننده نرم (سمباده نرم) تراشيده شوند و با پنبه آغشته به الکل تميز گردند.
2. بعضی از پرورش‌دهندگان ترجيح می‌دهند تمام تخم‌ها را بشويند، دمای آبی که تخم‌ها با آن شسته می‌شوند بايد بين 44 تا 49 درجه سانتی‌گراد باشد و می‌توان يک پاک کننده بهداشتی برای کاهش آلودگی پوسته تخم به آب اضافه نمود و زمان شستشو نبايد بيش از 3 دقيقه باشد و تخم‌ها قبل از انبار شدن کاملاً خشک گردند .

ذخيره سازی Egg starge
برای انبار کردن تخم‌ها آنها را در سينی‌های بزرگ و مسطح قرار می‌دهند و در اتاقی که تهويه به خوبی انجام می‌شود و دمای آن حدود 13 درج سانتی‌گراد و رطوبت آن 70 درجه است نگهداری می‌شوند.
يکی از خصوصيات ويژه تخم‌های کبک قابليت ذخيره سازی آنهاست. بر اساس آزمايشاتی که در دانشگاه کاليفرنيا ی آمريکا انجام شده است اين مدت 21روز می‌باشد بدون اينکه به درصد هچر تاثيری داشته باشد (جدول شماره يک)

البته اغلب پرورش دهندگان ترجيحاً تخم‌ها را بيش از 7 روز نگهداری نمی کنند
دوستان پرورش دهنده در ايران تا 21 روز تخم کبک نگهداری نموده اند و هيچگونه خللی در درصد هچرپديد نيامده است
بر اساس تحقيقات انجام شده در دانشگاه کاليفرنيا اگر دوره ذخيره سازی تخم‌ها بيشتر از 14 روز نباشد نيازی به چرخاندن روزانه تخم‌ها نيست (جدول شماره 2)
 

تخم‌ها دوبار در روز با زاويه 90 درجه در دوره نگهداری چرخانده می‌شوند

  Hat ching(جوجه درآوری)به افراد تازه‌کار توصيه می‌شود از فارم‌های توليد کننده‌ای که تخم‌های خوب و عاری از بيماری توليد می‌کنند خريداری کنند. تعداد زيادی از پرورش دهندگان تخم‌های سالم و خوبی را توليد می‌کنند. ساختمان جوجه‌کشی بايد دارای تهويه خوبی باشد و دمای آن در حدود cْ 9/23 ( f ْ 75 ) نگه داشته شود.
به دليل مسائل بهداشتی، هچر بايد دريک اتاق جداگانه از دستگاه جوجه‌کشی نگهداری شود. ديوارها بايد با يک ماده ضد آب (غير قابل نفوذ آب) پوشيده شود، کف بايد محکم و شيب‌دار به سمت زهکش فاضلاب مرکز باشد تا بتوان راحتتر تميز کرد.

جوجه‌کشی Incubation
يکی از سرمايه‌گذاری‌های مهم شما، خريد يک دستگاه جوجه‌کشی (انکوباتور) که به اندازه کافی بزرگ باشد و دما (c ْ 15/0 يا f ْ 25/0) و رطوبت (c ْ 56/0 يا f ْ0/1) را به طور دقيق کنترل کند.

از ديگر خصوصيات دستگاه جوجه کشی، چرخاندن اتوماتيک تخم‌ها است. دستگاههای جوجه کشی مرغ را می‌توان تغيير دهيم و آنرا برای تخم‌های پرندگان شکاری آماده کنيم.تماس با نماينده سازنده دستگاههای جوجه کشی تجاری برای اطلاع از مدل های مختلف و انتخاب يکی از مناسب ترين مدل‌ها برای شما ضروری است .

دستگاه جوجه کشی بايد قبل از قرار دادن تخم‌ها به طورکامل تميز و ضد عفونی شود. يکی از موادی که برای ضد عفونی کردن استفاده می‌شود گاز فرمالد ئيد می‌باشد. فرمالدئيد را بر روی پرمنگنات پتاسيم در يک ظرف سفالی (يگی) يا لعابی می‌ريزيم، گاز فرمالدوييد را به مدت 20 دقيقه بوسيله پنکه منتشر می‌کنيم و بعد از آن از اتاقک يا قفسه ضدعفونی شده خارج می‌کنيم.
زمانی که تخم‌ها را ضدعفونی کرديم بايد مطمئن شويم جايگاه تخم‌ها (سينی های بزرگ) در دستگاه جوجه‌کشی بوسيله گاز کاملاً ضدعفونی شده‌اند. دوره جوجه کشی برای تخم‌های کبک چوکار حدود 24 روز (23 تا 25 روز) است.
از دماسنج خشک و دماسنج تر برای ستر ( incubation ) و هچر ( haching ) می‌توانيم استفاده کنيم که دماسنج خشک f ْ 99/5 ( c ْ 37/5 ) وئ دماسنج تر  f ْ 87 ( c ْ 30/5 – 30 ) می‌باشد. تخم‌ها را روز 19 يا 20 از ستر ( incubation ) به هچر انتقال می‌دهيم.

مرگ و مير جنين ( embryo mortality )
نمونه‌برداری از تخم‌های جوجه‌کشی، از هر طبقه ( setting ). بررسی آنها بوسيله نور (candled) در روز هفتم يا هشتم برای چک کردن گله و برای مشکلات ديگر که می‌تواند بروز کند، انجام می‌دهيم.
مرگ و مير جنين برای تخم های کبک، دو پيک وجود دارد.
- اولين پيک بين روز 3 تا 5 جوجه‌کشی اتفاق می‌افتد و بيشترين مرگ و مير ناشی از تشکيل نشدن رويان يا نقص در رويان و بافتها و اندام‌ها است.
- دومين و بزرگترين پيک در مرگ و مير عموماً وابسته است به چندين عمل بحرانی ( critical) که از روز 20 تا 24 اتفاق می‌افتد. اين اعمال عبارتند از:
1- تغيير در موقعيت جنين قبل از سر از تخم در آوردن
2- مصرف باقيمانده آلبومين
3- جذب کيسه زرده
4- تغيير از آلانتوئيس به تنفس ريوی

Brooding (نگهداری)
( Brood ) کليه جوجه‌هايی که يکباره سر از تخم در می‌آورند.
جوجه‌های يک وهله جوجه‌کشی ميانگين وزن جوجه‌های کبک که از تخم خارج شده اند حدود 13 تا 14 گرم می‌باشد.
اگر چه بدن جوجه‌ها بوسيله پر پوشيده شده است اما اين پوشش به صورت کامل نيست و آنها برای چندين هفته به يک منبع گرمايی نياز دارند. در باتری‌های چند طبقه با موفقيت می‌توان جوجه‌ها را نگهداری کرد.

اغلب باتری‌ها ی جوجه های تجاری با بعضی تغيير و تبديل در کف‌ها، خوراک دهنده‌ها و آبخوری‌ها می‌توانند برای جوجه های کوچک کبک آماده شوند.
برای کاهش آسيب ديدن پرندگان در قسمت کف بايد المنت ( element) گرمايی با يک پوشش پلی اتيلن تجاری (شبکه poly – mesh) که دارای فواصل 1/4 اينچ است پوشانده شود. اين پوشش بادوام است و قابل شستشو می‌باشد و برای چندين سال از آن می‌توان استفاده کرد. در 6 هفتگی پرندگان را بايد به قفس‌های رشد يا سالن پرورش انتقال داد. پرورش‌دهندگان سالن را به وسيله حصار به چندين بخش تقسيم می‌کنند و ترجيح می‌دهند که ديوارها وسقف را عايق کنند و گرما را بوسيله گاز يا برق که آويزان است مهيا کرد.
بعضی از پرورش‌دهندگان از سيستم کف توری يا سيمی استفاده می‌کنند و مدفوع پرندگان از ميان کف توری به پايين می‌افتد و در زيرکف انباشته می‌شود و بعداً به صورت مکانيکی جمع آوری می‌شود.
در پنسيلوانيا از سيم روکش‌دار ( vinyl-coated ) (اينچ 1/2 × 1/4) استفاده می‌شود که تمام ناحيه کف را می‌پوشاند.
اين بستر انتشار بيماری را به حد اقل می‌رساند همچنين شبکه وينيل به آسانی تميز می‌شود کف سالن بايد مناسب باشد که بهتر است سيمانی باشد و يک زهکش فاضلاب در کف برای تميز کردن مورد نياز است.
استفاده ازيک ماده‌ای که رطوبت را جذب کند و مانند يک عايق عمل کند، سدی بين کف و پرندگان باشد و از نظر قيمت، اقتصادی باشد مانند استفاده از يک مقوای نازک که، اطراف مادر مصنوعی را احاطه کرده باشد .


در دو هفته اول 55 پرنده در هر متر مربع     11×5 = 0/09 = 0/3 × 0/3 = f6
تا سن 6 هفتگی30 پرنده در متر مربع         33 = 3 × 11 = f6 جوجه

ظرفيت چتر مادر مصنوعی، تعداد پرندگانی را که می‌توان در هر واحد نگهداری کرد را تعيين می‌کند.
در هر فوت مربع 5 جوجه در 2 هفته اول و پس از آن تا سن 6 هفتگی به 3 جوجه در هر فوت مربع کاهش می‌دهيم.
در هفته اول پرورش از يک گالن آب به عنوان يک مخزن برای هر200 جوجه استفاده می‌کنيم جوجه‌ها می‌توانند به يک آبخوری اتوماتيک دسترسی داشته باشند به هر حال انتقال آب از مخزن به آبخوری اتوماتيک به صورت تدريجی است سهم هر جوجه، 3/4 اينچ از فضای خوراک دهنده می‌باشد.

توصيه های پرورش دهندگان برای موفقيت بيشتر در پرورش :
1- محل پرورش يا باتری جوجه بايد قبل از ورود جوجه کاملاًتميز و ضد عفونی شود
2- روشن شدن مادر مصنوعی يا باتری گرمايی حداقل 4 ساعت قبل از ورود جوجه‌ها، چک کردن چتر مادر مصنوعی يا دماسنج باتری و استفاده از دمای c ْ 35 ( f ْ 95 ) برای شروع و کاهش دما هر هفته c ْ 2/8 ( f 5 ) تا چهار هفتگی که در اين زمان به مکمل گرمای نيازی نداريم.
3- سالن پرورش بايد دارای تهويه مناسب باشد و آمونياک توليد شده را خارج کند اگر بوی آمونياک در سالن حس شد احتياج به جريان هوای اضافی در سالن داريم.
4- مخزن آبخوری بايد تميز و هر روز پر شود، اطراف آبخوری خشک باشد.
5- جيره استارتر حدود 28 در صد پروتئين داشته باشد . جيره های استارترآماده بوقلمون می‌تواند در تغذيه پرندگان شکاری مورد استفاده قرار بگيرد و نتايج رضايتبخش هم دارد.
6- چک کردن روزانه جوجه‌ها جهت کانی باليسم و بيماری.
خارج کردن جوجه های مرده (تلف شده) از سالن و ترجيحاً استفاده ازکوره لاشه‌سوز يا گودال عميق برای از بردن لاشه‌ها .

Growing chukars (رشد کبک)
تجربيات گذشته نشان می‌دهد که نگهداری کبک در قفس های پرواز با کف توری (سيمی ) بهتر است.
کبک‌ها به بيماری سرسياه (Black head) (عامل بيماری يک انگل پروتوزوآ که به کبد و cca حمله می‌کند)، کوکسيدوز، کرمهای چينه دان، روده که باعث مرگ و مير آنها می‌شود خيلی حساس هستند.
قفسهای پرورش ( Growing pens ) می‌تواند از جوجه کشی جدا شوند پرنده‌ها را از دوهفتگی می‌توان در قفسهای پرواز قرار داد.اندازه قفسهای پرواز را می‌توانيم تغيير دهيم اما بايد به اندازه کافی بزرگ باشد و امکان پرواز در آن وجود داشته باشد، اندازه قفس می‌تواند به صورت عرض حدود 12feet و طول آن 100feet باشد ( شکل 8a و8b ) . کف‌ها سيمی 1 اينچ تور پوشيده شده است .

 m12×/300 = 3/60
30 = 0/30 × 100

يکی از مشکلات پرورش، ازدحام جمعيت است که بايد از آن دوری کرد . قانون thumb هر پرنده به 2feet مربع فضا د رقفسهای پرواز نياز دارد . 6 پرنده در مترمربع
دردانشگاه کاليفرنيا از کف های دولايه استفاده می‌شود که دما و نور در آنها کنترل می‌شود.
50/1         0/750              0/60
اندازه هر قفس 5 feet widc 5 × 5/2 feet deep × 2 feet high
تقريباً 25 پرنده در هر واحد تا سن 16 هفتگی نگهداری می‌شوند.
شيب کف هرواحد 1/2 اينچ × 1 اينچ ساخته می‌شود .
يک منبع آب اتوماتيک در بيرون قفس نصب می‌شود و آب تازه ( خنک ) برای پرندگان تهيه می‌کند .سينی‌ها را به راحتی می‌توان تميز کرد
cm 48/30 ---- foot

رشد و فروش Growth and marketing
کبک‌ها در طی 12 هفته اول رشد سريعی دارند و در چهار هفته بعد رشد آنها آهسته می‌شود در 16 هفتگی کبک‌ها تقريباً 92 درصد وزن بالغ را بدست می‌آورند .
يک کبک نر تقريباً در 9 هفتگی به يک پوند می‌رسد و تقريباً 3/75 پوند خوراک مصرف کرده است .
وزن ماده‌ها در12 هفتگی به يک پوند می‌رسد و درحدود 4/5 پوند خوراک مصرف می‌کنند .
در 16 تا 20 هفتگی کبک‌ها را به بازار می‌فرستند به دليل مسائل اقتصادی کبک‌ها نبايد بيش تر از 20 هفته نگه داشته شوند مگر اينکه برای فعاليت خاصی که هزينه خوراک و کارگر را تامين کند .
ميانگين وزن زنده پرندگان بايد حدود 1/32 پوند ( gr 600 ) باشد که در حدود 20 هفتگی به اين وزن رسيده باشند
گرم 1702/5 = 454 × 3/75
روزانه گرم 27 = 63 ÷ 1702/5  روز  63 = 7× 9
پرنده نر
گرم 2043 = 454 × 4/5
گرم 24 = 84 ÷2043             /                 84= 7 × 12 پرنده ماده
روزانه گرم 25 = 2 ÷ 24 + 27
روز 112 = 70 × 16
 

ميزان نور برای رشد پرندگان liting for growing brids
بعد از هفته اول پرورش، نور کم باشدت پايين «کمتر از 0/5 فوت candle ---- foot» استفاده شود تا کانی بايسم به حد اقل برسد و فعاليت پرندگان کم شود برای (shoothing club activity)
موقعی که پرندگان در قفسهای پرواز نگهداری می‌شوند فقط بايد نور طبيعی وجود داشته باشد.
پرندگانی که برای توليد گوشت پرورش داده می‌شند بايد به سرعت به وزن فروش برسند ،برای اين هدف يک چرخه (سيکل) روشنايی متناوب ( 2d : L 1 )، 8 بار در 24 ساعت يا 20 ساعت روشنايی مداوم برای توليد بهترين وزن در کبک‌ها استفاده شد .
نور با شدت کم در حدود 0/5 فوت(5 lux) dandles بايد استفاده شود.

تغذيه Nutrition
منشاء پروتئين همه بافتها، شامل توده عمده عضلات بدن، پروتئين ه واسيدهای آمينه جيره می‌باشد.
بدن پرندگان شبيه بدن انسانها ست و آنها استعداد قابل توجهی برای ذخيره کردن انرژی اضافی غذا به شکل چربی دارند. مسلماً مقدار چربی روی لاشه کبک برای آن گوشتهايی که بدون يخ زدن حمل و نقل می‌شوند ممکن است مطلوب باشد.
فرمول جيره غذايی در دانشگاه کاليفرنيا برای کبک‌ها درجدول 3 آورده است.
مقدار پروتئين جيره استارتر 25 درصد پيشنهاد شده است . اين سطح پروتئين برای رشد رضايتبخش کبک‌ها کافی است.
برای آنهايی که تمايل دارند پروتئين جيره استارتر افزايش دهند، پيشنهاد می‌کنيم به روش زير عمل کنند:

28 % پروتئين جيره برای دوهفته 24 % پروتئين جيره برای 4 هفته پس از آن 20 % پروتئين جيره و 16% پروتئين برای کبکهايی که تخم می‌گذارند مناسب است .
 

در هر کيلو جيره :
Iu 500 _____ ويتامين A
Iu 1500_____ ويتامين D3
Iu 20 _____ ويتامين E
2/0 ____( menadion bisalfide ) فياديون بی سولفيد ____در ميلی گرم
6/0 ____ ايبوفلاوين
40/0 ____ نياسين
20/0 ____پنتوتنات کلسيم
0/5 ____ فلاسين
5/0 ____ويتامين B12
140/0 ____ سولفات منگنز ( mnso40 h2o )
120/0 ____اکسيد روی zno
10/0 ____ gallomycin
40/0 ____ BHT

مديريت مولد Management of Breeder
برای عملکرد مطلوب، کبک های بالغ ( Breeder ) بايد در قفسهای دوتايی (جفتی)، قفسهای گروهی با کف سيمی (توری) يا در جاهائيکه دما و نور را بتوان کنترل کرد نگهداری کرد.
هنگاميکه کبک‌ها تمايل به جفت گيری دارند (آماده جفتگيری می‌شوند)، با استفاده از سيستم قفسی تکی می‌توان از عملکرد هر پرنده به آسانی اطلاع پيدا کرد.
اغلب روشهای اقتصادی برای نگهداری کبک های Breeder در گروه های جفتگيری (mass-mated )، بر روی بستر است که نسبت جفتگيری يک نر با چهار ماده می‌باشد . اين نسبت ممکن است تغيير کند، کم شود يا زياد شود که به نژاد و عوامل محيطی بستگی دارد .
نگهداری کبک‌ها در بيرون از قفس در تعدادی از ناحيه های ايالات متحده تجربه شده است. اغلب زيان‌ها مربوط به اين سيستم مديريتی است که پرندگان را در معرض شرايط آب و هوايی نامناسب قرار می‌دهد و خطر ابتلا به بيماری های سرسياه Biackhead)). کوکسيدوز دو بيماری که می‌تواند موجب تلفات بالا شود .

مديريت قفس های تکی Individual cage management
در مزرعه تحقيقاتی دانشگاه کاليفرنيا ، قفسهای پرورشی به اندازه کافی بزرگ هستند و در هر قفس يک جفت نر و ماده يا يک نر و دو ماده نگهداری می شوند .
همه قفسها دارای شيب هستندو اندازه آنها 12 اينچ wide × 24 اينچ deep × 15 اينچ high.
1/2 اينچ × 1 اينچ به شيب کف سيمی در حدود 2 اينچ از پشت به جلو جوش خورده است.
دو اينچ deep ( V ) گالوانيزه شده آبخوری ناودانی به پشت قفسی متصل است.
مديريت قفس های گروهی Colony eage management
سيستم ديگر که استفاده می‌شود شامل قفس های گروهی سيمی است که اندازه آن 60 اينچ wide × 28 اينچ 28 اينچ deep × 20 اينچ high است.
 51× 71 × 153
شيب کف 1/2 اينچ است که يک شبکه توری به آن جوش خورده است که اجازه می‌دهد تخم‌ها به طرف جلوی قفس بروند .
هر قفس به يک تنظيم کننده سطح آب مجهز است .
قفس‌ها برای 12 پرنده، 3 نر و 9 ماده آماده می‌شوند .

مديريت بستر Floor management
شايد روش اقتصادی مديريت پرندگان نگهداری آنها دربستر است.
بسترها بايد بتن (سفت) باشد و به زهکش فاضلاب برای شستن مجهز باشد.
ازوسايل بايد با يک ماده نشت ناپذير برای شستن راحت، پوشيده شده باشند.
ديوارها خوراک دهنده يا دانخوريها ی اتوماتيک که باعث کاهش کار خوراک دادن می‌شود می‌توان استفاده کرد. موقعيت جعبه لانه های تخم گذاری، در امتداد ديوارهای بستر قفس که تعداد تخم‌های کثيف و شکسته را کاهش می‌دهد . در مديريت بستر اغلب از لانه های تخم گذاری گروهی استفاده می‌شود که يک فوت مربع جعبه لانه تخم گذاری برای هر 6 کبک است.

نسبت جفت گيری Mating Ratio
در طبيعت، کبک‌ها معمولاً به صورت جفت جفت ( يک نر با يک ماده ) هستند. اما در اسارت 1 نر می‌تواند با 3 يا 4 ماده در قفس های گروهی يا در سيستم پروش برروی بستر جفتگيری کند. اين نسبت برای تعيين ميزان با روری تخم‌ها خيلی مهم است.

باروری Fertility
باروری پائين می‌تواند ناشی از تعدادی مشکلات مديريتی باشد:
1- سن کبک‌ها موقعی که تحريک نوری داده می‌شوند.
ثابت شده است که پرندگان قبل از تحريک شدن برای تخم گذاری بايد کمتر از 30 هفته سن داشته باشد
2- کمبود پروتئين، ويتامين‌ها يا اسيد های آمينه ضروری در جيره .
3- مديريت
نور ناکافی يا کمی نور (Poor or inadeghting)
استرس مربوط به آب و هوا (Overxposure to climatic stress)
بروز کافی باليسم، موجب کاهش باروری می‌شود.

بيماری
بيش از همه بيماری حاد سبب کاهش باروری می‌شود و متعاقب آن تخم گذاری می‌شود. از بيماريهای معدود شناخته شده که روی باروری تاثير می‌گذارد برونشيت، نيوکاسل و سالمونلا.
معمولاًميزان باروری در کبک‌هايی که بصورت گروهی در روی بستر جفتگيری می‌کنند در مقايسه با آنهايی که به صورت جفت جفت در قفس نگهداری می‌شوند بالاتر است.
گروه ماده‌هايی که برروی بستر جفتگيری می‌کنند معمولاً با بيش از يک نر جفتگيری می‌کنند بنابراين ميزان باروری تخم‌ها بيشتر است.
ميزان باروری پائين که در طی 2هفته اول تخم گذاری اتفاق می‌افتد می‌تواند به افت توان نرها نسبت داده شود مخصوصاً اگر از برنامه نور مصنوعی برای تحريک، خارج از فصل تخم گذاری استفاده شده باشد .اين نتايج نشان می‌دهد که اثرات باروری برای تقريباً 6 روز در نر‌ها بالاست، بنابراين نرها ی خالص بايد با ماده‌ها حد اقل يکمرتبه درهر هفته جفتگيری کنند.

توليد تخم Egg Production
در بهار زمانی که وضعيت نور مساعداست توليد مثل کبک‌ها زياد است به هر حال ممکن است تخم‌گذاری در کبک در هر زمان از سال با نور دهی مناسب انجام شود.
درآماده سازی برای تخم گذاری، چوکارها بايد يک دوره با نور تحريک نشوند و 2 گروه از پرندگان به طور متناوب به وسيله نور تحريک شوند يا تحريک نشوند و ممکن است که يک گروه يا گروه هايی برای توليد تخم در همه زمانها صرفنظر از فصل برگزيده شوند.
تجربه نشان داده که توليد تخم در کبک های جوان (در سن 35 تا 40) هفتگی در اولين دوره تخم‌گذاری کمتر از آنهايی است که در دومين دوره تخم گذاری هستند (شکل 15).
استفاده از نور مصنوعی برای تحريک تخم‌گذاری يک اشکال دارد که نرها تقريباً دو هفته ديرتر از ماده‌ها به بلوغ جنسی می‌رسند. برای جلوگيری از اين مشکل، نرها بايد به صورت جدا از ماده‌ها، دو هفته زودتر تحريک نوری شوند. برای توليد تخم، شدت نور در حدود 5 تا 10 فوت candle (lux 100تا 50 ) مناسب است در طی دوره استراحت، که تحريک نوری داده نمی شوند (ساعت 8 روشنايی ساعت16 تاريکی)، شدت نور بايد حدود 0/5 فوت candle (lux 5) باشد.
برای گرفتن نتيجه مطلوب (For maximum canditioniy) در طی دوره استراحت، دوره تاريکی نبايد توسط نور حتی برای يک مدت کوتاه قطع شود.
در دانشگاه کاليفرنيا برای کبک‌ها از ساعت 4 صبح تا 10 بعد از ظهر نوردهی انجام می‌شود. پيک توليد 8 ساعت بعد از شروع روشنايی اتفاق می‌افتد.
تقريباً 50 درصد تخم‌ها بين ساعت های 9 صبح يا ظهر و باقيمانده از 1 تا 7 بعد از ظهر گذاشته شود. مدارک کافی وجود دارد که نشان می‌دهد کبک‌ها رامی توان برای دوسال توليد رضايتبخش نگهداری کرد بعد از سن دوسالگی، خصوصيات توليد مثل ( باروری وجوجه درآوری ) يک کاهش رانشان می‌دهد .بعضی از پرورش دهندگان ترجيح می‌دهند که بعضی از نرهای سال اول رابرای سال بعد نگه دارند.

اصول بهداشتی Sanitation
يک برنامه خوب پيشگيری از بيماری سعی می‌کند تجهيزات و ساختمان را تميز نگهدارد بيمار را جدا کند.
رعايت اصول بهداشتی در به حد اقل رساندن شيوع بيماری‌ها کمک می‌کند:
*انتخاب جوجه های سالم و قوی برای تاسيس مزرعه.
*نگهداری جوجه های جوان در حال رشد جدا از پرندگان بالغ.
*تميز نگهد اشتن تجهيزات، ساختمان و محوطه ( Pen )
*جوجه يا پرندگان بالغی که از بيرون وارد مزرعه می‌کنيم قبل از اينکه به پرندگان قبلی اضافه کنيم حداقل بايد 30 روز در قرنطينه نگهداری کنيم.
*هرگز نبايد ازدحام ( شلوغی ) جوجه‌ها يا پرندگان مزرعه داشته باشد .
ازدحام باعث افزايش کافی باليسم، تخم‌ها ی شکسته، vent Picking، و ديگر مشکلات می‌گردد.
* قرار دادن پرندگان مرده در کوره لاشه سوز يا يک گودال که برای اين کار اختصاص داده شده است .
*آماده کردن جيره غذايی مناسب برای همه گروههای سنی
* زمانيکه يک بيماری مشاهده می‌شود بايد آن پرندگان را در قرنطينه نگهداری کنيم واز پرندگان بيمار برای تشخيص بيماری در آزمايشگاه نمونه گيری شود.

مطالب مرتبط :

    پرورش کبک از تخم تا جوجه

    تاثیر وزن تخم کبک بر افزایش راندمان در جوجه گیری

    تصاویر کبک

---------------------------------------------------------------------

بخش اول

بخش دوم

بخش سوم

تغذيه:

شتر مرغ ها، پرندگانی علفخوار هستند و رژيم غذايی آنها شبيه نشخوار کنندگان است. يونجه و ذرت درصد بالايی از ترکيب غذايی شتر مرغ را شامل می‌شود. به دليل دارا بودن روده‌های دراز و طويل قدرت هضم بالا در خصوص مواد فيبری را دارند. جوجه‌ها معمولاً تا يکی دو روز بعد از هچ احتياج به تغذيه نداشته و سپس از غذای با پروتئين 23% شامل کنستانتره و علوفه خشک به صورت کرامبل تغذيه می‌شوند. استفاده از يونجه سبز در طول دوره رشد از اهميت خاصی برخوردار است. جهت هضم بهتر غذا بهتر است سنگريزه در اختيار پرنده قرار گيرد. تا سه ماهه اول پرورش ميزان يک کيلو خوراک در شبانه روز 23% پروتئين و تا شش ماهگی به طور متوسط 8/1 کيلوگرم خوراک با پروتئين 20% کافی می‌باشد. شتر مرغها از شش ماهگی تا رسيدن به سن بلوغ (5/2 سالگی) به طور متوسط روزانه 5/2 کيلوگرم دان به صورت پلت شامل علوفه خشک آسياب شده و کنسانتره می‌خورند (8 قسمت کنستانتره + يک قسمت علوفه خشک آسياب شده)

   از يک روزگی تا سه ماهگی: جوجه شترمرغ می‌تواند از باقيمانده کيسه زرده برای مدت 7 تا 10 روز ابتدای زندگی اش تغذيه کند. اطمينان از اينکه جوجه شترمرغ‌ها آب مصرف می‌کنند، اهميت دارد. در غير اينصورت ممکن است نياز به افزايش شدت نور يا تغيير درجه حرارت سالن باشد.
توصيه می‌شود که خوراک مصرفی جوجه‌ها در ابتدا به شکل خرد شده باشد و اگر از روش پرورش روی کف سالن استفاده می‌شود، طی هفته اول خوراک روی روزنامه يا کارتن‌های تخم‌مرغ ريخته شده و پس از آن می‌توان دانخوريها را وارد سالن کرد.
برای جلوگيری از اشکالات پا و اختلالات اسکلتی بايد رشد اوليه شترمرغ‌ها کنترل شود. محدود کردن مقدار انرژی خوراک بين 9 و 10 مگا ژول انرژی متابوليسمی در کيلوگرم معمولاً برای کنترل رشد کافی است.
با وجودی که شترمرغ‌ها توانايی هضم الياف بيشتری نسبت به ساير پرندگان اهلی دارند (به دليل تخمير در روده بزرگ) ولی تنها پس از رسيدن به سن معينی توانايی انجام اين کار را بدست می‌آورند. لذا بهتر است طی چند هفته اول زندگی جوجه‌ها جيره هايی با بيش از 5% الياف خام به آنها داده نشود. ضمناً توانايی جوجه‌ها برای هضم چربی در اوايل زندگی کاملاً پايين است. از اينرو نبايد بيش از 5% چربی به آنها داده شود.
  از 3 ماهگی تا يکسالگی:
احتياجات تغذيه ای پرندگان با افزايش سن آنها تغيير می‌کند. لذا انرژی و الياف خام افزايش و مقدار پروتئين خوراک کاهش می‌يابد. بايد الياف جيره را در چهار تا پنج ماهگی به حدود 11-10 درصد افزايش داد. ضريب انرژی زايی خوراک بايد به حدود 5/10 –10 مگا ژول انرژی متابوليسمی بر کيلوگرم افزايش يابد. مقدار پروتئين خام نيز بايد به تدريج به حدود 20-18 درصد کاهش يابد. تعادل بين غلظت‌های کلسيم و فسفر قابل دسترس بايد به نسبت 1: 2 – 8/1 حفظ شود. همچنين خوراک دادن بايد به صورت آزاد انجام شود.
  دوره پرواری:
چنانچه شترمرغ‌ها فقط برای گوشت و چرم پرورش يابند، می‌توان نرها را جداگانه پرورش داد زيرا آنها سريعتر رشد کرده، نياز به جيره‌های با پروتئين بالاتر داشته و به عنوان تبديل کننده‌های خوراک برای يک دوره طولانی‌تر نسبت به ماده‌ها از کارايی بيشتری برخوردارند. ضريب تبديل ماده‌ها زودتر خراب شده و لذا مجبورند در وزن پايين تری نسبت به ماده‌ها روانه بازار شوند. جيره غذايی شتر مرغهای پرواری با شترمرغهايی که جهت گله مادر نگهداری می‌شوند تفاوت دارند. معمولاً شتر مرغهای گوشتی در سن يکسالگی قابل عرضه به بازار می‌باشند و حدود 100 تا 125 کيلوگرم وزن دارند و کيفيت گوشت در سن يکسالگی مطلوب تر از هر زمان می‌باشد. از هر لاشه حدود 50 کيلوگرم گوشت استحصال می‌شود. غذای شتر مرغهايی که جهت گله مادر نگهداری می‌شوند به طور متوسط روزانه با خوردن 4 کيلوگرم خوراک شامل کنسانتره و يونجه خشک و همچنين از طريق چرای يونجه سبز تأمين می‌شود. شتر مرغ علاقه فراوانی به چريدن در مزارع يونجه دارد به همين جهت در پرورش شتر مرغ کاشت يونجه را بايستی مدنظر قرار داد.
ضريب تبديل مواد غذايی در سنين مختلف تفاوت دارد در سنين اوليه رشد 8/1 و در 3 ماهگی 5/2 و در 6 ماهگی حدود 8 می‌باشد. با توجه به اينکه تغذيه شتر مرغ در کيفيت پوسته، پر و گوشت پرنده تأثير مستقيم دارد چنانچه در تغذيه اين پرنده دقت کافی مبذول نگردد، بر کيفيت پوست و گوشت اثر منفی گذاشته و سودآوری آن مورد ترديد واقع خواهد شد.
  از يکسالگی تا توليد مثل:
نگهداری شترمرغ‌ها در شرايط ايده آل بسيار مهم است. چاقی يکی از مشکلات عمده ای است که در محدوده سن يکسالگی و شروع توليدمثل بوجود می‌آيد. همچنين گرسنگی کشيدن يا تغذيه کمتر از حد لازم، بلوغ جنسی را به تأخير انداخته و منجر به عملکرد ضعيف در طول توليد مثل می‌شود. ترکيبی از روشهای محدوديت‌های کمی و کيفی خوراک مناسب‌ترين روش می‌باشد. جيره ای متعادل با ويتامينها و مواد معدنی لازم که ضمنا پروتئين و انرژی آن در سطح پايينی باشد قابل قبول است. الياف جيره می‌تواند تا 15% افزايش يابد. به شترمرغ‌ها بايد روزانه 5/1 کيلوگرم جيره داد. در هوای سرد دادن تغذيه با يک منبع غنی پرانرژی (مانند دانه سويای پرچرب) توصيه می‌شود.

فصل توليد مثل:
از سن 18 ماهگی بايد به شترمرغ‌ها جيره مولد داده شود که بايد دارای انرژی و پروتئين سطح بالايی بوده و از لحاظ الياف در سطح پايينی قرار داشته باشد. گرچه مقداری از الياف جيره می‌تواند توسط شترمرغ به انرژی تبديل شود ولی آنها طی فصل توليد مثل نيازمند منبع سهل الوصول تری از انرژی می باشند. بعلاوه 20% تخم شترمرغ را پوسته تشکيل می دهد که کلسيم جزء اصلی آن است. در نتيجه ضروری است که سطوح کلسيم وفسفر قابل دسترس در شروع توليد مثل يا در 18 ماهگی افزايش داده شوند. در غير اين صورت تخم گذاری با مانع روبرو شده يا توليد تخم، نطفه‌داری و ميزان جوجه درآوری آن کاهش می يابند و نيز اشکالاتی در تشکيل پوسته تخم ايجاد شده و يا تخم های بدون پوسته توليد می شوند.
 

پرندگان در طول شبانه روز به آب نياز دارند. اين موضوع را بايد در طراحی لانه‌ها در نظر داشته باشيد که احتمالا تأمين آب، هزينه ای را به شما تحميل خواهد کرد. در آب و هوای سرد، ممکن است نياز به نصب آبگرمکن‌هايی باشد تا دمای آب را برای همه پرنده‌ها در 20 درجه سانتيگراد ثابت نگه دارد و صرفا يخ نزدن آب کافی نيست.
شترمرغ‌ها علاقه به نوشيدن آب در حين غذا خوردن دارند که اين عمل موجب کثيف شدن سريع آب می‌شود و بنابراين بايد به طور منظم آب تميز در اختيارشان قرار گيرد. پرنده‌ها نياز مداوم به آب دارند و همين بر مصرف غذای خشک تأثير می‌گذارد. آب بسيار سرد يا گرم مصرف آب را تحت تأثير قرار داده و اغلب موجب کاهش مصرف غذا می‌شود.

توليد مثل:
شترمرغ وحشی در 4 تا 5 سالگی از نظرجنسی بالغ شده در حاليکه شترمرغ اهلی در2 تا 3 سالگی و ماده نيز کمی زودتر از نر بالغ می‌شود. بعضی شترمرغ‌های اهلی ممکن است اولين فصل توليد مثل خود را در 18 ماهگی شروع کنند. شترمرغ‌های نر هنگام بلوغ پرو بال سياه و سفيددارند. ماده‌ها و شترمرغ‌های نابالغ دارای پرو بال قهوه‌ای مايل به خاکستری تيره می‌باشند. جنسيت نرو ماده را حدود هفت تا هشت ماهگی می‌توان هنگام دفع ادرار يا مدفوع تعيين کرد زيرا آلت در اين مواقع بيرون می‌آيد. بر خلاف ساير پرندگان، شترمرغ نر دارای آلت است و دفع ادرار و مدفوع از هم جداست. تفاوت کامل بين دو جنس حدود دوسالگی حاصل می‌شود. نر فرآيند لانه سازی را قبل از جفت گيری شروع می‌کند. لانه می‌تواند در هر کجای چراگاه توليد مثلی واقع شود. مزرعه دار برای پوشاندن لانه می‌تواند يک سايبان با سقف شيب دار بسازد. اين سايبان بايد ابعادی حدود 3× 3 متر با ارتفاع 3 متر بوده و دو انتهای آن به سمت شمال و جنوب باز باشد. با اين وجود بعضی شترمرغ‌ها ممکن است آنرا نپذيرفته و در عوض لانه‌های ساده خود را ترجيح دهند.
رفتار جفت گيری:
نرها می‌توانند با چند ماده جفت‌گيری کنند. شترمرغ‌های اهلی به صورت جفتی يا سه تايی (تريو) برای توليد مثل نگهداری می‌شوند.
تخمگذاری:
ماده مدت کوتاهی پس از جفتگيری تخمگذاری را شروع می‌کند. اولين تخم بارور تقريباً 10 تا 14 روز پس از اولين جفت گيری گذاشته می‌شود. از آن پس و تقريباً بدون استثناء تخمها يک روز در ميان بصورت کلاچ‌های 20 تا 24 تايی توليد می‌شوند. بين دو کلاچ يک وقفه 7 تا 10 روزه وجود دارد. ماده‌های پرتوليد، در طول فصل توليد مثل بين 80 تا 100 تخم می‌گذارند.
نسبت نر به ماده:
گرچه نسبت نر به ماده ( 1:1 ) در ابتدا برای کسب بالاترين ميزان باروری ايده آل بنظر می‌رسد ولی به لحاظ سازگاری ممکن است نشانه ای ازوجود مشکل باشد. وجود جفت‌های ناسازگار مشکلی است که گاهی اوقات هنگامی که به شترمرغ‌ها اجازه داده می‌شود جفتشان را انتخاب کنند رخ می‌دهد. با اين وجود، از آنجا که اينگونه انتخاب طبيعی جفتها به طور معمول در مزارع تجاری ممکن نيست، توليدکننده بايد نسبت به عملکرد و سازگاری آنها به حد کافی دقت نمايد. نسبتهای نر به ماده از 1:2 تا 1:4 به لحاظ باروری مناسب است. نسبت بيشتر از 1:4 به اين علت که نر ممکن است توانايی جفت گيری با تمام ماده‌ها را نداشته باشد توليد تخم‌های غيربارور را افزايش می‌دهد.

 جوجه کشی:
تخمهای جوجه کشی اغلب برای مدتی قبل از جوجه کشی جمع آوری و نگهداری می‌شوند. اين روشی معمول در مزارع است تا تخمها به تعداد کافی برای پرکردن دستگاه برسند. حمل دستی ناملايم تخم‌های جوجه کشی می‌تواند ساختار ظريف داخلی آنها را به هم زده و باعث عدم تبديل آن به جنين گردد.
اصول جمع آوری تخم ها:
- از ظروف تميز (معمولاً جعبه‌های مخصوص فوم دار) برای جمع آوری استفاده می‌شود.
- از پاک کردن تخم‌ها با پارچه مرطوب پرهيز شده زيرا اين کار سريعترين راه برای آلوده شده آنهاست. از کاغذ سمباده نازک و خشک برای پاک کردن لکه‌های بزرگ کثافات استفاده می‌شود.
- هنگام شستشوی تخمها بدقت دستورالعمل مربوط به غلظت ماده ضدعفونی رعايت شود.
- استفاده از نور ماوراء بنفش (در دامنه 300-200 نانومتر) به عنوان يک روش ميکروب‌کشی مؤثر توصيه می‌شود.
- بايد تخمها را به تدريج قبل از بسته بندی برای ذخيره سازی خنک نمود.
 

درجه حرارت:
در دستگاههای جوجه‌کشی که هوا با مکش بيرون کشيده می‌شود با توزيع حرارت يکسان پيرامون تخمها، درجه حرارت بهينه بوضوح نزديک مرکز دستگاه بين 9/35 و5/36 درجه سانتيگراد می‌باشد. در اين محدوده حرارتی جنين به طور صحيح نمو خواهد کرد. هنگامی که جنين شروع به توليد گرما می‌نمايد درجه حرارت را می‌توان 7/0 درجه سانتيگراد کاهش داد (تقريباً 4 روز قبل از تفريخ). برای مدت طولانی به واسطه شباهت با شرايط جوجه کشی طبيعی اينطور فرض می‌شد که نتايج جوجه کشی مصنوعی خوب به وجود يک گراديان درجه حرارت که از سطح افقی به سطح زيرين تخمها افزايش می‌يابد بستگی دارد. برای مدتی اين ايده اثر زيادی بر طراحی ماشين‌های جوجه کشی با هوای ساکن داشت اما به واسطه عملکرد ماشين‌های جوجه کشی با مکش هوا نشان داده شد که اين موضوع پايه و اساس محکمی ندارد.
رطوبت در طول جوجه کشی:
رطوبت برای نمو جنين بطور صحيح و تبديل آن به جوجه ای به اندازه طبيعی از اهميت زيادی برخوردار است. برای وقوع اين امر، آب تخم به ميزان معين بايد تبخير شود (13 تا 15 درصد وزن تخم تا روز 38 جوجه کشی). يک تخم با وزن 1500 گرم در روز صفر بايد بطور متوسط تا روز 38 جوجه کشی 210 گرم وزن را از دست بدهد (7/38 گرم در هفته). برای کنترل نسبی تبخير از تخم مقدار رطوبت در هوای پيرامون تخم بايد کنترل شود زيرا تعيين کننده ميزان تبخير از تخم می‌باشد. معمولاً درصد تفريخ بالا در شترمرغ با رطوبت نسبی 25-15 درصد در 36 درجه سانتيگراد به دست می‌آيد.
تهويه:
تهويه و جابجايی ضعيف هوا در داخل ماشين جوجه کشی ممکن است منجر به توزيع نابرابر حرارت، رطوبت و يک سطح کُشنده دی اکسيد کربن و ميزان ناکافی اکسيژن همراه با جوجه درآوری پايين شود. نمو جنين بطور عادی با سطح اکسيژن تا 18 درصد سازگار است. غلظت بالای دی اکسيد کربن درون ماشين جوجه کشی صدمه زيادی به جوجه درآوری می‌زند.
وضعيت تخم و چرخش آن:
در شرايط جوجه کشی مصنوعی بايد طوری نگهداری شوند که انتهای بزرگ به سمت بالا باشد. چرخش دستی سه بار در روز انجام شود (و در صورت امکان به دفعات بيشتر، اما هميشه دفعات چرخش بايد اعداد فرد باشند مثلاً 5، 7، 9 و غيره) يا اگر چرخش بصورت مکانيکی انجام می‌گيرد هر يک تا دو ساعت يکبار چرخانده شود. چرخش تخم بايد در روز 38 جوجه کشی متوقف شود سپس تخم‌ها به سينی‌های تفريخ منتقل می‌شوند.
تفريخ:
معمولاً در روز 38 جوجه‌کشی به دستگاه تفريخ منتقل می‌شوند. جوجه طی 24 ساعت آخر جوجه‌کشی کيسه زرده را جذب می‌کند که اين کيسه به عنوان يک ذخيره غذا پس از تفريخ برای چند روز اول زندگی عمل می‌کند. فرايند تفريخ هنگامی آغاز می‌شود که جوجه به وسيله عمل انعکاس سرش را تکان می‌دهد، راهش را از طريق آلانتويز باز کرده و برای اولين بار شروع به تنفس ريوی می‌نمايد. اين فرايند، شکستن پوسته از داخل ناميده می‌شود و منقار جوجه را می‌توان با عمل کندلينگ درون اتاقک هوايی مشاهده نمود. اولين گام در شکستن تخم به عنوان شکستن پوسته خارجی شناخته می‌شود. در اين موقع رطوبت بايد 3 تا 5 درصد افزايش يابد تا اينکه جوجه بتواند به سادگی داخل تخم بچرخد. جوجه‌های تفريخ شده بايد قبل از خروج از دستگاه تفريخ تا خشک شدن کامل داخل آن باقی بمانند که برای اين منظور معمولاً 24 ساعت کافی خواهد بود.

پرورش مولدين
شتر مرغ در سن 2 تا 3 سالگی به بلوغ جنسی می‌رسد و تا مدت زيادی بارور باقی می‌ماند. پرنده نر در زمان بلوغ به رنگ سياه با پرو بال سفيد رنگ و شتر مرغ ماده به رنگ قهوه ای تا خاکستری است. بارزترين نشانه در شتر مرغ نر، قرمزی رنگ ساق پا، نوک و اطراف چشم است که ارتباط مستقيمی با قدرت جنسی نر دارد. هرچه اين قرمزی بيشتر باشد پرنده از قدرت نرينگی بيشتری برخوردار است.
شتر مرغ نرو ماده به صورت جفت تا دسته‌های چند تايی و نيز به صورت گله نگهداری می‌شوند. اين ترکيبات بسته به ميزان زمين موجود و امکانات، قدرت جنسی نرها و اهداف اصلاح نژادی متفاوت می‌باشد. هيچ استاندارد خاصی در اين رابطه وجود ندارد و مدير مزرعه با شناسايی پرندگان و اهداف مورد نظر روش مناسب را انتخاب می‌نمايد. شتر مرغ‌ها در سال درحدود 6 تا 8 ماه تخمگذاری نموده و بقيه سال رااستراحت می‌کنند. در ايران اين زمان از حدود بهمن ماه آغاز گشته و تا آبان ماه ادامه دارد بديهی است در مناطق مختلف اين زمان متغيير باشد. در طول فصل تخمگذاری هر پرنده ماده به طور متوسط 40 تا 60 تخم می‌گذارد. البته در بعضی از پرندگان (از جمله در کشورمان) اين رکورد به 120 عدد تخم‌مرغ هم می‌رسد. به طور متوسط از هر پرنده ماده در سال حداقل 20 عدد جوجه سالم تا زمان کشتار بايستی توليد گردد هر پرنده ماده به طور متوسط 40 تا 60 تخم می‌گذارد. البته در بعضی از پرندگان (از جمله در کشورمان) اين رکورد به 120 عدد تخم‌مرغ هم می‌رسد. به طور متوسط از هر پرنده ماده در سال حداقل 20 عدد جوجه سالم تا زمان کشتار بايستی توليد گردد تا اين فعاليت به صورت اقتصادی ادامه يابد. توليد مثل پرنده به عوامل زيادی از جمله ژننتيک، شرايط آب و هوايی، سلامت پرنده و به خصوص جيره مناسب بستگی دارد. استرس از عوامل منفی در تخمگذاری پرنده می‌باشد. معمولاً برای هر پرنده بالغ حداقل 250 متر مربع در گردشگاه در نظر گرفته می‌شود که البته بهتر است فضای متعلقه بيش از اين باشد. فضای مسقف (سايبان) به ازای هر پرنده بالغ در حدود 8 متر مربع و ارتفاع حصار در حدود 2 متر می‌باشد. در شرايط طبيعی هر پرنده بعد از گذاشتن حدود 18 عدد تخم برروی تخم‌ها نشسته و جوجه‌کشی طبيعی انجام می‌گيرد. در مزارع از ماشين‌های جوجه‌کشی استفاده می‌گردد. در سال اول تخمگذاری، ميزان تخم گذاری نسبتاً پايين است ولی در سال‌های بعد به طور قابل ملاحظه ای افزايش می‌يابد و در زمان تخمگذاری پرندگان، بايستی آرامش کافی برای پرنده مهيا گردد و ازحضور بازديدکنندگان کاست. هر گونه استرس شامل تغيير جيره، صداهای ناآشنا برای پرنده (پارس سگ، تراکتور، هوايی و ....) حضور بازديدکنندگان، ترس و حتی تغييرات آب وهوايی برروی تخمگذار و باروری تخم‌ها اثر مستقيم دارد. در زمان فصل استراحت بايستی غذا با فيبربالا، پروتئين و انرژی پايين در اختيار پرنده قرار گيرد و افزايش وزن پرندگان را کنترل نمود . وزن اضافی در فصل توليد اثر منفی در جفتگيری و تخم گذاری دارد. در فصل استراحت بايستی ويتامين و مواد معدنی به اندازه کافی در اختيار پرنده قرار گيرد .

کشتار و فراوری محصولات :يکی از مهمترين بخش‌های پرورش صنعتی شترمرغ کشتارگاه است. کشتارگاه شترمرغ بايد با استانداردهای سطح بالا ساخته شود و با دقيق ترين مقدرات بهداشتی اداره شود. اين کار نه تنها عملکرد آنرا بالاتر خواهد برد بلکه تعداد و محدوده بازارهای قابل دسترس را برای صاحب کشتارگاه افزايش می‌دهد. کشتارگاه شامل محل نگهداری شترمرغ زنده، محل‌های مجزا برای کشتار، پرکنی، پوست کنی، خارج کردن امحاء و احشاء، جدا کردن گوشت از استخوان، خنک کردن، بسته بندی، انجماد و ارسال گوشت می‌باشد. شترمرغ‌ها بسته به مديريت و سرعت رشد بين 10 و 14 ماهگی برای کشتار آماده اند. پس از مراحل ذبح شترمرغ، لاشه در درجه حرارت 1 درجه سانتيگراد در چيلر سرد می‌شود. طول مدت سرد کردن از چند ساعت تا 24 ساعت متغير است. استخوان جدا شده و گوشت به قطعات مختلف درجه بندی می‌شود. گوشت معمولاً در خلاء و در بسته‌های 2 کيلوگرمی بسته‌بندی شده و يا به صورت تازه به بازار ارسال شود يا اينکه به يک سردخانه برای نگهداری در دمای 20- درجه سانتيگراد منتقل می‌شود.

عمل آوری پوست :
دليل اصلی برای عمل آوری پوست حفظ ساختار ظريف آن است تا بتوان قبل از دباغی پوست را با حفظ حالت طبيعی نگهداری نمود. نمک سود کردن مرطوب يک روش عمل آوری است.
درجه بندی :
چند درجه در ارزيابی پوست‌های نمک سود در نظر گرفته می‌شوند. اين درجات معمولاً بين 4 تا 5 متغيراند که آخرين درجه شامل حذفی‌هاست. با ارزش ترين پوست ها (درجه 1) کيفيت ممتازی دارند و شامل پوست‌هايی‌اند که تازه بوده، به خوبی عمل آوری شده، دارای اندازه ای کامل و خطوط برش درستی می‌باشند. آنها هيچ آثاری از گوشت، چربی يا لخته‌های خون (روی سطح زيرين) نداشته و فاقد هرگونه فوليکولهای پرصدمه ديده، بريدگی، سوراخ و يا هرگونه نواقص ديگر می‌باشند. سپس بر حسب تعداد و وضعيت نواقص، پوست‌ها از درجه 2 تا حذفی درجه‌ بندی می‌شوند.
گوشت :
شترمرغ‌ها گوشت قرمزی توليد می‌کنند که از لحاظ مزه و بافت (بسته به سن کشتار) شبيه به گوشت گوساله و گاو است. پروتئين اين گوشت بالاست ولی چربی آن در سطح پائينی قرار دارد.

 

بررسی‌ها کاملاً نشان می‌دهند که گوشت شترمرغ از نقطه نظر سلامت بسيار بهتر از ساير انواع گوشت است زيرا محتوی مقدار خيلی کمتری چربی و کلسترول می‌باشد. يک جنبه خاص گوشت شترمرغ بالا بودن پروتئين و پائين بودن چربی آن است. اين ويژگی آن را برای فرآوری بيشتر به محصولات گوشتی خواه به تنهايی يا در ترکيب با ساير انواع گوشت بسيار مناسب می‌سازد. گوشت شترمرغ در حال حاضر به اشکال مختلفی به بازار عرضه می‌شود از جمله: پاته، بيکن، پاستارمی، فرانکفورتر، همبرگر، دودی ،سرخ شده، تکه‌های گوشت تازه و استيک.

بيماری‌ها :
علاوه بر داشتن امکانات خوب و بکارگيری مديريت مناسب، بايد يک برنامه پيشگيری از بيماری مورد توجه قرار گيرد. اين برنامه می‌تواند از مزرعه‌ای به مزرعه ديگر تغيير کند که بستگی به عواملی مانند مسائل اقتصادی و خطرات ناشی از بيماری دارد. اين برنامه شامل واکسيناسيون‌های مختلف، تشخيص انگلهای خارجی و داخلی، شناسايی بيماريها، کنترل

غذا و رشد، بالا بردن ايمنی زيستی و غيره است. ايمنی زيستی ارزان‌ترين راه پيشگيری بيماريها بوده و شامل کنترل حرکات (هم پرنده‌ها و هم حيوانات ديگر) و سالم‌سازی است.

الف : تنفسی

1 - آنفولانزای مرغی
2 - بيماری‌های تنفسی قارچی و ميکروبی
3 - مايکو پلاسما

ب : عوارض معدی روده‌ای

1 - ورم معده قارچی
2 - ليبيو استرونژيلوس
3 - ليبيو استرونژيلوس
4 - گرفتگی
5 - آنتريت ويروسی
6 - آنتريت ويروسی
7 - آنتريت انگلی مرغ‌ها

ج : عوارض عصبی- عضلانی - اسکلتی

1 - بيماری نيوکاسل
2 - آنسفالوپاتی
3 - بوتوليسم
4 - مسموميت
5 - بدشکلی‌های پا
6 - شکستگی‌ها
7 - بيماری عضله
8 - هيپوگلاسمی
د : ساير بيماری‌ها :
1 - بيماريهای پوستی
2 - هپاتيت
3 - سندرم جوجه پژمرده

نتيجه گيری

پرورش پرنده‌ای با گوشت خوب نيازمند داشتن برنامه تغذيه ای صحيح همراه با مديريت تغذيه‌ای خوب و براساس استانداردهای توليد می‌باشد. برنامه مديريتی مزرعه ای که شامل سيستم کارآی رکوردگيری و نيز به کارگيری بهبود ژنتيکی می‌باشد. روش انجام اين امر توسط Blue Montain طرح ريزی شده است و آنان منتظر ديدن نتايج اوليه اين برنامه توليدی خوب می‌باشند. چند سال طول می‌کشد تا نتايج پايدار حاصل از اين برنامه را بتوان ديد اما تا زمانی که به اين سطح توليد برسيم مشکلات مطرح شده در اين مقاله را نمی توان مشخص کرد و در جهت حل آن کوشيد. همکاری و استفاده از اطلاعات موجود، باعث خواهد شد اين مشکلات غير اقتصادی تبديل به توليد سودمندی برای هر توليد کننده گردد.

مطالب مرتبط :

    توصیه های کاربردی جهت آغاز فعالیت پرورش شترمرغ

    جوجه کشی مصنوعی شترمرغ

    طرح توجیهی پرورش شترمرغ

---------------------------------------------------------------------