جوجه كشي كبك،پرورش كبك

پرورش کبک

از خصوصيات ظاهری کبک‌های پرورشی نوار سياهی است که از روی پيشانی و روی چشم‌ها عبور کرده و در جلو گردن به هم ميرسد. قسمت سينه و پشت معمولاً خاکستری و کبود است. رنگ پرهای قسمت پهلوی کبک خاکستری و در قسمت نوک پر، دو نوار سياه وجود دارد اين نوارهای سياه در پهلو و طرفين پرنده ظاهری مخطط می‌دهند. منقار و پاهای کبک (پنجه و ساق) به رنگ قرمز است.

تشخيص جنسيت
تشخيص جنسيت کبک از روی رنگ پرها تقريباً غير ممکن است، اما می‌توان کبک‌های نر و ماده بالغ را از روی اندازه بدن و فرم سر تشخيص داد سر کبک‌های نر گرد و بزرگ بوده در صورتی که س ماده‌ها بيضی شکل می‌باشد و هيکل نرها درشت‌تر از ماده‌ها می‌باشد.
يک روش قابل اعتماد در تعيين جنسيت بررسی کلواک پرنده است که دقت آن حدود 95 % می‌باشد. در کبک‌های نر يک برآمدگی مخروطی شکل که معمولاً در وسط واقع شده ديده می‌شود ولی درماده‌ها اين برآمدگی يا وجود ندارد يا خيلی کوچک است. ارتفاع اين بر آمدگی در ابتداء حدود 8/2 ميليمتر می‌باشد. اين برآمدگی در پرندگان مسن تر راحت تر می‌توان تشخيص داد.

ويژگيهای تخم کبک
تخم کبک به رنگ سفيد مايل به زرد با لکه‌های کوچک قهوه‌ای است اين لکه‌ها شکل و اندازه متنوع دارند. تخم اين پرنده بيضوی و دوکی‌شکل است و نوک تيز آن کاملاً مشخص می‌باشد. وزن تخم از 16 تا 25 گرم است. ميانگين طول تخم‌ها 42 ميليمتر و عرض آنها 31 ميليمتر است. ضخامت پوسته تخم کبک حدود 228/0 ميليمتر و ضخامت غشای داخلی حدود 047/0 ميليمتر است. نسبت رطوبت در پوسته، زرده و سفيده به وزن کل تخم به ترتيب 2/15 درصد، 35 در صد و 8/49 در صد می‌باشد.

نگهداری تخم Egg car
دوره بحرانی برای تخم‌های جوجه‌کشی فاصله تخم‌گذاری تا قرار گرفتن تخم‌ها در دستگاه جوجه‌کشی است. تخم‌ها بايد باسرعت جمع آوری شوند (حداقل 4 بار در روز) و خيلی گرم يا سرد نشوند.
تخم‌ها نبايد در دمای زير حدود 5 درجه سانتی گراد و بالای 27 درجه سانتی‌گراد قرار داده شوند، دمای مناسب برای نگهداری تخم‌های جوجه‌کشی حدود 13 تا 16 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
بهتر است برای تخم گذاری پرنده آشيانه‌هايی ساخته شود تا از شکستن و کثيف شدن آنها جلوگيری شود. تخم‌های کثيف بايد برای جوجه‌کشی تميز شوند که راه‌های ذيل پيشنهاد می‌گردد:

1. ابتداء با يک تميز کننده نرم (سمباده نرم) تراشيده شوند و با پنبه آغشته به الکل تميز گردند.
2. بعضی از پرورش‌دهندگان ترجيح می‌دهند تمام تخم‌ها را بشويند، دمای آبی که تخم‌ها با آن شسته می‌شوند بايد بين 44 تا 49 درجه سانتی‌گراد باشد و می‌توان يک پاک کننده بهداشتی برای کاهش آلودگی پوسته تخم به آب اضافه نمود و زمان شستشو نبايد بيش از 3 دقيقه باشد و تخم‌ها قبل از انبار شدن کاملاً خشک گردند .

ذخيره سازی Egg starge
برای انبار کردن تخم‌ها آنها را در سينی‌های بزرگ و مسطح قرار می‌دهند و در اتاقی که تهويه به خوبی انجام می‌شود و دمای آن حدود 13 درج سانتی‌گراد و رطوبت آن 70 درجه است نگهداری می‌شوند.
يکی از خصوصيات ويژه تخم‌های کبک قابليت ذخيره سازی آنهاست. بر اساس آزمايشاتی که در دانشگاه کاليفرنيا ی آمريکا انجام شده است اين مدت 21روز می‌باشد بدون اينکه به درصد هچر تاثيری داشته باشد (جدول شماره يک)

البته اغلب پرورش دهندگان ترجيحاً تخم‌ها را بيش از 7 روز نگهداری نمی کنند
دوستان پرورش دهنده در ايران تا 21 روز تخم کبک نگهداری نموده اند و هيچگونه خللی در درصد هچرپديد نيامده است
بر اساس تحقيقات انجام شده در دانشگاه کاليفرنيا اگر دوره ذخيره سازی تخم‌ها بيشتر از 14 روز نباشد نيازی به چرخاندن روزانه تخم‌ها نيست (جدول شماره 2)
 

تخم‌ها دوبار در روز با زاويه 90 درجه در دوره نگهداری چرخانده می‌شوند

  Hat ching(جوجه درآوری)به افراد تازه‌کار توصيه می‌شود از فارم‌های توليد کننده‌ای که تخم‌های خوب و عاری از بيماری توليد می‌کنند خريداری کنند. تعداد زيادی از پرورش دهندگان تخم‌های سالم و خوبی را توليد می‌کنند. ساختمان جوجه‌کشی بايد دارای تهويه خوبی باشد و دمای آن در حدود cْ 9/23 ( f ْ 75 ) نگه داشته شود.
به دليل مسائل بهداشتی، هچر بايد دريک اتاق جداگانه از دستگاه جوجه‌کشی نگهداری شود. ديوارها بايد با يک ماده ضد آب (غير قابل نفوذ آب) پوشيده شود، کف بايد محکم و شيب‌دار به سمت زهکش فاضلاب مرکز باشد تا بتوان راحتتر تميز کرد.

جوجه‌کشی Incubation
يکی از سرمايه‌گذاری‌های مهم شما، خريد يک دستگاه جوجه‌کشی (انکوباتور) که به اندازه کافی بزرگ باشد و دما (c ْ 15/0 يا f ْ 25/0) و رطوبت (c ْ 56/0 يا f ْ0/1) را به طور دقيق کنترل کند.

از ديگر خصوصيات دستگاه جوجه کشی، چرخاندن اتوماتيک تخم‌ها است. دستگاههای جوجه کشی مرغ را می‌توان تغيير دهيم و آنرا برای تخم‌های پرندگان شکاری آماده کنيم.تماس با نماينده سازنده دستگاههای جوجه کشی تجاری برای اطلاع از مدل های مختلف و انتخاب يکی از مناسب ترين مدل‌ها برای شما ضروری است .

دستگاه جوجه کشی بايد قبل از قرار دادن تخم‌ها به طورکامل تميز و ضد عفونی شود. يکی از موادی که برای ضد عفونی کردن استفاده می‌شود گاز فرمالد ئيد می‌باشد. فرمالدئيد را بر روی پرمنگنات پتاسيم در يک ظرف سفالی (يگی) يا لعابی می‌ريزيم، گاز فرمالدوييد را به مدت 20 دقيقه بوسيله پنکه منتشر می‌کنيم و بعد از آن از اتاقک يا قفسه ضدعفونی شده خارج می‌کنيم.
زمانی که تخم‌ها را ضدعفونی کرديم بايد مطمئن شويم جايگاه تخم‌ها (سينی های بزرگ) در دستگاه جوجه‌کشی بوسيله گاز کاملاً ضدعفونی شده‌اند. دوره جوجه کشی برای تخم‌های کبک چوکار حدود 24 روز (23 تا 25 روز) است.
از دماسنج خشک و دماسنج تر برای ستر ( incubation ) و هچر ( haching ) می‌توانيم استفاده کنيم که دماسنج خشک f ْ 99/5 ( c ْ 37/5 ) وئ دماسنج تر  f ْ 87 ( c ْ 30/5 – 30 ) می‌باشد. تخم‌ها را روز 19 يا 20 از ستر ( incubation ) به هچر انتقال می‌دهيم.

مرگ و مير جنين ( embryo mortality )
نمونه‌برداری از تخم‌های جوجه‌کشی، از هر طبقه ( setting ). بررسی آنها بوسيله نور (candled) در روز هفتم يا هشتم برای چک کردن گله و برای مشکلات ديگر که می‌تواند بروز کند، انجام می‌دهيم.
مرگ و مير جنين برای تخم های کبک، دو پيک وجود دارد.
- اولين پيک بين روز 3 تا 5 جوجه‌کشی اتفاق می‌افتد و بيشترين مرگ و مير ناشی از تشکيل نشدن رويان يا نقص در رويان و بافتها و اندام‌ها است.
- دومين و بزرگترين پيک در مرگ و مير عموماً وابسته است به چندين عمل بحرانی ( critical) که از روز 20 تا 24 اتفاق می‌افتد. اين اعمال عبارتند از:
1- تغيير در موقعيت جنين قبل از سر از تخم در آوردن
2- مصرف باقيمانده آلبومين
3- جذب کيسه زرده
4- تغيير از آلانتوئيس به تنفس ريوی

Brooding (نگهداری)
( Brood ) کليه جوجه‌هايی که يکباره سر از تخم در می‌آورند.
جوجه‌های يک وهله جوجه‌کشی ميانگين وزن جوجه‌های کبک که از تخم خارج شده اند حدود 13 تا 14 گرم می‌باشد.
اگر چه بدن جوجه‌ها بوسيله پر پوشيده شده است اما اين پوشش به صورت کامل نيست و آنها برای چندين هفته به يک منبع گرمايی نياز دارند. در باتری‌های چند طبقه با موفقيت می‌توان جوجه‌ها را نگهداری کرد.

اغلب باتری‌ها ی جوجه های تجاری با بعضی تغيير و تبديل در کف‌ها، خوراک دهنده‌ها و آبخوری‌ها می‌توانند برای جوجه های کوچک کبک آماده شوند.
برای کاهش آسيب ديدن پرندگان در قسمت کف بايد المنت ( element) گرمايی با يک پوشش پلی اتيلن تجاری (شبکه poly – mesh) که دارای فواصل 1/4 اينچ است پوشانده شود. اين پوشش بادوام است و قابل شستشو می‌باشد و برای چندين سال از آن می‌توان استفاده کرد. در 6 هفتگی پرندگان را بايد به قفس‌های رشد يا سالن پرورش انتقال داد. پرورش‌دهندگان سالن را به وسيله حصار به چندين بخش تقسيم می‌کنند و ترجيح می‌دهند که ديوارها وسقف را عايق کنند و گرما را بوسيله گاز يا برق که آويزان است مهيا کرد.
بعضی از پرورش‌دهندگان از سيستم کف توری يا سيمی استفاده می‌کنند و مدفوع پرندگان از ميان کف توری به پايين می‌افتد و در زيرکف انباشته می‌شود و بعداً به صورت مکانيکی جمع آوری می‌شود.
در پنسيلوانيا از سيم روکش‌دار ( vinyl-coated ) (اينچ 1/2 × 1/4) استفاده می‌شود که تمام ناحيه کف را می‌پوشاند.
اين بستر انتشار بيماری را به حد اقل می‌رساند همچنين شبکه وينيل به آسانی تميز می‌شود کف سالن بايد مناسب باشد که بهتر است سيمانی باشد و يک زهکش فاضلاب در کف برای تميز کردن مورد نياز است.
استفاده ازيک ماده‌ای که رطوبت را جذب کند و مانند يک عايق عمل کند، سدی بين کف و پرندگان باشد و از نظر قيمت، اقتصادی باشد مانند استفاده از يک مقوای نازک که، اطراف مادر مصنوعی را احاطه کرده باشد .


در دو هفته اول 55 پرنده در هر متر مربع     11×5 = 0/09 = 0/3 × 0/3 = f6
تا سن 6 هفتگی30 پرنده در متر مربع         33 = 3 × 11 = f6 جوجه

ظرفيت چتر مادر مصنوعی، تعداد پرندگانی را که می‌توان در هر واحد نگهداری کرد را تعيين می‌کند.
در هر فوت مربع 5 جوجه در 2 هفته اول و پس از آن تا سن 6 هفتگی به 3 جوجه در هر فوت مربع کاهش می‌دهيم.
در هفته اول پرورش از يک گالن آب به عنوان يک مخزن برای هر200 جوجه استفاده می‌کنيم جوجه‌ها می‌توانند به يک آبخوری اتوماتيک دسترسی داشته باشند به هر حال انتقال آب از مخزن به آبخوری اتوماتيک به صورت تدريجی است سهم هر جوجه، 3/4 اينچ از فضای خوراک دهنده می‌باشد.

توصيه های پرورش دهندگان برای موفقيت بيشتر در پرورش :
1- محل پرورش يا باتری جوجه بايد قبل از ورود جوجه کاملاًتميز و ضد عفونی شود
2- روشن شدن مادر مصنوعی يا باتری گرمايی حداقل 4 ساعت قبل از ورود جوجه‌ها، چک کردن چتر مادر مصنوعی يا دماسنج باتری و استفاده از دمای c ْ 35 ( f ْ 95 ) برای شروع و کاهش دما هر هفته c ْ 2/8 ( f 5 ) تا چهار هفتگی که در اين زمان به مکمل گرمای نيازی نداريم.
3- سالن پرورش بايد دارای تهويه مناسب باشد و آمونياک توليد شده را خارج کند اگر بوی آمونياک در سالن حس شد احتياج به جريان هوای اضافی در سالن داريم.
4- مخزن آبخوری بايد تميز و هر روز پر شود، اطراف آبخوری خشک باشد.
5- جيره استارتر حدود 28 در صد پروتئين داشته باشد . جيره های استارترآماده بوقلمون می‌تواند در تغذيه پرندگان شکاری مورد استفاده قرار بگيرد و نتايج رضايتبخش هم دارد.
6- چک کردن روزانه جوجه‌ها جهت کانی باليسم و بيماری.
خارج کردن جوجه های مرده (تلف شده) از سالن و ترجيحاً استفاده ازکوره لاشه‌سوز يا گودال عميق برای از بردن لاشه‌ها .

Growing chukars (رشد کبک)
تجربيات گذشته نشان می‌دهد که نگهداری کبک در قفس های پرواز با کف توری (سيمی ) بهتر است.
کبک‌ها به بيماری سرسياه (Black head) (عامل بيماری يک انگل پروتوزوآ که به کبد و cca حمله می‌کند)، کوکسيدوز، کرمهای چينه دان، روده که باعث مرگ و مير آنها می‌شود خيلی حساس هستند.
قفسهای پرورش ( Growing pens ) می‌تواند از جوجه کشی جدا شوند پرنده‌ها را از دوهفتگی می‌توان در قفسهای پرواز قرار داد.اندازه قفسهای پرواز را می‌توانيم تغيير دهيم اما بايد به اندازه کافی بزرگ باشد و امکان پرواز در آن وجود داشته باشد، اندازه قفس می‌تواند به صورت عرض حدود 12feet و طول آن 100feet باشد ( شکل 8a و8b ) . کف‌ها سيمی 1 اينچ تور پوشيده شده است .

 m12×/300 = 3/60
30 = 0/30 × 100

يکی از مشکلات پرورش، ازدحام جمعيت است که بايد از آن دوری کرد . قانون thumb هر پرنده به 2feet مربع فضا د رقفسهای پرواز نياز دارد . 6 پرنده در مترمربع
دردانشگاه کاليفرنيا از کف های دولايه استفاده می‌شود که دما و نور در آنها کنترل می‌شود.
50/1         0/750              0/60
اندازه هر قفس 5 feet widc 5 × 5/2 feet deep × 2 feet high
تقريباً 25 پرنده در هر واحد تا سن 16 هفتگی نگهداری می‌شوند.
شيب کف هرواحد 1/2 اينچ × 1 اينچ ساخته می‌شود .
يک منبع آب اتوماتيک در بيرون قفس نصب می‌شود و آب تازه ( خنک ) برای پرندگان تهيه می‌کند .سينی‌ها را به راحتی می‌توان تميز کرد
cm 48/30 ---- foot

رشد و فروش Growth and marketing
کبک‌ها در طی 12 هفته اول رشد سريعی دارند و در چهار هفته بعد رشد آنها آهسته می‌شود در 16 هفتگی کبک‌ها تقريباً 92 درصد وزن بالغ را بدست می‌آورند .
يک کبک نر تقريباً در 9 هفتگی به يک پوند می‌رسد و تقريباً 3/75 پوند خوراک مصرف کرده است .
وزن ماده‌ها در12 هفتگی به يک پوند می‌رسد و درحدود 4/5 پوند خوراک مصرف می‌کنند .
در 16 تا 20 هفتگی کبک‌ها را به بازار می‌فرستند به دليل مسائل اقتصادی کبک‌ها نبايد بيش تر از 20 هفته نگه داشته شوند مگر اينکه برای فعاليت خاصی که هزينه خوراک و کارگر را تامين کند .
ميانگين وزن زنده پرندگان بايد حدود 1/32 پوند ( gr 600 ) باشد که در حدود 20 هفتگی به اين وزن رسيده باشند
گرم 1702/5 = 454 × 3/75
روزانه گرم 27 = 63 ÷ 1702/5  روز  63 = 7× 9
پرنده نر
گرم 2043 = 454 × 4/5
گرم 24 = 84 ÷2043             /                 84= 7 × 12 پرنده ماده
روزانه گرم 25 = 2 ÷ 24 + 27
روز 112 = 70 × 16
 

ميزان نور برای رشد پرندگان liting for growing brids
بعد از هفته اول پرورش، نور کم باشدت پايين «کمتر از 0/5 فوت candle ---- foot» استفاده شود تا کانی بايسم به حد اقل برسد و فعاليت پرندگان کم شود برای (shoothing club activity)
موقعی که پرندگان در قفسهای پرواز نگهداری می‌شوند فقط بايد نور طبيعی وجود داشته باشد.
پرندگانی که برای توليد گوشت پرورش داده می‌شند بايد به سرعت به وزن فروش برسند ،برای اين هدف يک چرخه (سيکل) روشنايی متناوب ( 2d : L 1 )، 8 بار در 24 ساعت يا 20 ساعت روشنايی مداوم برای توليد بهترين وزن در کبک‌ها استفاده شد .
نور با شدت کم در حدود 0/5 فوت(5 lux) dandles بايد استفاده شود.

تغذيه Nutrition
منشاء پروتئين همه بافتها، شامل توده عمده عضلات بدن، پروتئين ه واسيدهای آمينه جيره می‌باشد.
بدن پرندگان شبيه بدن انسانها ست و آنها استعداد قابل توجهی برای ذخيره کردن انرژی اضافی غذا به شکل چربی دارند. مسلماً مقدار چربی روی لاشه کبک برای آن گوشتهايی که بدون يخ زدن حمل و نقل می‌شوند ممکن است مطلوب باشد.
فرمول جيره غذايی در دانشگاه کاليفرنيا برای کبک‌ها درجدول 3 آورده است.
مقدار پروتئين جيره استارتر 25 درصد پيشنهاد شده است . اين سطح پروتئين برای رشد رضايتبخش کبک‌ها کافی است.
برای آنهايی که تمايل دارند پروتئين جيره استارتر افزايش دهند، پيشنهاد می‌کنيم به روش زير عمل کنند:

28 % پروتئين جيره برای دوهفته 24 % پروتئين جيره برای 4 هفته پس از آن 20 % پروتئين جيره و 16% پروتئين برای کبکهايی که تخم می‌گذارند مناسب است .
 

در هر کيلو جيره :
Iu 500 _____ ويتامين A
Iu 1500_____ ويتامين D3
Iu 20 _____ ويتامين E
2/0 ____( menadion bisalfide ) فياديون بی سولفيد ____در ميلی گرم
6/0 ____ ايبوفلاوين
40/0 ____ نياسين
20/0 ____پنتوتنات کلسيم
0/5 ____ فلاسين
5/0 ____ويتامين B12
140/0 ____ سولفات منگنز ( mnso40 h2o )
120/0 ____اکسيد روی zno
10/0 ____ gallomycin
40/0 ____ BHT

مديريت مولد Management of Breeder
برای عملکرد مطلوب، کبک های بالغ ( Breeder ) بايد در قفسهای دوتايی (جفتی)، قفسهای گروهی با کف سيمی (توری) يا در جاهائيکه دما و نور را بتوان کنترل کرد نگهداری کرد.
هنگاميکه کبک‌ها تمايل به جفت گيری دارند (آماده جفتگيری می‌شوند)، با استفاده از سيستم قفسی تکی می‌توان از عملکرد هر پرنده به آسانی اطلاع پيدا کرد.
اغلب روشهای اقتصادی برای نگهداری کبک های Breeder در گروه های جفتگيری (mass-mated )، بر روی بستر است که نسبت جفتگيری يک نر با چهار ماده می‌باشد . اين نسبت ممکن است تغيير کند، کم شود يا زياد شود که به نژاد و عوامل محيطی بستگی دارد .
نگهداری کبک‌ها در بيرون از قفس در تعدادی از ناحيه های ايالات متحده تجربه شده است. اغلب زيان‌ها مربوط به اين سيستم مديريتی است که پرندگان را در معرض شرايط آب و هوايی نامناسب قرار می‌دهد و خطر ابتلا به بيماری های سرسياه Biackhead)). کوکسيدوز دو بيماری که می‌تواند موجب تلفات بالا شود .

مديريت قفس های تکی Individual cage management
در مزرعه تحقيقاتی دانشگاه کاليفرنيا ، قفسهای پرورشی به اندازه کافی بزرگ هستند و در هر قفس يک جفت نر و ماده يا يک نر و دو ماده نگهداری می شوند .
همه قفسها دارای شيب هستندو اندازه آنها 12 اينچ wide × 24 اينچ deep × 15 اينچ high.
1/2 اينچ × 1 اينچ به شيب کف سيمی در حدود 2 اينچ از پشت به جلو جوش خورده است.
دو اينچ deep ( V ) گالوانيزه شده آبخوری ناودانی به پشت قفسی متصل است.
مديريت قفس های گروهی Colony eage management
سيستم ديگر که استفاده می‌شود شامل قفس های گروهی سيمی است که اندازه آن 60 اينچ wide × 28 اينچ 28 اينچ deep × 20 اينچ high است.
 51× 71 × 153
شيب کف 1/2 اينچ است که يک شبکه توری به آن جوش خورده است که اجازه می‌دهد تخم‌ها به طرف جلوی قفس بروند .
هر قفس به يک تنظيم کننده سطح آب مجهز است .
قفس‌ها برای 12 پرنده، 3 نر و 9 ماده آماده می‌شوند .

مديريت بستر Floor management
شايد روش اقتصادی مديريت پرندگان نگهداری آنها دربستر است.
بسترها بايد بتن (سفت) باشد و به زهکش فاضلاب برای شستن مجهز باشد.
ازوسايل بايد با يک ماده نشت ناپذير برای شستن راحت، پوشيده شده باشند.
ديوارها خوراک دهنده يا دانخوريها ی اتوماتيک که باعث کاهش کار خوراک دادن می‌شود می‌توان استفاده کرد. موقعيت جعبه لانه های تخم گذاری، در امتداد ديوارهای بستر قفس که تعداد تخم‌های کثيف و شکسته را کاهش می‌دهد . در مديريت بستر اغلب از لانه های تخم گذاری گروهی استفاده می‌شود که يک فوت مربع جعبه لانه تخم گذاری برای هر 6 کبک است.

نسبت جفت گيری Mating Ratio
در طبيعت، کبک‌ها معمولاً به صورت جفت جفت ( يک نر با يک ماده ) هستند. اما در اسارت 1 نر می‌تواند با 3 يا 4 ماده در قفس های گروهی يا در سيستم پروش برروی بستر جفتگيری کند. اين نسبت برای تعيين ميزان با روری تخم‌ها خيلی مهم است.

باروری Fertility
باروری پائين می‌تواند ناشی از تعدادی مشکلات مديريتی باشد:
1- سن کبک‌ها موقعی که تحريک نوری داده می‌شوند.
ثابت شده است که پرندگان قبل از تحريک شدن برای تخم گذاری بايد کمتر از 30 هفته سن داشته باشد
2- کمبود پروتئين، ويتامين‌ها يا اسيد های آمينه ضروری در جيره .
3- مديريت
نور ناکافی يا کمی نور (Poor or inadeghting)
استرس مربوط به آب و هوا (Overxposure to climatic stress)
بروز کافی باليسم، موجب کاهش باروری می‌شود.

بيماری
بيش از همه بيماری حاد سبب کاهش باروری می‌شود و متعاقب آن تخم گذاری می‌شود. از بيماريهای معدود شناخته شده که روی باروری تاثير می‌گذارد برونشيت، نيوکاسل و سالمونلا.
معمولاًميزان باروری در کبک‌هايی که بصورت گروهی در روی بستر جفتگيری می‌کنند در مقايسه با آنهايی که به صورت جفت جفت در قفس نگهداری می‌شوند بالاتر است.
گروه ماده‌هايی که برروی بستر جفتگيری می‌کنند معمولاً با بيش از يک نر جفتگيری می‌کنند بنابراين ميزان باروری تخم‌ها بيشتر است.
ميزان باروری پائين که در طی 2هفته اول تخم گذاری اتفاق می‌افتد می‌تواند به افت توان نرها نسبت داده شود مخصوصاً اگر از برنامه نور مصنوعی برای تحريک، خارج از فصل تخم گذاری استفاده شده باشد .اين نتايج نشان می‌دهد که اثرات باروری برای تقريباً 6 روز در نر‌ها بالاست، بنابراين نرها ی خالص بايد با ماده‌ها حد اقل يکمرتبه درهر هفته جفتگيری کنند.

توليد تخم Egg Production
در بهار زمانی که وضعيت نور مساعداست توليد مثل کبک‌ها زياد است به هر حال ممکن است تخم‌گذاری در کبک در هر زمان از سال با نور دهی مناسب انجام شود.
درآماده سازی برای تخم گذاری، چوکارها بايد يک دوره با نور تحريک نشوند و 2 گروه از پرندگان به طور متناوب به وسيله نور تحريک شوند يا تحريک نشوند و ممکن است که يک گروه يا گروه هايی برای توليد تخم در همه زمانها صرفنظر از فصل برگزيده شوند.
تجربه نشان داده که توليد تخم در کبک های جوان (در سن 35 تا 40) هفتگی در اولين دوره تخم‌گذاری کمتر از آنهايی است که در دومين دوره تخم گذاری هستند (شکل 15).
استفاده از نور مصنوعی برای تحريک تخم‌گذاری يک اشکال دارد که نرها تقريباً دو هفته ديرتر از ماده‌ها به بلوغ جنسی می‌رسند. برای جلوگيری از اين مشکل، نرها بايد به صورت جدا از ماده‌ها، دو هفته زودتر تحريک نوری شوند. برای توليد تخم، شدت نور در حدود 5 تا 10 فوت candle (lux 100تا 50 ) مناسب است در طی دوره استراحت، که تحريک نوری داده نمی شوند (ساعت 8 روشنايی ساعت16 تاريکی)، شدت نور بايد حدود 0/5 فوت candle (lux 5) باشد.
برای گرفتن نتيجه مطلوب (For maximum canditioniy) در طی دوره استراحت، دوره تاريکی نبايد توسط نور حتی برای يک مدت کوتاه قطع شود.
در دانشگاه کاليفرنيا برای کبک‌ها از ساعت 4 صبح تا 10 بعد از ظهر نوردهی انجام می‌شود. پيک توليد 8 ساعت بعد از شروع روشنايی اتفاق می‌افتد.
تقريباً 50 درصد تخم‌ها بين ساعت های 9 صبح يا ظهر و باقيمانده از 1 تا 7 بعد از ظهر گذاشته شود. مدارک کافی وجود دارد که نشان می‌دهد کبک‌ها رامی توان برای دوسال توليد رضايتبخش نگهداری کرد بعد از سن دوسالگی، خصوصيات توليد مثل ( باروری وجوجه درآوری ) يک کاهش رانشان می‌دهد .بعضی از پرورش دهندگان ترجيح می‌دهند که بعضی از نرهای سال اول رابرای سال بعد نگه دارند.

اصول بهداشتی Sanitation
يک برنامه خوب پيشگيری از بيماری سعی می‌کند تجهيزات و ساختمان را تميز نگهدارد بيمار را جدا کند.
رعايت اصول بهداشتی در به حد اقل رساندن شيوع بيماری‌ها کمک می‌کند:
*انتخاب جوجه های سالم و قوی برای تاسيس مزرعه.
*نگهداری جوجه های جوان در حال رشد جدا از پرندگان بالغ.
*تميز نگهد اشتن تجهيزات، ساختمان و محوطه ( Pen )
*جوجه يا پرندگان بالغی که از بيرون وارد مزرعه می‌کنيم قبل از اينکه به پرندگان قبلی اضافه کنيم حداقل بايد 30 روز در قرنطينه نگهداری کنيم.
*هرگز نبايد ازدحام ( شلوغی ) جوجه‌ها يا پرندگان مزرعه داشته باشد .
ازدحام باعث افزايش کافی باليسم، تخم‌ها ی شکسته، vent Picking، و ديگر مشکلات می‌گردد.
* قرار دادن پرندگان مرده در کوره لاشه سوز يا يک گودال که برای اين کار اختصاص داده شده است .
*آماده کردن جيره غذايی مناسب برای همه گروههای سنی
* زمانيکه يک بيماری مشاهده می‌شود بايد آن پرندگان را در قرنطينه نگهداری کنيم واز پرندگان بيمار برای تشخيص بيماری در آزمايشگاه نمونه گيری شود.

مطالب مرتبط :

    پرورش کبک از تخم تا جوجه

    تاثیر وزن تخم کبک بر افزایش راندمان در جوجه گیری

    تصاویر کبک

---------------------------------------------------------------------