طاووس

طاووس نام دو گونه از پرندگان است که جنس نر آن پرهای بسيار زيبايی به ويژه در ناحيه دم دارد . اين دو گونه عبارتند از طاووس هندی و طاووس سبز .

طاووس هندی بومی هند , پاکستان و سری لانکا است و پرنده ملی هند به شمار می رود و طاووس سبز که پرنده ای در معرض انقراض است بومی شرق ميانمار تا چاوه است . طول قد آن به 2:30 متر می رسد . معمولا پرهايش را برای زيبايی خود می گستراند تا در مقابل ماده خود که فاقد اين گونه پرها است خودنمايی کند . اين پرنده صدايی بلند دارد و از پرندگان دانه ئ ميوه خوار می باشد .

طاووس ها به طور کلی در آسيا و آفريقا پراکنده هستند . طاووس های آسيايی از جنس Pavo و نوع آفريقايی از جنس Afropavo هستند . طاووس ها شامل 3 گونه می باشند :

الف : طاووس های هندی : گونه ای که همه آن را می شناسند . اين طاووس پرنده ملی هندوستان محسوب می شود . اغلب طاووس هندی را به عنوان پرنده زينتی اهلی کرده و نگه می دارند .

ب : طاووس سبز يا پرنده اژدهايی: در مقايسه با طاووس هندی کمتر معروف است . برخی زيست شناسان معتقدند که حداقل 5 گونه منقرض شده و يا در آستانه انقراض از طاووس سبز وجود دارد . در حالی که ديگران آنرا شامل يک گونه منفرد و 3 زير گونه می دانند :

    1- طاووس سبز جاوه که تنها در جزيره جاوه وجود دارد .

    2- طاووس منقرض شده مالی

    3- پرنده اژدهايی يونان که ساکن منطقه يونان شمالی در چين است.امکان تلاقی طاووس سبز با نوع هندی وجود دارد .

ج : طاووس آفريقايی : تنها عضو جنسAfropavo را دارد و از اين لحاظ شايد بتوان آن را حلقه بين اين دو خانواده دانست .

مشخصه اصلی اين پرنده داشتن چتری زيبا در جنس نر آن است،که از پرهای دم که بسيار رشد کرده اند بوجود آمده است. اينکه چتر را نبايد با دم پرنده که کوتاه،صاف و کاملا قابل رويت است اشتباه نمود.در هر دو جنس تاج روی سر وجود دارد .انواع طاووس ها در جنوب شرقی و جنوب آسيا بسر می برند و به رنگهای آبی،گل باقلايی،سفيد و سياه ديده می شوند.طاووس آبی رنگ،از نظر نقش و نگار و شکل چتر بسيار مورد توجه انسانها می باشد.

محل زيست طاووس آبی سريلانکا و قسمتهايی از هندوستان تا دامنه هيماليا است و در مناطق گرمسيری و بلنديهای کم ارتفاع که اطراف آنرا جنگل پوشانيده زندگی زندگی می کنند.

اين پرنده همه چيزخوار است .صبح ها و نزديک غروب بصورت خانوادگی به جستجوی غذا می پردازند و گاهی هجوم تعداد زيادی از آنها به مزارع،خسارت زيادی به کشاورزان وارد می کند.طاووس ها در غير از زمان جفتگيری بصورت گله­هايی مرکب از چندين خانواده باهم در آرامش و صلح و صفا بسر می برند و هر حيوان نر با 4تا5 ماده زندگی می کند.زمان اصلی تخمگذاری  اواسط تيرماه تا اواخر امردادماه ماه است و هر پرنده 3تا5 تخم به رنگ روشن می گذارد،که پس از 28 روز تبديل به جوجه می شود.

اين پرنده در مواقع خطر ،از بالهای خود برای پرواز کمتراستفاده می کند.برای اينکه در امان باشد بيشتر به محلهای انبوه جنگل پناه می برد .طاووس آبی برای پرواز احتياج به دويدن ندارد و اين عمل را در يک لحظه و بدون مقدمه انجام می دهد.بال زدن طاووس آبی در آسمان بسيار آهسته است و با ساير پرندگان تفاوت دارد.از خصوصيات جالب طاووس آبی ،اينست که با وجود اينکه موطن اصلی اش مناطق گرمسيری و حاره است ولی زندگی در سرما را بخوبی تحمل می کندو حتی می تواند شبها بروی درختان پوشيده از برف بسر برد. اين حيوان به محل زندگی خود کلاً وفادار است و هرگز از آنجا بجای ديگری کوچ نمی کند.صدای طاووس مخصوصا در زمان جفتگيری بسيار گوشخراش و غير قابل تحمل است.جوجه طاووس در اوايل احتياج به گرما دارد و به کندی رشد می کند بطوريکه پس از گذشت شش سال به آخرين حد کمال و زيبايی خود می رسد.

زيبايی اين پرنده بيشتر به  خاطر رنگهای مختلف پرهای آن است .

طاووس از مرغان خاص آسياست که بطور طبيعی در رودخانه ی هند و به سمت شرق يافت می گردد ولی البته در بسياری نقاط ديگر عالم نيز وجود دارد . اين پرنده ی زيبا لااقل دو نوع مختلف دارد که يکی اهلی شده و ديگری غير اهلی است . در برخی از نقاط هند ، اين پرنده مقدس شمرده می شود . معمولاً يک طاووس نر با چند ماده به سر می برد . در انتهای بدن آن يک دسته پر خيلی بلند و بسيار زيبا قرار دارد که می تواند آن را به دلخواه خود مانند چتر باز کند . بايد توجه داشت که علاوه بر اين ، طاووس نر دارای پرهای تاج مانند نيز هست .

معمولاً سر ، گردن ، سينه و وسط دم اصلی آن آبی رنگ است و بقيه ی قسمتهای اين دم بلوطی رنگ می باشد . طول طاووس نر باحساب کردن دم غير حقيقيش به دو مترو ده سانتی متری می رسد . طاووس ماده چنين پرهايی ندارد . پشت و دم آن قهوه ای کم رنگ ، زير سينه اش سفيد ، بالای سينه و زير گلويش سبز و خاکستری و منقارش قرمز است .

مطالب مرتبط :

     گالری تصاویر پرندگان

---------------------------------------------------------------------

 

  مرغ مينا

پرندهای کوچک زيبا و دلنشين است که قابليت بسيار خوبی برای تقليد صدا دارد واين توانايی شگفت انگيز باعث شده‌ است که آدمی از ساليان بسيار دور به پرورشو نگهداری از اين پرنده علاقمند شود. تاريخ اهلی شدن آن چندان مشخص نيستاما به نظر می‌رسد که لا اقل سه هزار سال قبل اين پرنده برای اولين باردر هندوستاناهلی شده باشد. مينا علاقمندان فراوانی دارد و بيشتر علاقمندان اين پرندهرا کودکان، زنان خانه دار و اشخاص تنها تشکيل می‌دهند، افرادی که تقليدصدای مينا باعث شده‌ استتا در اين پرنده همنشين مناسبی بيابند .

مينا پرنده‌ای از خانواده سار «استوماتيده» است که به دو صورت وحشی و اهلی يافت می‌شود و دارای نژادهای مختلفی است که معروف‌ترين اين نژادها مينای گوشواره ای  و مينای معمولی است، نام اين پرنده در زبان فارسی «مينا»، «مرغ مينا» و «مينای سخنگو» و «مرغ مقلد» است ، در زبان عربی «المينه» ودر زبان انگليسی Myna Myna، Mynah، Mina، Mynas، Minah و در زبان فرانسوی و اسپانيايی به آن Martinو در زبان  آلمانی به آن Beo و در زبان ترکی Minaاست. نام «مينا» در حقيقت يک نام هندی است که ريشه‌ای سانسکريتی دارد و از زبان هندی به ساير زبان‌ها راه يافته‌است. گونه وحشی اين پرنده در جنگل‌ها و دشت‌ها پراکنده‌ است و گونه اهلی آن را می‌توان در بسياری از خانه‌ها مشاهده کرد. مرغ مينا پرنده‌ای کاملاً اجتماعی و پر سر وصدا است که تا حدودی مانند سارها حالت تهاجمی دارد. اگر به هر دليلی مورد آزار و اذيت قرار گيرد يا احساس خطر کند و به درختی نزديک در حوالی لانه اش رفته، صداهای بسيار بلند و ناهنجاری را به معنای اعتراض از خود در می‌آورد. آن‌ها خود را سريعاً با محيط وشرايط اطراف شان تطبيق می‌دهند. بيشتر اجتماع آن‌ها در زمين‌های باير واطراف باغ‌ها می‌باشد .

 زيستگاه

زيستگاه مينای معمولی به طور طبيعی در مناطقی از شرق افغانستان تا جنوب غربی چين واقع شده‌است. آن‌ها اغلب سرزمين‌های باز وکم درخت را برای زندگی ترجيح می‌دهند. اما در بعضی از موارد در ميان تمدن شلوغ شهری هم مانند پارک‌ها، گلخانه‌ها و مزارعی که به دست انسان‌ها ساخته شده‌ است ديده می‌شوند. آن‌ها برای تفريح وسرگرمی با ديگر مرغ‌های مينا گلاويز می‌شوند وبه نزاع‌های دوستانه می‌پردازند. اما اين نبردها به خشونت و خونريزی نمی‌انجامد. اين پرنده انسان را از وجود مار مطلع می‌سازد و با مشاهده اين حيوان با سروصدای زياد محل وجود مار را به انسان نشان می‌دهد .

مينا قادر است که واژه‌ها را تقليد کند و کلمات زيادی را حفظ کند، به همين علت در هندوستان و بسياری از کشورهای ديگر آسيايی به عنوان پرنده‌ای اهلی و خانگی مورد استفاده قرار می‌گيرد. اين پرنده در هندوستان رمز عشق به شمار می‌روند زيرا که در طول زندگی بسيار ازدواج می‌کنند و برخی از دلباختگان هندی برای به دست آوردن دل محبوبه خود مرغ مينايی را تهيه کرده و پس ازآموزش دادن چند کلمه محبت آميز آن را به محبوبه خود پيشکش می‌کنند .

 نژاد ها مينای معمولی :سر و گردنی سياه رنگ و پشت و سينه آن قهوه‌ای رنگ و در هنگام پرواز لبه‌های دم و زير بال‌ها به رنگ سفيد ديده می‌شوند. منقار و پاها و پوست پشت چشم‌ها به رنگ زرد است .رنگ پر مينای ماده همانند مينای نر است اما جثه کوچک تری دارد و رنگ پر و بال آن کم رنگ تر است. اين پرنده برخلاف بسياری از پرندگان به جای جهيدن بر روی زمين راه می‌روند. لکه‌های زرد موجود در پس سر مينای گوشواره‌ای در مينای معمولی ديده نمی‌شود و يا به صورت‌های ديگر و رنگ‌های ديگر ظاهر می‌شوند برای مثال در «مينای بانک» اين لکه به رنگ پرتقالی است. لبه‌های دم پرنده در گونه مينای معمولی به رنگ سفيد است .

• مينای گوشواره ای : به طور کلی رنگ پر و بال تمام انواع مينای گوشواره‌ای سياه متاليک است که در صورت تابش نور به رنگ‌های ارغوانی رنگين کمان، فيروزه‌ای و يا سبز تيره در می‌آيند. تمامی انواع مينای گوشواره‌ای، لکه‌های زردی در پشت و زير چشم دارند که اندازه آن ازگونه‌ای به گونه ديگر متفاوت است و رنگ آن از زرد تيره تا زرد روشن متفاوت است، به اين لکه‌ها «گوشواره» می‌گويند. تعداد اين لکه‌ها معمولاً در پس سر دو عدد و در زير چشم يک عدد می‌باشد و در برخی از گونه‌ها ممکن است که اين لکه‌ها به يکديگر متصل شده و لکه زرد بزرگی در پس سر پرنده تشکيل دهند.  

• مينای بالی : نام علمی آن (
• Leucopsar rothschildi) است و هم چنين به نام‌های مينای روتچيلد ومينای بالی معروف است. اين گونه مرغ مينا از لحاظ رده بندی با ساير گونه‌های مينا متفاوت است . اين گونه از راسته طوطی سانان ، خانواده استرونيده وجنس ليوکوپسار و گونه روتچيلد می‌باشد. اندازه آن متوسط بوده و در حدود ۲۵ سانتی متر طول دارد. اين مينا در مقايسه با ساير انواع مينا کمی چاق تر به نظر می‌رسد و سرتاسر بدن آن تقريباً به رنگ سفيد است و تنها تعداد اندکی نوار سياه رنگ بر روی بال‌ها و دمش ديده می‌شوند. حلقه دورچشم بدون پر بوده و به رنگ است  آبی  و پاهايش به رنگ قهوه‌ای ومنقار به رنگ زرد است. هردو جنس نر و ماده آن شبيه به هم هستند و تفريق بين نر و ماده کار دشواری است. خاستگاه مينای بالی، جزيره بالی اندونزی است و اين گونه تنها گونه در قيد حيات اين جزيره که همچنان در آن زندگی می‌کند. اين گونه کمياب در سال ۱۹۱۰ کشف شد. ساير گونه‌های جزيره بالی نظير ببر بالی در سال ۱۹۳۷ منقرض گرديد. علت تسميه اين مينا به مينای روتچيلد اين است که اين پرنده برای اولين بار توسط دانشمند انگليسی لرد روتچيلد شناسايی و معرفی شد واز اين رو از سال ۱۹۱۲ به نام مينای روتچيلد نامگذاری گرديد.

 تغذيه 

مينا پرنده‌ای همه چيز خوار است و در طبيعت بيشتر بر انواع ميوه‌ها، دانه‌ها، حشرات و جانوران کوچک نظير ملخ و پروانه تغذيه می‌کند و معمولاً با پرسه زدن روی زمين به دنبال غذا می‌گردد. برگ‌ها را زير و رو می‌کند و سعی می‌کند کرم‌ها و حلزون‌های مخفی شده در زير برگ‌ها را صيد کند. البته علاوه بر ميوه جات و دانه جات بر کرم خاکی، گل، شهد گل و فضله ماکيان نيز تغذيه می‌کند. از موش و قورباغه و مارمولک نمی‌ترسد و آن‌ها را شکار می‌کند و حتی در صورت لزوم به تخم ساير پرندگان نيز رحم نمی کند. گاهی اوقات نيز بر روی پشت گاوها می‌نشيند و سعی می‌کند که حشرات موجود بر روی آن و يا حشرات موجود در اطراف تغذيه نمايد. مينا بر روی زمين‌های شخم زده نيز به دنبال حشراتی می‌گردد که براثر شخم زدن از زير خاک بيرون آمده‌اند، به هرحال پرنده‌ای مفيد به شمار می‌رود که می‌توان به راحتی از آن برعليه آفات کشاورزی استفاده کرد.

 توليد مثل 

در شهر، مينای بالغ لانه خود را زير لبه پشت بام می‌سازد و اما در بيرون شهرها معمولاً لانه خود را در سوراخ درخت‌ها می‌سازد و يا اين که از لانه‌های قديمی پرندگان ديگر استفاده می‌کند. لانه مينا از علف و شاخه‌های نازک همراه با تکه‌های کاغذ و غيره ساخته می‌شود. هردو والدين جوجه‌ها را بزرگ می‌کنند و لانه را نيز به کمک هم می‌سازند. قبل از تخمگذاری پرنده نر چنانچه کاکل داشته باشد کاکل خود را بر می‌افرازد و در معرض ديد پرنده ماده می‌گذارد و منقار خود را بالا و پايين می‌برد و از خود صدای مخصوصی در می‌آورد و اقدام به تميز کردن پر وبال پرنده ماده می‌کند و بدين گونه سعی می‌کند توجه پرنده ماده را به طرف خود جلب کند. البته گاهی نيز ديده شده که دو پرنده نر در کنار هم اين رفتارها را از خود نشان داده‌اند. پرنده ماده نيز در قبال رفتارهای جنسی پرنده نر تحريک شده و به آرامی روی نشيمنگاه نشسته و با پايين آوردن بدن خود، پرنده نر را به جفتگيری دعوت می‌کند. جفتگيری چند ثانيه بيشتر به طول نمی‌کشد و ممکن است که پرنده نر چندين بار در يک روز جفتگيری کند اما در واقع برای بارور کردن يک خوشه تخم، فقط يک بار جفتگيری کافی است. پس از جفتگيری پرنده ماده خود را برای تخمگذاری آماده می‌کند .

مطالب مرتبط :

     گالری تصاویر پرندگان

---------------------------------------------------------------------

پرستو يا ( چلچله ) پرنده‌ای حشره خوار است که تاکنون ۷۴ گونه از آنرا شناسايی کرده‌اند و در بسياری از مناطق يافت می‌شود. اين پرندهٔ کوچک را با قد وبدن کشيده (حدود ۲۰ سانتيمتر)، بالهای باريک و نوک‌تيز، منقار کوتاه و پاهای سست و کوچک، به آسانی می‌توان از ديگر پرندگان باز شناخت. برخی از گونه‌های آن دم‌های شاخه دار دارند. پر و بال پرستوها ميتواند يک‌دست و يا دارای نشان‌هايی به رنگ‌ آبی و سبز با جلای فلزی باشد.

 موسم تخم گذاری پرستو

درموسم جفت‌گيری و تخم‎گذاری پرستوی ماده تا پنج تخم می‌گذارد، ومدت پانزده روز روی تخم‎ها می‌خوابد، وپس از بيرون آمدن جوجه‌ها از تخم (تفقيص) وسپری شدن ۲۵ روز جوجه‌ها برای ترک لانه آماده می‌شوند. اما چند شب نخست را به آشيانه برمی‌گردند، واز آن پس برای هميشه لانه را ترک می‌گويند.

نام های ديگر

پرستوک، پرستک، خطّاف، فرشتو، فرشتوک، فراشترو، فراشتروک، فراشتک، فراستوک، پلستک، پيلوايه، حاجی حاجی، پالوانه، پالوايه، بادخورک، فرستو، فرستوک، بالوايه، ابابيل (در تداول عامه )، بهار، زازال، چلچله، فرتوک، بلوايه، دُمسنجه، دُمسيجه، بلسک، داپرزه، دال بوز، دال پوز، دال بوزه، دال پُوزه، از نامهای ديگر معادل پرستو در زبان فارسی ميباشند.

 آشيانه

ساختن آشيانه به کمک هردو پرستوی نر وماده صورت می‌گيرد. لانه را از گِل وساقهٔ علفها ی خشک وپـَر ساخته می‌شود. بدليل يکسانی رنگ پرهای پرستو (چلچله) نر وماده وباز شناختن آنها از يگديگر آسان نيست

 پرجمعيت ترين گونه پرستو

پرجمعيت ترين گونهٔ پرستو، چلچلهٔ سينه خاکستری است که در آسيا، اروپا ، و آمريکای شمالی زندگی می‌کند. اين گونه پرستو گاه در يک فصل سه بار تخم می‌گذارد. و جالب اينجاست که وقت تخمهای نوبت اول به جوجه تبديل شدند، پس از

ترک لانه جای دوری نمی‌روند، بلکه در نزديکی آشيانه می‌مانند ودر غذا دادن به جوجه‌های نوبت دوم وسوم به پدر ومادرشان کمک می‌کنند.

کوچ پرستوها

از دير باز تاکنون انسان می‌خواسته پی به انگيزهٔ مهاجرت پرندگان ببرد و بداند که چه عواملی در جهت‎يابی آن‎ها نقش دارد. در هرسال گروه‎های زيادی از پرندگان که به (پرندگان مهاجر) مشهورند گاهی از شمال به جنوب ، و گاهی هم از جنوب به شمال مهاجرت می‌کنند، و در اين مهاجرت هزارها اميال راه را طی می‌کنند و ده ها هزار ده ، شهر و روستا را پشت سر می‌گذارند. البته عوامل طبيعت، دما، آب و هوا، سرما و گرما در اين هجرت ساليانهٔ پرندگان نقش مهمی دارد. «پرستوها» سالانه هفده هزار کيلومتر راه را می‌پيمايند، و از قاره‌ای به قارهٔ ديگر کوچ می‌کنند، و دارای رکورد سرعت در بين ديگر مهاجران هستند. به طوری که نوشته‌اند چهار هزار کيلومتر را در بيست وچهار ساعت می‌پيمايند. يعنی باسرعت ساعتی حدود صد و هفتاد کيلومتر . گفته ميشود که انسان به «پرستو» علاقه‌ای خاص دارد چنانکه سرخ پوستان آمريکايی (در سنتی پيش از دوران مکاشفات کريستوف کلمب) کدو حلوايی را به شاخه‌ای می‌آويختند تا پرستوها درون (مغز) کدورا بخورند ودر ميان آن، برای خود لانه‌ای بسازند. در مورد کوچ پرندگان نظرات متعددی وجود دارد. تا پيش از ابراز نظريهٔ جديد گمان براين بود که رهبری پرندگان با تجربه و مسن، ميدان مغناطيسی زمين، نيروی کوربوليس، تابش آفتاب، وساعت فيزيولوزيکی، در کوچ وجمعيت يابی پرندگان مؤثرند. در سال ۱۹۰۶ ميلادی دانشمند زيست شناسی المانی «اشنايدر» اين حقيقت را حدس زد که پرندگان از روی حرکت خورشيد جمعيت يابی می‌کنند. پس از عرضهٔ فرضيه اشنايدر، دکتر (کرامر) نخستين دانشمندی بود که درستی فرضيه اشنايدر را به کمک آزمايشهای گوناگون، بررسی و ثابت کرد. وی دريافت که حس جهت يابی پرندگان از روی حرکت خورشيد به قدری دقيق است که آنها حتی مقدار تغيير وضع ساعت به ساعت خورشيد را هم می‌سنجند

  مطالب مرتبط :

     گالری تصاویر پرندگان

---------------------------------------------------------------------

پرورش قناری

تغذيه :
اصلی ترين دانه مصرفی که می‌ايست هميشه در اختيار قناری قرار گيرد تخم کتان است. تخم کتان دانه‌ا‌ی مقوی و پرانرژی است ولی اين دانه به تنهايی نمی‌تواند تمامی نيازهای يک موجود زنده را برآورده سازد بنابراين برای بر طرف شدن اين نيازها می‌بايست دانه‌ها و سبزيجات و مکمل‌های ويتامينی و پروتينی گوناگونی را تهيه و در اختيار پرنده قرار دهيد . دانه هايی نظير ارزن - شلغم - کلم - کاهو خرفه - ترب و شاهدانه. سبزيجات و ميوه هايی نظير برگ کاهو- ترب - اسفناج - کرفس - گشنيز - کلم - کدو - سيب - هويج - هلو و ليمو شيرين از منابع مهم کربوهيدراتها، چربيها، پروتينها و ويتامينها به حساب می آيند.
بخش ديگری از غذای قناری که بصورت دستی تهيه می شود مخلوطی است از تخم مرغ و آرد سوخاری بعلاوه شير خشک، پودر جوانه گندم و سبوس گندم که دان نرم ناميده می شود. ممکن است ارزش غذايی دانه ها به مرور زمان و برحسب شرايط نگهداری تغيير کرده و کاهش يابد بنابر اين چهارمين بخش مواد غذايی افزودنی‌هايی مانند مکملهای پروتينی و ويتامين ها می‌باشند که برای جلوگيری از کمبود احتمالی آنها در خوراک پرنده مورد استفاده قرار می گيرند.

انواع دانه های مورد استفاده برای قناری
دقت در تنظيم يک رژيم غذايی متعادل و استفاده از دانه های مخلوط و رعايت اعتدال در خوراندن آن، موجب می‌شود تا ضمن استفاده پرنده از خواص مفيد دانه ها، به عوارض ناشی از مصرف زياد آنها نيز مبتلا نگردد. بهتر است برای اين منظور از ظروف انگشتی مخصوصی که در فروشگاهها نيز وجود دارد استفاده کرده و در هر نوبت يک قاشق چايخوری از دانه مورد نظر به قناری داده شود.

1.دانه‌ها با طبيعت گرم :
تخم کتان که به دانه قناری مشهور است طبيعتی گرم دارد و حاوی انواع ويتامين و ترکيبات کربو هيدرات و املاح معدنی می‌باشد. تخم شلغم طبيعتی گرم داشته و سرشار از ويتامين C و املاح معدنی و ضد چاقی بوده و برطرف کننده سرماخوردگی و آسم می‌باشد.
تخم منداب طبيعتی گرم دارد و سرشار از املاح معدنی بوده و مانع از پيچيدن تخم در شکم قناری می‌شود.
تخم گشنيز طبيعتی گرم داشته و اشتها آور و ضد انگل است . تخم شاهدانه طبيعتی گرم دارد. پرچرب و محرک است و بهتر است در جيره غذايی قناری کمتر وارد شود.
تمامی اين دانه‌ها برای قناريها قابل استفاده می‌باشند اما اگر توازنی بين مخلوط اين دانه‌ها وجود نداشته باشد ميتواند موجب بيماری پرنده گردد.

۲.دانه‌ها باطبيعت سرد:
تخم ارزن طبيعتی سرد و خشک دارد و دانه‌ايی است قليايی و سرشار از پروتئين و منبعی غنی از ويتامين A و فسفر و املاح معدنی گوناگون. تخم کاهو که طبيعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی غنی، تامين کننده آهن، اشتها آور، ضد يبوست و بر طرف کننده برونشيت است.
تخم خرفه طبيعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی بوده و خاصيت تميز کنندگی دستگاه گوارش و ضدانگل روده را دارد.تخم کلم قمری طبيعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی مفيد بوده و يک پاک کننده موثر است تخم اسفرزه نيز دارای طبيعتی سرد بوده و حاوی املاح معدنی و ويتامين های مختلف می‌باشد.

۳. دانه‌ها باطبيعت معتدل:
تخم چغندر يک دانه معتدل می‌باشد و سرشار از ويتامينها و املاح معدنی بوده و خاصيت پاک‌کنندگی دارد.


خواص ميوه‌ها و سبزيجات در استفاده از سبزيجات و ميوه‌ها بايد توجه داشت که قبل از استفاده، آنها را کاملا شسته و تميز کرده و ورطوبت آنها گرفته شود. سبزيجات و ميوه‌ها بايد بدون لک بوده و مانده و پلاسيده نباشند.ميوه‌ها و سبزيجات را ميتوان هفته ای يک تا دو بار در جيره غذايی قناريها استفاده کرد. جوانه‌ها کامل‌ترين و حيات‌بخش‌ترين غذاها هستند. دانه‌ها در هنگام جوانه زدن، ‌مملو از ويتامينها و پروتئين‌ها، املاح معدنی غنی، کربوهيدراتها و قندهای طبيعی‌شده و برای مصرف قناريها و مخصوصا جوجه‌های يکماهه بسيار مفيد هستند. مصرف سبزيجات و ميوه های تازه نيز در جيره غذايی قناری بايد وجود داشته باشد اما طبق يک برنامه منظم.
در اين بخش درباره خواص و طبيعت بعضی از سبزيجات و ميوه‌ها توضيح ميدهيم:
برگ کاهوی بدون رطوبت تامين کننده کلسيم و آهن و اشتهاآور و ضديبوست می‌باشد. برگ کاهو طبيعتی سرد دارد.
برگ تازه و جوان اسفناج، طبيعتی معتدل داشته و تامين کننده آهن و ضد يبوست می‌باشد.
برگ و ساقه کرفس نيز طبيعتی گرم داشته و حاوی سديم، پتاسيم و کلسيم می‌باشد و به مقدار کم به قناريها داده می‌شود.
برگ گشنيز تازه طبيعتی سرد داشته و حاوی ويتامين C و A و املاح معدنی می‌باشد.
برگ تيزک شاهی نيز طبيعتی گرم دارد و حاوی ويتامين C، کلسيم و يد بوده و ضد آسم می‌باشد.
برگ تيزک آبی نيز همان خاصيت تيزک شاهی را دارد اما مقدار يد آن بيشتر می‌باشد و در درمان برونشيت و آسم بسيار مفيد است .
سيب درختی شيرين طبيعتی معتدل دارد و سرشار از ويتامينهای گوناگون بوده و در درمان يبوست و اسهال مفيد است.
گلابی طبيعتی معتدل داشته و مملو از ويتامين‌ها و املاح معدنی می‌باشد.
پرتقال شيرين طبيعتی معتدل دارد و حاوی ويتامين C و املاح معدنی می‌باشد و در بهبود و درمان بيماری آسم و سرماخوردگی و برونشيت ميتوان از آن استفاده کرد.
هويج تازه طبيعتی گرم دارد و سرشار از ويتامين A و املاح معدنی و رنگدانه است که جلا دهنده‌های قناری می‌باشد.

نور
نور مهمترين عامل برای به بلوغ رسيدن، رشد و توليد مثل و شروع و پايان پرريزی قناری‌ها می‌باشد. اگر ارزش نوردهی صحيح و مناسب بيش از يک تغذيه خوب نباشد کمتر هم نخواهد بود بنابراين چگونگی نور دادن در فصول مختلف سال يکی از عواملی است که در موفقيت شما نقش بسزايی دارد. همانطور که طول روز از ابتدای فصل تابستان تا انتهای فصل پاييز سير نزولی در پيش می‌گيرد در فصل زمستان و بهار سير صعودی خواهد داشت در نتيجه می‌توان اختلاف اين کاهش و افزايش را محاسبه نمود. اين اختلاف حدودا زمانی معادل پنج ساعت است، با دانستن اينکه کوتاهترين روز سال حدود ده ساعت و بلندترين روز سال تقريبا پانزده ساعت به طول می‌انجامد، نتيجه می‌گيريم که برای جلوگيری از خستگی مفرط در طول دوران توليد مثل نبايد پرنده‌ها روزانه بيش از پانزده ساعت بيداری داشته باشند و به آرامش و استراحت نيز نياز دارند. نکته مهم ديگری که بايد مد نظر داشته باشيد چگونگی نور دادن يا کاهش و افزايش زمان نوردهی است . همانطور که با تغيير فصل از تابستان تا اواخر پاييز بتدريج زمان نوردهی کاهش می‌يابد برای افزايش آن و به بلوغ رسيدن پرنده‌ها بايد پنجاه روز قبل از جفت اندازی به اين کاراقدام نماييد. روش کار به اين گونه است که هفته اول يک ربع و هفته دوم نيم ساعت و هفته‌های سوم و چهارم و پنجم يک ساعت برای هر هفته و در دوهفته پايانی به ترتيب نيم ساعت و يک ربع به زمان نوردهی افزوده می‌شود و در صورتی که بخشهای ديگر را به خوبی مديريت کرده باشيد از چهل وپنجمين روز بعد از شروع نوردهی پرنده‌های نر و ماده همگی آمادگی خود را برای توليد مثل نشان خواهند داد.


دمای محيط
نقش دما حفظ مقاومت پرنده در مقابل بيماريهاست کاهش وافزايش دما باعث بوجود آمدن مشکلاتی می‌گردد و هر دو صورت آن را استرس می‌نامند بعلاوه اينکه دما همانند تغذيه و نور در شروع تولک رفتن و پايان آن نقش خاص خود را ايفا می‌کند. حداکثر دمای مناسب محيط 35 درجه سانتيگراد و حداقل 18 درجه سانتيگراد دمايست که می‌توان پرنده را با آرامش خيال نگهداری نمود. 35 درجه دما برای تولک رفتن و 18 درجه برای قطع کامل پرريزی مناسب است اما فصل توليد مثل زمانيست که کاهش و افزايش دما پذيرفتنی نيست وپرنده احساس راحتی و زندگی طبيعی و آرام را نخواهد داشت. بنابر اين دمای مناسبی که پرنده می‌تواند دوران توليد مثل را در آن دما به راحتی پشت سر بگذارد بين 21 تا 24 درجه سانتيگراد است.

بهداشت
يکی ديگر از ارکان مهم در مديريت گله‌ها حفظ نظافت و بهداشت می‌باشد بنابر اين مسائلی که بايد مورد توجه پرورش دهنده و مدير خوب قرار داشته باشد نکاتی است که در زير به آنها اشاره می‌شود:
1- شناخت عوامل بيماری‌زا و حذف آنها
2 شناخت نکات بهداشتی و رعايت آنها
3- شناخت آنتی بيوتيکها و ويتامين‌ها و روش مصرف آنها
4- شناخت چرخه زندگی و نياز‌های پرنده ای که نگهداری می‌کند
قناری‌های آزاد در طبيعت دوست دارند که بر روی چمن‌های مرطوب غلت بزنند و بدين ترتيب خودشان را تميز کنند. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بين آب‌تنی ممکن است برخی از پرنده‌ها ميل به آب تنی را از دست بدهند و يا جوجه‌هايی که برای اولين بار با ظرف آب‌تنی آشنا می‌شوند ممکن است رغبتی به اين کار نشان ندهند. اما کلاً آب‌تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرريزی بسيار ضروری است. چرا که موجب تحريک رشد سريع پرهای جديد می‌گردد. آب تنی پرنده ماده در اواخر دوران خوابيدن بر روی تخم‌ها باعث مرطوب شدن سطح پوسته آن شده و ضمن کاهش از دست رفتن آب موجب خروج راحت تر جوجه از تخم می‌گردد. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می‌پردازد. پرهای خود را پوش داده می‌لرزاند و با نوک خود آنها را مرتب می‌کند. سپس به کمک منقارش مواد چربی مترشحه از غده خاصی که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد و اوروپيژيال (Uropygial) ناميده می‌شود را روی کليه پرهايش می‌مالد. اين روغن باعث براقی پرهای قناری شده و به عنوان يک ماده محافظ طبيعی عمل می‌کند. بعضی از پرنده‌های دست آموز عادت به استحمام در زير شير آب ظرفشويی آشپزخانه دارند و از ريزش جريان آب بر روی بدنشان بسيار لذت می‌برند. از اينرو بسيار طبيعی است که با شنيدن صدای جريان آب به سوی ظرفشويی پرواز کنند. يکی از راه‌ها آشنا کردن پرندگان با ظرف آب تنی گذاشتن برگ کاهوی مرطوب در کف قفس است تا پرنده خود را بر روی آن ماليده و پر و بالش را تميز نمايد. راه ديگر گذاشتن يک قطعه يخ بر روی قفس و قرار دادن ظرف آب تنی (با مقدار کمی آب) در زير آن بر روی کف قفس است تا با آب شدن يخ و چکيدن قطرات آب پرنده نسبت به آب‌تنی تحريک شود. همچنين می‌توان ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند داخل آن آب تنی کند کف قفس قرار داده تا پرنده درون آن استحمام نمايد.
پس از استحمام به علت ريختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و يا تعويض پوشش کف آن ضروری می‌باشد.

پرورش و جوجه‌کشی:

دوران جنينی
زندگی درون تخم دوران جنينی ناميده می‌شود و سيزده روز طول می‌کشد , پس از سيزدهمين روز و در ابتدای روز چهاردهم جوجه پوسته تخم را شکسته و از آن بيرون می‌آيد و دوران زندگی جديد خود را که دوره رشد نام دارد آغاز می‌کند .
دوران رشد
دوره رشد جوجه قناری حدود 60 روز طول می‌کشد ولی تنها 25 تا 30 روز از اين دوره دوماهه را توسط والدين تغذيه می‌شود در اين مدت کوتاه رشد جوجه چنان سريع است که تقريبا به چهل برابر وزن خود در زمان تولد می‌رسد . روزهای باقيمانده از اين دوران برای کسب تجربه نسبت به محيط اطراف - رويش کامل پرها و استقلال برای ادامه حيات پرنده جوان بسيار حساس و ارزشمنداست.

دوران بلوغ
پس از 60 روزگی وشروع مرحله سوم، پرريزی و تولک رفتن پرنده جوان آغاز می‌شود. اين پرريزی منحصرا پرهای تنه پرنده را شامل می‌شود ولی پرنده پرهای پرواز خود را از دست نمی‌دهد در اين هنگام رشد جسمی و محسوس پرنده پايان يافته و پرنده مرحله جديد زندگی خود را که اصطلاحا عقل‌رس شدن است آغاز می‌نمايد. پرنده جوان رفتار‌های اجتماعی و شرايط زندگی گروهی را در اين دوران فرا می‌گيرد. همچنين رشد غدد تناسلی در اين دوران شروع و تا بلوغ کامل پرنده ادامه می‌يابد. سن بلوغ معمولا بر حسب نژاد‌های مختلف بين 6 تا 8 ماه است ولی ديده شده که در نژادهای سبک نظير قناری‌های رنگی پرنده در 5 ماهگی هم قدرت توليد مثل به دست می‌آورد.

دوران توليد مثل
در اين دوره قناری‌های نر و ماده با رفتارهای خود آمادگی خود را برای توليد مثل نشان می‌دهند ماده‌ها بيقراری می‌کنند و نرها با ولعی خاص به آواز خوانی مشغول هستند. در اين زمان وبعد از جفت‌اندازی پرنده‌هايی که خود زمانی نيازمند مراقبت بودند به مراقبت از جوجه‌های خود می‌پردازند. با اولين سری تخم‌گذاری پرنده نر و ماده کم تجربه، همانند والدين خود کسب تجربه می‌کنند و مرحله جديد را می‌آموزند. بنا بر اين بهتر است يکی از جفتها را مسن‌تر و کار کشته‌تر انتخاب کنيد تا هم شما و هم جفت کم تجربه دردسر کمتری را برای بزرگ کردن جوجه‌ها تحمل نماييد.
 

پر ريزان (تولک):
پر ريزان را نمی‌توان به عنوان بيماری تلقی نمود بلکه پديده ای است طبيعی که در آن پرهای قديمی ريخته و توسط پرهای جديد جايگزين می‌شوند. اما پرنده در زمان تولک رفتن نسبت به بيماری‌ها بسيار ناتوان است. بروز بيماری نيز اختلالاتی در امر پرريزان بوجود خواهد آورد. پرنده در وضعيت پرريزان طبيعی آواز نمی‌خواند. پس از تعويض پرهای پوشش بدن پرهای کوچک عوض می‌شوند. هنگامی که پرهای پرواز در بالها و پرهای هدايت در دم نو گشتند پرنده شروع به تعويض پرهای بزرگ خود خواهد کرد. تولک رفتن در فاصله اواخر مرداد تا اوايل مهر ماه انجام می‌شود. پرنده بايد ظرف مدت ۶ الی ۸ هفته پرهايش را کاملا تعويض نمايد. در صورتی که اين مدت زمان بطور محسوسی به درازا انجامد سوخت و ساز بدن پرنده صحيح انجام نگرفته و خلاصه ايرادی در امر نگهداری وجود داشته است. تنظيم و تصحيح اين مسئله از امروز به فردا ميسر نمی باشد. الگوی ريختن و درآمدن پرها به اين صورت است که از ناحيه سر شروع شده و بعد گردن و تنه و پاها و بالاخره در آخر دم و بالها را شامل می‌شود. اين امر پرواز پرنده را محدود کرده و يک بار اضافی بر روی متابوليسم بدن پرنده می‌باشد. بعضی وقت‌ها تولک رفتن بی موقع پرنده می‌تواند ناشی از قرار گرفتن پرنده در معرض گرمای شديد باشد. البته گاهی نيز به علت ترس و يا مصرف دانه‌های نامناسب بروز می‌کند. در اين مواقع بايد پرنده را از منابع گرمازا و رادياتور‌ها دور نمود و غذای او را چک کرده تا از نظر ترکيب و کيفيت مناسب باشد.

تغذيه زمان تولک:
لازمه پرريزان منظم و نرمال تغذيه صحيح و متنوع توام با ويتامين‌ها و املاح معدنی و مواد ديگر است. اما به هر صورت می‌توان پرنده را برای پشت سر گذاردن پر ريزان بد و ناقص کمک کرد. برای اين منظور ميتوانيد از موادی نظير آويزانول (Avisanol) و ويتالينوکوئل (Vitalinoquell) و يا داروهای تقويتی ديگر مخصوص تولک رفتن استفاده کرده و به آب و خوراک آنها اضافه نماييد. همچنين غذاهای آماده و مناسبی برای جايگزين شدن سريع پرها در بازار‌های بين المللی موجود است که می‌توان تهيه و مصرف نمود. جهت تقويت پرنده می‌توان روزانه يک قطره روغن ماهی به غذای او اضافه نمود. ولی بايد توجه داشت که مقدار دانه آغشته به روغن آنقدر کم باشد که در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت مصرف شود.
همچنين ميزان کمی ويتامين E نيز به جيره اضافه شود تا دچار اختلالات توليدمثلی نشود. در عين حال بايد مراقب بود تا مبادا پرنده بيش از حد چاق شده و زير پوست شکم و بالطبع ساير نواحی بدن چربی ذخيره شود. ممکن است پس از هربار تولک رفتن پرنده قدرت و ميزان خواندنش کمتر شود که در اين رابطه کار اساسی نميتوان انجام داد. بجز اينکه رژيم غذايی او چک شده تا بيش از حد چرب يا پر انرژی نبوده و باعث چاق و تنبل شدن پرنده پرنده نگردد.
بطور کلی وقتی پرنده‌ها تولک می‌روند يک سری فعل و انفعالات سوخت و سازی (آنابوليکی و متابوليکی) در بدن به وقوع می‌پيوندد که در اکثر موارد موجب می‌شود ضايعات جزيی موجود در اندام‌های مختلف بدن برطرف شده و اندام‌ها و عضو‌های بدن با تجديد قوای دوباره شروع به فعاليت کنند. شايد تا حدودی بتوان آن را به روند خزان درختان در فصل پائيز و رويش مجدد در ابتدای بهار تشبيه کرد. البته شدت تغييرت در دوران لک در حد تغييرات درختان به هنگام خواب زمستانی نيست ولی تا حدودی غير فعال شدن و فعاليت مجدد دستگاه توليد مثلی پرنده در طی دوران لک مشابه با روند خزان درختان می‌باشد. به عبارتی همانطور که درخت برگ آفت زده و ناتوانش را با برگ‌های سالم و جوان تعويض ميکند پرنده نيز در ظاهر پرهای شکسته و کهنه خود را با پرهای جديد و سالم تعويض می‌کند. در حين اين روند سلولهای فرسوده و ناتوان دستگاه تناسلی نيز از بين رفته و بعد از لک توسط سلول‌های جديد و جوان فعال جايگزين می‌شوند. بدين ترتيب اگر ضايعات جزيی در دستگاه‌های مختلف بدن از جمله دستگاه تناسلی موجود باشد در طی دوران لک از بين می‌رود.

چند نکته مهم
۱- بهترين زمان برای خريدن قناری برای جوجه کشی و ازدياد نسل پاييز است .
۲- الزاما بايد جفت‌ها حداقل شش هفته قبل از اغاز دوره جفت گيری انتخاب و آماده بهره برداری
شود. در طول اين مدت جفت‌ها در عين حال قادر خواهند بود تا خود را با آب و هوا و شرايط
محيطی موجود وقف داده و با آرامش خاطر جفت‌گيری کنند.
۳- قناری داران با تجربه ترجيح می‌دهند پرنده هايی را جهت جفت‌گيری به کار گيرند که در رده مختلف سنی قرار دارند. مثلا يک نر جوان با ماده‌ای که متجاوز از يک سال عمر کرده است را با هم قرار می‌دهند و يا بالعکس. چون تجربه‌ای که پرنده سالخورده داره موجب ميشه تا مراحل جفت‌گيری به آسانی طی شود.
۴- به طور معمول می‌توان دو جوجه کشی در سال را حد طبيعی دانست.
در هنگام خريد برای شناسايی جنس و قدرت باروری پرنده:
پرنده را گرفته و با دهان به پرهای ناحيه شکم قناری بدميد يک پرنده سالم نر که آمادگی لازم برای جفت‌گيری را داشته باشد دارای زائده خاصی (spike) در اطراف کلوآک يا ناحيه مقعدی cloaca است که اين زائده به صورت يک برجستگی در پرنده آماده برای جفت‌گيری به وضوح ديده می‌شود. ناحيه شکمی کمی فرو رفته بوده و دارای رنگ گوشت طبيعی می‌باشد.
چنانچه روده‌ها متورم بوده و به وضوح در زير پوست قابل رويت باشد (احتمالا به رنگ قرمز و ملتهب) می‌توان يقين حاصل نمود که پرنده بيمار است. استخوان جناغی بايد کاملا به وسيله عضلات جانبی در ميان گرفته شده باشد و با تماس نوک انگشتان بايد احساس شود که تمامی ناحيه سينه پر و فاقد حفره و فرو رفتگی باشد. چنانچه استخوان جناغ به صورت يک استخوان تيز بيرون زده باشد نشانه بارزی از لاغری مفرط پرنده است که چنين پرنده‌ای را می‌توان بيمار و نامناسب تشخيص داد.
بدن پرنده ماده تا حدی کشيده‌تر بوده و ناحيه مقعد يا کلوآک آن به واضحی پرنده نر نيست چنانچه در ناحيه مزبور برجستگی ديده شود بيشتر متوجه دم پرنده است.

ستر و هچر

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 شناخت ویژگیهاي تخم مرغ مناسب

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

فرق جوجه کشی مصنوعی و طبیعی

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

مراحل جوجه كشي(از تخم مرغ تا جوجه كامل)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

مراحل تشكيل جنين (جوجه كامل)