پرستو يا ( چلچله ) پرندهای حشره خوار است که تاکنون ۷۴ گونه از آنرا شناسايی کردهاند و در بسياری از مناطق يافت میشود. اين پرندهٔ کوچک را با قد وبدن کشيده (حدود ۲۰ سانتيمتر)، بالهای باريک و نوکتيز، منقار کوتاه و پاهای سست و کوچک، به آسانی میتوان از ديگر پرندگان باز شناخت. برخی از گونههای آن دمهای شاخه دار دارند. پر و بال پرستوها ميتواند يکدست و يا دارای نشانهايی به رنگ آبی و سبز با جلای فلزی باشد.
موسم تخم گذاری پرستو
درموسم جفتگيری و تخمگذاری پرستوی ماده تا پنج تخم میگذارد، ومدت پانزده روز روی تخمها میخوابد، وپس از بيرون آمدن جوجهها از تخم (تفقيص) وسپری شدن ۲۵ روز جوجهها برای ترک لانه آماده میشوند. اما چند شب نخست را به آشيانه برمیگردند، واز آن پس برای هميشه لانه را ترک میگويند.
نام های ديگر
پرستوک، پرستک، خطّاف، فرشتو، فرشتوک، فراشترو، فراشتروک، فراشتک، فراستوک، پلستک، پيلوايه، حاجی حاجی، پالوانه، پالوايه، بادخورک، فرستو، فرستوک، بالوايه، ابابيل (در تداول عامه )، بهار، زازال، چلچله، فرتوک، بلوايه، دُمسنجه، دُمسيجه، بلسک، داپرزه، دال بوز، دال پوز، دال بوزه، دال پُوزه، از نامهای ديگر معادل پرستو در زبان فارسی ميباشند.
آشيانه
ساختن آشيانه به کمک هردو پرستوی نر وماده صورت میگيرد. لانه را از گِل وساقهٔ علفها ی خشک وپـَر ساخته میشود. بدليل يکسانی رنگ پرهای پرستو (چلچله) نر وماده وباز شناختن آنها از يگديگر آسان نيست
پرجمعيت ترين گونه پرستو
پرجمعيت ترين گونهٔ پرستو، چلچلهٔ سينه خاکستری است که در آسيا، اروپا ، و آمريکای شمالی زندگی میکند. اين گونه پرستو گاه در يک فصل سه بار تخم میگذارد. و جالب اينجاست که وقت تخمهای نوبت اول به جوجه تبديل شدند، پس از
ترک لانه جای دوری نمیروند، بلکه در نزديکی آشيانه میمانند ودر غذا دادن به جوجههای نوبت دوم وسوم به پدر ومادرشان کمک میکنند.
کوچ پرستوها
از دير باز تاکنون انسان میخواسته پی به انگيزهٔ مهاجرت پرندگان ببرد و بداند که چه عواملی در جهتيابی آنها نقش دارد. در هرسال گروههای زيادی از پرندگان که به (پرندگان مهاجر) مشهورند گاهی از شمال به جنوب ، و گاهی هم از جنوب به شمال مهاجرت میکنند، و در اين مهاجرت هزارها اميال راه را طی میکنند و ده ها هزار ده ، شهر و روستا را پشت سر میگذارند. البته عوامل طبيعت، دما، آب و هوا، سرما و گرما در اين هجرت ساليانهٔ پرندگان نقش مهمی دارد. «پرستوها» سالانه هفده هزار کيلومتر راه را میپيمايند، و از قارهای به قارهٔ ديگر کوچ میکنند، و دارای رکورد سرعت در بين ديگر مهاجران هستند. به طوری که نوشتهاند چهار هزار کيلومتر را در بيست وچهار ساعت میپيمايند. يعنی باسرعت ساعتی حدود صد و هفتاد کيلومتر . گفته ميشود که انسان به «پرستو» علاقهای خاص دارد چنانکه سرخ پوستان آمريکايی (در سنتی پيش از دوران مکاشفات کريستوف کلمب) کدو حلوايی را به شاخهای میآويختند تا پرستوها درون (مغز) کدورا بخورند ودر ميان آن، برای خود لانهای بسازند. در مورد کوچ پرندگان نظرات متعددی وجود دارد. تا پيش از ابراز نظريهٔ جديد گمان براين بود که رهبری پرندگان با تجربه و مسن، ميدان مغناطيسی زمين، نيروی کوربوليس، تابش آفتاب، وساعت فيزيولوزيکی، در کوچ وجمعيت يابی پرندگان مؤثرند. در سال ۱۹۰۶ ميلادی دانشمند زيست شناسی المانی «اشنايدر» اين حقيقت را حدس زد که پرندگان از روی حرکت خورشيد جمعيت يابی میکنند. پس از عرضهٔ فرضيه اشنايدر، دکتر (کرامر) نخستين دانشمندی بود که درستی فرضيه اشنايدر را به کمک آزمايشهای گوناگون، بررسی و ثابت کرد. وی دريافت که حس جهت يابی پرندگان از روی حرکت خورشيد به قدری دقيق است که آنها حتی مقدار تغيير وضع ساعت به ساعت خورشيد را هم میسنجند
مطالب مرتبط :
گالری تصاویر پرندگان
---------------------------------------------------------------------