علت یابی عدم تولید مناسب در گله‌های مادر گوشتی
کم بودن تولید تخم مرغ در مادران گوشتی معمولا به 3 حالت ظهور پیدا می‌کند:
الف) کم بودن پیک تولید
ب) پیک تولید مناسب اما افت تولید کمی بعد از آن
ج) کم شدن تولید در میانه‌های تولید (حدود 40تا50 هفتگی)
*فاکتورهای زیادی وجود دارند که در روند تولید اثر منفی می‌گذارند، که در زیر به بعضی از آنها اشاره میشود:
1)کم کیفیت بودن پولتها
2) نامناسب بودن برنامه غذایی
3) کم کیفیت بودن غذای مصرفی
4)بیماریها
5)نامناسب بودن آب مصرفی
6)عدم تحریک کنندگی سیستم نوردهی
7)تراکم زیاد طیور
8)عدم تهویه کافی
9)تغییرات ناگهانی دما
10)عدم کارکرد صحیح تجهیزات
11)عدم مدیریت صحیح در مزرعه
اولین مورد که باعث بوجود آمدن مشکل میشود ساده انگاشتن مسائل است. برای پیدا کردن علت افت تولید، ابتدا باید تمام مسائل را یک به یک چک کنیم و در این راه از هیچ مسئله‌ای ساده گذر نکنیم.
بنا به محدودیت این مقاله ما گله‌ای را فرض میکنیم که درگیر بیماری نیست، و از همشکلی مطلوبی هم در پیک تولید برخوردار است و وزن گله هم نزدیک به راهنمای پرورش است .
الف) پیک تولید کم:
پیک تولید پایین معمولا از زمانی که گله به حدود 60تا65% تولید میرسد، خودش را نشان میدهد و در این هنگام روند افزایش تولید کمتر از حد انتظار است و معمولا 5تا 7 %هم زیر استاندارد باقی می‌ماند.
_در ادامه با طرح پرسش و پاسخ سعی میکنیم مشکلات را تشریح کنیم_
اگر پرندگان وضعیت خوبی داشته باشند و پیک تولید کمی را ببینیم:
سئوال- آیا تمام تخم مرغهای تولیدی را جمع میشود؟
-آیا تعداد پرنده در سالن دقیق است؟
اگر جواب سوالهای بالا بلی است ، ابتدا باید برنامه خوراک و خوراک دهی مورد ارزیابی قرار داد.
سئوال-پیک دان چه مقدار بوده (کیلوکلری در روز) و در چه زمانی در اختیار گله قرار گرفته؟
مرغهای مادر باید باید اوج دان مصرفی خود را در زمانیکه در 65تا70% تولید هستند، دریافت نمایند.
سئوال- آیا میزان دان اختصاص یافته کافی بوده است؟
در زیر میزان مناسب انرژِی دریافتی در روز با توجه به وضعیت آب و هوا آمده است .
|
انرژِی به ازاء هر پرنده در روز |
فصل |
|
425تا435 |
تابستان |
|
440تا450 |
بهار و پاییز |
|
450تا460 |
زمستان |
سئوال- آیا خروسها از دان مرغها میدزدند؟
به علت نا مناسب بودن گریلها ممکن است، خروسها مقداری از دان مرغها را بدزدند و در نتیجه میزان انرژی دریافتی مرغها کمتر از حد مورد انتظار است و در بررسی گله ما می‌بینیم تعدای از مرغها تحلیل رفته‌اند.
سئوال- آیا همه مرغها به حد کافی غذا می‌خورند؟
اگر زمان مصرف دان در گله خیلی کم باشد(کمتر از یک ساعت) بعضی از مرغها نمیتوانند به اندازه کافی دان مصرف کنند. در نتیجه این مورد انرژی دریافتی در بعضی از مرغها کمتر از حد بهینه خواهد بود و از ذخایر بدنی استفاده خواهند کرد و عده‌ای دیگر در اثر دان اضافی چاق شده و تولید تخم مرغ دوزرده در آنها بیشتر میشود.
نکته: خوراک پلت از آردی سریعتر مصرف میشود.
سئوال- آیا سرعت توزیع دان به اندازه‌ای هست که تمام مرغها بتوانند از دان استفاده کنند؟
سیستم توزیع دان باید بتواند دان را در کمتر از 5 دقیقه توزیع کند. در صورت زیاد بودن این زمان می‌توان از هاپرهای کمکی استفاده کرد.
سئوال- آیا خوراک مصرفی همگن است؟
آگر اندازه دان ریز و درشت باشد پرندگان سر خط دانخوری ذرات درشت‌تر را مصرف میکنند و این مورد مانع دسترسی مناسب مرغها به مواد مغذی میشود.
سئوال- آیا روش توزیع دان پیوسته است؟
فرض=(دان زیر 5 دقیقه توزیع میشود و زمان مصرف دان هم 2تا5/2 ساعت است)
باید زمانهای استارت دانخوری به نحوی باشد که در هر نوبت دان در تمام سالن یکسان توزیع گردد.
سئوال- آیا فضای دانخوری به ازاء هر پرنده کافی است؟
کم بودن فضای دانخوری اجازه خوردن دان را به شکل مطلوب به مرغها نمی‌دهد.
فضای دانخوری باید در حدود 14تا15 سانتیمتر به ازاء هر مرغ در نظر گرفته شود.
وجود پرنده اضافی در سالن میتواند به کم شدن فضای دانخوری بینجامد.
سئوال- آیاخوراک واقعا انرژی محاسبه شده را داراست؟
اگر اجزاء تشکیل دهنده خوراک کم کیفیت باشند انرژی جیره هم کمتر خواهد بود و اگر این مورد در نوشتن جیره به درستی مورد ارزیابی قرار نگیرد به کم بودن میزان مواد مغذی دریافتی بخصوص انرژی می‌انجامد.
سئوال- آیا در تحویل دان خطایی صورت می‌گیرد؟
این مورد بخصوص در گله‌های چند سنی دیده میشود. یا اینکه تعویض دیر هنگام جیره پیش تولید به جیره تولید هم میتواند به کم بودن میزان مواد مغذی دریافتی بینجامد.
سئوال- آیا طول و شدت روشنایی کافی بوده یا هست؟ یا به عبارت دیگر سیستم روشنایی توانایی تحریک کنندگی مرغها را داراست؟
برای مرغهایی که در سالنهای با دیواره جانبی باز نگهداری میشوند،ممکن است احتیاج به نور مصنوعی در ادامه روز نیاز داشته باشند که این بخصوص در ماههای می و جولای باید انجام گیرد.
شدت نور باید در حدود 3تا4 فوت کندل باشد.
در روزهای ابری، شدت نور ممکن است کمتر از حد مورد نیاز باشد.
کثیف بودن یا سوختن لامپهای سالن هم میتواند به کم شدن شدت نور بیانجامد.
ب ) پیک تولید مناسب اما افت تولید کمی بعد از پیک
تولید باید حدود 8تا 10 هفته بالای 80% باشد.
سئوال- آیا انرژی دریافتی کافی است؟
معمولا شروع زود هنگام کاهش دان، بعد از پیک، یا شروع به موقع اما روند بی‌ملاحظه و فزاینده آن در بوجود آمدن این مشکل بسیار دیده میشود.
اگر شرایط آب و هوایی هم ناگهان تغییر کند و رو به کاهش بگذارد ممکن است انرژی دریافتی ناکافی باشد.
سئوال- آیا انرژی دریافتی کافی بوده است؟
اگر اوج دان مصرفی در حد مرزی باشد و پرندگان جثه مناسب را نداشته باشند افت تولید محتمل است.
خوراک آب و نور فاکتورهایی هستند که باید در زمان بروز افت تولید کمی بعد از پیک مورد ارزیابی دقیق قرار گیرند .
ج ) کم شدن تولید در اواسط دوره
این مورد معمولا در میانه‌های تولید یعنی حدود 40تا50 هفتگی رخ میدهد.
سئوال- آیا کاهش شدید خوراک در هفته‌های قبل اتفاق افتاده است؟
برنامه کاهش خوراک باید مبتنی بر میزان تولید – سن گله – وزن گله و سویه مورد نظر باشد.به طوریکه در حدود 52 هفتگی به پایان برسد.
همچنین باید 10 کیلوکالرری به ازاء هر مرغ در بهار و پاییز و 20 کیلوکالری برای زمستان نسبت به تابستان در نظر گرفت.
سئوال- آیا خوراک انرژی و مواد مغذی لازم را در بر دارد؟
کم بودن مواد مغذی جیره و کاهش زیاد خوراک میتواند یک حادثه ناگوار برای گله باشد. در این حالت علاوه بر افت تولید مرغها تحلیل خواهند رفت و بسیار لخت خواهند شد. و باروری گله هم کم خواهد شد چراکه مرغهای زخمی از خروسها دوری میکنند.
در این زمان از تولید هم همچنان نور و آب فاکتورهای قابل بحث هستند.
خلاصه
برای پیدا کردن علت بوجود آورنده افت تولید باید تمام فاکتوهای مدریتی را چک کرد. باید به ابن مهم توجه داشت که تمام فاکتورها در گله‌ها یکسان نیست، و هر گله دارای نیازهای منحصر به فردی است.
معمولا زمانیکه عارضه افت تولید رخ میدهد، پرسشهایی که در مورد خوراک، نور یا آب مطرح میشود که آیا کافی یا مناسب بوده است؟ جواب حداقل یک مورد منفی است.
جوجه های گوشتی 
عوامل شکست در واکسیناسیون