جوجه ریزی تا 14 روزگی بخش 2

ادامه از بخش 1 : مدیریریت دان                   

به منظور دستیابی به بهترین عملکرد همواره توصیه می شود که در زمان جوجه ریزی از دانخوریهی کمکی نیز استفاده کنید که بیستی به تعداد 1 عدد به ازی هر 100 جوجه در بین دانخوری ها و آبخوریهی اصلی و با حفظ فاصله مناسب از مادر مصنوعی تعبیه شوند. ین دانخوریها بید تا رسیدن جوجه ها به سن 10–7 روزگی در سالن باقی بمانند.

هیچگاه دانخوری ها و آبخوریهی کمکی را زیر مادر مصنوعی قرار ندهید چون گرمی زیاد ممکن است جوجه ها را از رفتن به سمت دان و آب باز دارد. دقت کنید که دانخوریهی کمکی هیچگاه کاملاً خالی از دان نباشند و همچنین دان داخل آنها همیشه تازه بوده و حالت خمیری و مانده پیدا نکند.

اضافه کردن مقادیر کم دان به دانخوریهادر دفعات متعدد در طول روز در مقیسه با ینکه آنهارا به دفعات کمتر ولی با مقادیر بسیار زیاد دان پر نمیید، تحریک بهتری بر مصرف بیشتر دان توسط جوجه ها خواهد داشت. بعد از گذشت 3–2 روز از جوجه ریزی،‌ دانخوریهی اضافی را می بیست به تدریج به سیستم دانخوری اتوماتیک سالن نزدیک نمود تا بعداز 7روزگی، در یک دوره زمانی سه روزه، ین دانخوریهی اضافی رااز سالن خارج نمیید. به تجربه ثابت شده که راه رفتن آرام در بین جوجه ها بری تشویق آنها به مصرف دان و آب، 3–2 بار در روز، تا چند روز پس از جوجه ریزی، نتیج مثبتی به همراه خواهد داشت. معمولأ گله هیی که جوجه هی آن دسترسی مناسبی به آب و دان ندارند، تلفات اولیه بیشتری خواهند داشت.

چینه دان جوجه ها راروز بعداز جوجه ریزی بررسی کنید(Chick check)تااطمینان حاصل کنید که دان و آب کافی دریافت کرده اند. در ین زمان، ‌چینه دان حداقل 95 درصد جوجه ها بیستی در ملامسه نرم و قابل انعطاف باشد. چینه دان سفت نشاندهنده ین واقعیت است که آب کافی در اختیار جوجه ها قرار نگرفته است و بنابر ین لازم است که به سرعت میزان دسترسی پرنده ها به آب در سالن بررسی گردد. در صورتیکه چینه دان متورم و متسع ولی شل باشد نشان دهنده ین مسئله است که پرنده ها به اندازه کافی دان دریافت نکرده اند و در ین شریط لازم است که هرچه سریعتر وضعیت در دسترس بودن دان را در سالنتان ارزیابی نمیید.

در طی ین دوره،‌ دان آغازین را به یکی از دو صورت آردی یا ذرات ریز در اختیار جوجه ها قرار می دهند. در مزارع پرورش مرغ مادر گوشتی جوجه مرغها و جوجه خروسها، حداقل تا پیان هفته اول بید دان را به صورت نامحدود دریافت کنند. از یک هفتگی به بعد بید میزان دانی که در اختیار طیور قرار می دهید،‌ محاسبه شده باشد تا جوجه هادر 4هفتگی، ‌از وزن هدف سنگین تر نشوند.

بدست آوردن یک جثه یکنواخت و وزنگیری مناسب در 4هفتگی در سطح گله اصلی ترین معیاری است که نشان می دهد گله شما در 14 روز اول زندگی،‌ به درستی پرورش داده شده است. لازم است که جوجه  خروسها،‌ تا انتهی هفته چهارم،‌ به استاندارد وزن هفتگی برسند. چنانچه خروسها به وزن استاندارد 28روزگی نرسیده باشند،‌ دوره تغذیه نامحدود(آزاد)طولانی تری توصیه می شود. پرورش جداگانه مرغ و خروس حداقل تا 6هفتگی الزامی است، گرچه بری کسب بهترین نتیج،‌ در تمام طول دوره پرورش بهتر است که مرغها رااز خروسها جدا نگهداشت(تا 147–140 روزگی).

همواره لازم است که دان کافی، با توجه به سن گله، در اختیار جوجه ها قرار بگیرد. در شریط یده آل بری هر مرغ 5/11 و بری هر خروس 15 سانتیمتر فضی دانخوری ‌از 4 هفتگی تازمان انتقال از سالن پرورش به سالن تولید(21-8 هفتگی)لازم است.

زمان دادن دان بیستی، در یک زمان ثابت از روز و به طور یکنواخت در اختیار تمام پرنده ها قرار گیرد بدین منظور سرعت حرکت زنجیره دانخوری بید به حدی باشد که دان در کمتر از 3 دقیقه در کل سالن توزیع شود. زمان فعالیت دانخوری را طوری تنظیم کنید که دان را به تمام سالن و تا دورترین نقطه ممکن برساند تا بیشترین فضی دانخوری بری جوجه ها فراهم گردد. ترافها یا بشقابهی دانخوری بیستی تا 14روزگی،‌ روی کف بستر قرار گیرند، تا همه جوجه ها به راحتی به دان دسترسی داشته و لازم نباشد بری خوردن دان از دانخوری بالا بروند. از 14روزگی به بعد همگام با رشد جوجه ها، دانخوریها را به تدریج بالا ببرید. بطوریکه همواره لبه تراف دانخوری هم سطح با پشت پرنده باشد. افزیش دان به صورت هفتگی بیستی با توجه به وزن هدف انجام پذیرد.

مدیریت نور

تا 72–48 ساعت پس از جوجه ریزی، لازم است که نوردهی مداوم در سالن برقرار باشد. به منظور دستیابی سریعتر و راحت تر جوجه ها به دان و آب،‌ بهتر است  تا 7روزگی شدت نور را در حد 60–20 لوکس (6–2 فوت کندل)حفظ نمیید. کیداً توصیه میشود تمامی سالنهی پرورشی که از قوانین خاموشی پیروی میکنند، کاملاً ضد نور باشند.

خروسها را می توان در 28–14 روزگی، در 12 ساعت روشنیی نگه داشت تامطمئن شوید که در 4هفتگی به وزن یده آل و استاندارد برسند.

مدیریت آب

به منظور مصرف دان کافی و رشد مناسب گله، فراهم آوری شریط بری دسترسی آسان به آب سالم و تمیز ضروری می باشد. نصب آبخوریهی کمکی در زمان جوجه ریزی کیداً توصیه میشود و بیستی به ازی هر 100 جوجه از یکروزگی تا 7روزگی   1آبخوری کمکی تعبیه شود. بهتر است به جی آبخوریهی باز (Open trays)، ازآبخوری هی زیر استفاده شود:

     ·   آبخوریهی یک گالنی مخصوص جوجه(one gallon chick fonts) که شامل یک سطل پلاستیکی است که از آب پر شده و روی یک بشقاب برمی گردد و آب موجود در سطل از طریق سوراخ سر آن به داخل بشقاب راه پیدا میکند.

     ·   آبخوریهی جدید به نام Easy Fills که از یک مخزن مخروطی و یک بشقاب تشکیل شده و به راحتی توسط یک شیلنگ از آب پر میشود. ین نوع از آبخوریها بری استفاده در سالنهی پرورش با ابعاد بزرگ مناسب است و به کارگر اجازه می دهد که با یک شیلنگ به راحتی در بین آبخوریها حرکت کرده و آنها را به آسانی پر کند.

     ·   آبخوریهی کوچک(Mini Drinkers) که مستقیماَ روی بستر قرار می گیرند تا آب را در روزهی اول به راحتی در اختیار جوجه ها قرار دهند و به صورت اتوماتیک توسط لوله آبی که خطوط آبخوری را پر می کند، پر میشود.

فنجانهی متصل به هم(Clip-on Cups) که به سیستم آبخوری سر پستانی متصل شده و به راحتی از ین طریق از آب پر میشوند، نیز در روزهی اول پرورش جوجه ها به منظور دسترسی آسانتر آنها به آب به کار می روند.

آب کمکی بید در محلی از سالن که جوجه ها احساس راحتی میکنند، در بین دانخوریها و نزدیک به مادر مصنوعی یا منبع گرمیی سالن تا 5–3روزگی قرار گرفته و به تدریج از ین سن به بعد حذف شوند. آب بید ولرم(º7/26) باشد. قراردادن کاغذهیی درزیر خطوط آبخوری باعث جذب جوجه ها به سمت آبخوریهی نیپل شده و باعث می شود که بلافاصله پس از جوجه ریزی به سمت ین آبخوریها آمده و آب بنوشند. فشار مناسب آب در سیستم آبخوری نیپل تنظیم شده و به گونه ی است که یک قطره کوچک آب در نوک نیپل باقی بگذارد که خود باعث تحریک حس کنجکاوی جوجه هی جوان بری نوک زدن به آن می شود. آبخوریهی نیپل بید به تعداد یک نیپل به ازی هر  12–10 پرنده نصب شوند و جوجه ها نبید بیش از 3 متر بری دسترسی به آب حرکت کنند. آبخوریها بید از نظر ارتفاع و فشار لازم براساس توصیه هی شرکت سازنده نصب گردند. معمولاً ارتفاع نیپلها در 72–48 ساعت اولیه جوجه ریزی همسطح با چشم جوجه ها باشد و پس از آن در 4روزگی، ارتفاع نیپلها را در حدی زیاد کنید جوجه ها با زاویه°45 آب بنوشند. ازین سن به بعد تا 10روزگی، خطوط آبخوری را به اندازه ی بالا می برید که در 10 روزگی سر جوجه ها در زمان آب خوردن کاملاً صاف و به سمت بالا باشد. دقت کنید که حین آب خوردن کف پی جوجه بیستی کاملاً روی زمین باشد.

بررسی وضعیت بستر، معیار بسیار مناسبی بری ارزیابی صحت تنظیمات سیستم آبخوری می باشد. چنانچه بستر زیر خطوط آبخوری مرطوب باشد، نشاندهنده ین است که یا آبخوری ها خیلی پیین نصب شده اند و یا فشار آب داخل لوله ها خیلی بالاست. و از طرفی اگر بستر در زیر آبخوریها به شدت خشک باشد ،‌ ممکن است فشار آب در داخل لوله ها خیلی کم بوده و یا ارتفاع آبخوریها خیلی بالا باشد بطوریکه جوجه ها نتوانند براحتی به آن دسترسی داشته باشند. لوله هی ظریف سیستم آبخوری نیپل را بیستی همواره تمیز نگه داشت، فشار آب داخل آنرا بیستی در حد بسیار جزئی در طول دوره افزیش داد.

محاسبه میزان مصرف آب با استفاده از کنتور آب، شیوه بسیار مناسبی بری محاسبه میزان مصرف دان توسط گله میباشد. چرا که ارتباط تنگاتنگی بین مصرف دان و آب وجود دارد. اندازه کنتورها بیستی هماهنگ با ذخیره آب ورودی به سالن باشد تا از جریان مناسب آب اطمینان حاصل نمیید میزان مصرف آب را در زمان ثابتی در هر روز بید اندازه بگیرید تا راحت تر بتوانید راجع به نکات مربوط به عملکرد کلی گله و همچنین سلامت پرنده ها تصمیم گیری نمیید. هر تغییر محسوس در میزان مصرف آب را بید مد نظر داشته باشید چرا که ممکن است نشان دهنده نشت آب، تغییر در وضعیت سلامت گله یا مشکل دان باشد. کاهش مصرف آب در سطح گله معمولاً اولین نشانه وجود مشکل در سطح گله است.

در دمی cº1/21 در شریط عادی، میزان مصرف آب در یک روز بیستی حدوداً 2–6/1 برابر میزان مصرف دان توسط گله باشد. میزان مصرف با توجه به دمی محیط، کیفیت دان و وضعیت سلامت پرنده ها متغییر خواهد بود در صورت مشاهده نوسانات نامنظم در میزان مصرف آب، قبل از محدود کردن دسترسی به آب، لازم است که علت را ریشه یابی نمیید.

مدیریت دما

قبل از جوجه ریزی، مادر مصنوعی و سیر منابع گرمیی سالن را با فواصل منظم بررسی کنید تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل نمیید. گرم کردن سالن قبل از ورود جوجه ها بید با توجه به شریط جوی محل احداث سالن پرورش، بین 24 تا 48 ساعت قبل از جوجه ریزی آغاز شود. ین کار باعث می شود که از مناسب بودن دمی کف و بستر بری جوجه ریزی اطمینان حاصل کنید. بعلاوه، گرم کردن سالن قبل از جوجه ریزی باعث گرم شدن آب و هوی موجود در سالن و کمک به حذف آمونیک (حاصل از بستر) و گرد و غبار ناشی از بستر، از هوی سالن میگردد.

با استفاده از بخاریهیی که کل هوی سالن را گرم میکنند، دمی یده آل کف بیستی حداقل cº32 باشد. درشریط استفاده از مادرهی مصنوعی مدل پن کیکی، دمی یده آل کف، دقیقاً زیر مادر مصنوعی، cº5/40، یعنی تقریباً همان دمی داخل بدن یک مرغ مادر که روی تخم می خوابد، باشد. دمی کف در لبه مادر مصنوعی، بید cº32 باشد.

جوجه ها را زیر نظر داشته و سعی کنید شریط سالن را به شریط آسیش آنها نزدیک کنید. در عین ینکه دقت کنید گرمی بیش از حد به سالن وارد نکنید. در صورتیکه جوجه ها بیش از حد گرمازده شده یا سرما بخورند، ‌می‌توانند با مشکلاتی از قبیل له له زدن، عدم جذب کسیه زرده، استرس و دهیدراتاسیون مواجه شوند. رسیدن به عملکرد مناسب مستلزم نظارت دقیق و تنظیم صحیح دمی مادر مصنوعی و تهویه سالن، به منظور جلوگیری از مشکلاتی که در بالا ذکر شد می باشد. معیار بسیار خوبی که می توان از آن بری سنجش دمی کف استفاده کرد، بررسی دمی کف پی خود جوجه هاست. چنانچه کف پی جوجه سرد باشد، لازم است که سیستم گرمیش سالن و دمی کف را دوباره کنترل نمیید. چنانچه جوجه ها در دمی مناسب و تا حدودی گرم قرار داشته باشند، در سطح گله شاهد تحرک فعال جوجه ها در اطراف سالن خواهید بود.

استفاده از محافظ مادر مصنوعی بری 7–5 روزاولیه به منظور محدود کردن تحرک جوجه ها به منطقه ی از سالن که در آن از نظر دمیی احساس راحتی میکنند، توصیه می شود. ین محافظها بیستی ارتفاعی برابر با40–35 سانتی متر داشته و از تورهی 5/2 سانتی متری ساخته شده باشند معمولاً محافظ هی مادرمصنوعی تمام طول سالن را می گیرند و لازم است که بعد از 7 روزگی برداشته شوند.

کیفیت هوا و تهویه سالن

علاوه بر تنظیم مناسب دما، لازم است که به کیفیت هوا و تهویه سالن نیز توجه کافی داشته باشید. تهویه،‌ باعث پخش یکنواخت گرما در تمام سالن و حفظ کیفیت هوی سالن در منطقه یی که پرورش دو هفته اول انجام می شود، ‌میگردد. "تهویه حداقلی" با گرم کردن سالن 48–24 ساعت قبل از ورود جوجه ها به منظور حذف گازهی زائد و رطوبت اضافی،‌ شروع می شود. جوجه هی جوان نسبت به گرد و غبار به شدت حساس هستند. سرعت جریان هوا در حد 5/. متر در ثانیه نیز میتواند باعث کوران هوا در سالن و سرماخوردگی جوجه هی یکروزه شود. تهویه حداقلی اعمال شده در سالن بیستی بتواند جلوی سرما خورن احتمالی جوجه ها را تا 14روزگی آنها بگیرد. سطح آمونیک هوی سالن که در نتیجه آلودگیهی بستر تولید می شود را بیستی به طور دقیق و منظم بررسی نمود.

* در صورتیکه هوی سالن شما هریک از شریط مذکور را ندارد، لازم است که میزان تهویه حداقلی را افزیش دهید.

تأثیرعدم فعالیت هوکشهی تهویه حداقلی برکیفیت هوای سالن

هوکشهی تهویه حداقلی را بید طوری تنظیم کنید که براساس تیمرهی سیکلی(سیکلهی 5 یا 10 دقیقه ی) به همراه یک ترموستات کار کنند ین هوکشها بید طوری تنظیم شوند که حداقل 20 درصد اززمان چرخه فعالیت کنند. با افزیش ظرفیت هوکشها(یا کاهش آنها)حجم هوی ورودی بیستی با توجه به فشار منفی که لازم است در سالن یجاد شود، تغییر نمید. کیفیت پیین هوی سالن پرورش، اثر منفی برسلامت و عملکرد جوجه هی در حال پرورش داشته و می تواند بر تولید ینده گله چه از نظر تولید تخم مرغ و چه زنده مانی جوجه هی تولید شده، قابلیت باروری و قابلیت جوجه درآوری تأثیر منفی بگذارد.

زمانیکه هوکشها خاموشند، کیفیت هوا بسرعت پیین می ید که ممکن است باعث وارد آمدن خسارت بر سیستم تنفس و یمنی پرنده ها گردد.

راهنمی تهویه سالن

1 – تا قبل از رسیدن جوجه ها به سن 28 روزگی نبید از تهویه تونلی در سالن پرورش استفاده کنید. چون هیچگاه پردرآوری جوجه ها تا قبل از رسیدن به ین سن کامل نمیشود.

2 – در 14 روز اول پرورش جوجه ها، سرعت جریان هوا در سطح آنها بید در کمترین حد ممکن حفظ شود(کمتر از 12متر در دقیقه).

"دمی واقعی هوا" بیستی اولین معیار بری تصمیم گیری راجع به تنظیم صحیح دمی سالن باشد.

3 – از 15 تا 21 روزگی، ‌سرعت جریان هوا نبید از 5/30 متر دردقیقه بیشتر شود. در ین سن می توان از تهویه انتقالی نیز در سالن استفاده کرد و"دمی موثر" بیستی اولین معیار بری تصمیم گیری در رابطه با تنظیم صحیح دمی سالن باشد.

4 – از 22 تا 28 روزگی، سرعت جریان هوا نبید از 61 متر در دقیقه در سطح جوجه ها بیشتر شود. در ین سن نیز می توان از تهویه انتقالی در سالن استفاده کرد و"دمی موثر" معیار اصلی در تصمیم گیری راجع به تنظیم صحیح دمی سالن میباشد.

5 – از 29 روزگی جوجه ها به بعد، ‌لازم نیست که محدودیتی در سرعت جریان هوا قائل شوید و در صورت نیاز می توانید از خنک کننده هی تبخیری نیز در سالنتان استفاده کنید،‌ و بری تصمیم گیری راجع به چگونگی تنظیم صحیح دمی سالن،‌ بید"دمی موثر و رطوبت نسبی سالن" را تؤاماً مد نظر قرار دهید.

6 – صحت تهویه سالن را هرگز نبید با توجه به حواس خودتان بسنجید، بلکه ملک بری شما بیستی همواره جوجه ها و رفتار آنها باشد.

به منظور کسب اطلاعات تکمیلی در رابطه با کیفیت هوا و تهویه سالن می توانید به کتابچه راهنمی مدیریت مرغ مادرکاب500 مراجعه نمیید.

خلاصه

4هفته ابتدیی زندگی جوجه ها ، زمان بحرانی از زندگی آنهاست که نقش بسزیی درعملکرد نهیی گله خواهد داشت. در زمان جوجه ریزی، زندگی جوجه هی جوان کاملاً به تدابیر مدیریتی  که در گله به کار می گیرید وابسته است. هدف دوره ابتدیی پرورش(‌4 هفته اول)، یجاد شریط محیطی مناسب بری جوجه هاست. توجه دقیق پرورش دهنده به تمام جزئیاتی که در رابطه با مدیریت پرورش توصیه شده، در نیل به ین مقصود الزامی است.

نکاتی راجع به جوجه‌کشی بوقلمون تهيه جوجه بوقلمون جوجه بوقلمون را می‌توان مانند جوجه مرغ به وسيله جوجه‌کشی طبيعی يا جوجه‌کشی مصنوعی تهيه کرد. در پرورش صنعتی بوقلمون معمولا از جوجه‌کشی مصنوعی استفاده می‌شود. تخم‌ها بايد دارای اندازه مناسب برای جوجه‌کشی باشد . حرارت نامناسب، نگهداری طولانی و بالاخره دستکاری و تکان شديد تخم باعث نابودی جنين داخل تخم می‌شود. مدت جوجه دراوری در بوقلمون 28 روز است. معمولا جوجه‌ها از روز 27 شروع به نوک زدن و درآمدن از تخم می‌کنند. تشکيلات جوجه‌کشی بايد از سطح بهداشتی بالايی برخوردار باشد. ضدعفونی دستگاه و تخم‌ها بايد قبل و بعد از هربار جوجه‌کشی انجام شود. حرارت لازم برای جوجه‌کشی 37-38 درجه سانتيگراد می‌باشد. رطوبت نسبی بايد در حدود 60درصد در 24 روز اول و 70 درصد در 4 روز آخر باشد.   عمل چرخاندن و تهويه نيز بايد بصورت مطلوب انجام شود. نکات مهم در جوجه‌ريزی بستر با ضخامت 8 سانتی‌متر از تراشه و چوبهای تميز اشباع، خشک و عاری از آلودگی‌های خارجی و گرد و خاک. مادر مصنوعی با 38 درجه سانتی گراد و حرارت سالن 22 تا 26 درجه سانتی گراد و گارد محافظ به قطر 4 متر جهت 250 قطعه جوجه يکروزه بمدت يک هفته تعداد 4 عدد آبخوری داخل گارد. يک ساعت استراحت در صورت انتقال از يک سايت طولانی و سپس جوجه‌ريزی و دادن آب و دادن خوراک يک ساعت بعد از جوجه ريزی. دادن خوراک يک ساعت بعد از جوجه‌ريزی توجه خاص به درجه‌ها و معرفی منابع حرارتی، آب و خوراک، جلوگيری از ورود موش و ساير پرندگان وحشی ساختمان اداری و مسکونی داخل مزرعه احداث شود، ايجاد حوضچه ضدعفونی به ابعاد و عمق مناسب در مدخل درب ورودی سالن‌ها استفاده از چکمه و لباس مناسب فضای مورد نياز جوجه يک روزه تا 8 هفته، 8قطعه در هر متر مربع و از 8 هفته تا پايان دوره پرورشی، حد اکثر تا4 قطعه در هر مترمربع. فضای پرورش: بستر پرورش بايد حتی المقدور سر پوشيده و دارای کف بتنی باشد. اما برای جوجه‌ها يا گله‌های محدود، کف چوبی هم مناسب به نظر رسيده که متضمن شرايطی نظير کيفيت چوب و فواصل تميزکاری کف آن می‌باشد. در صورتی که قبلا در بستر ماکيانی از قبيل مرغ يا بوقلمون نگهداری می‌شده، بايد کاملا کف بستر را از هرگونه مواد ضايعاتی و کود زدوده و گندزدايی نمود. به هر حال پس از هر نوبت پرورش بايد سالن را تميز و ضدعفونی نموده و چند روزی قبل از جايگزين جوجه‌های جديد، دمای آن را به حد مطلوب رسانده و بستر را خشک و بدون رطوبت نگه داشت. زيرا بستر خيس يا مرطوب استارت شيوع بيماريهايی نظير کوکسديوز بوده که درمان آن چندان سهل نمی‌باشد. منابع گرمازا: برای جوجه‌های ۱-۳۰روزه می‌توان از منابع گرمازا نظير لامپ يا هيتر‌های آويزان استفاده نمود. برای مثال از لامپ‌های حرارتی ۲۵۰ وات می‌توان برای ۲۵۰ جوجه استفاده نمود. اما گزينه ايده‌آل آن است که از لامپ‌های حرارتی پشت جيوه ای قرمز استفاده نمود. زيرا از مزيت‌هايی همانند مصرف کمتر برق(۶۰ وات)، نور قرمز (ضدقارچ و باکتری) و همچنين گرمای بيشتری برخوردار است. به منظور تنظيم فاصله منابع گرمازا تا کف سالن، بايد وضعيت جوجه‌ها را بررسی نمود. به طوری که اگر جوجه‌ها در زير منبع حرارتی تجمع کرده بايد فاصله را کاهش‌ (افزايش دما) و در صورتی که به اطراف پراکنده شده، بايد آنرا افزايش داد (کاهش دما). در اغلب موارد مشکلات ناشی از سرما بوده اما بايد توجه داشت که گرمای بيش از حد موجب خشکی عضلات جوجه‌ها و مرگ زودرس آنها می‌گردد. در صورت استفاده از لامپ‌های حرارتی بايد در نظر داشت چنانچه هر يک از لامپ‌ها سوخته باشد يا اتصالی در مدار آنها ايجاد گردد، منجر به افت دما گرديده که در مواقع بحرانی جوجه‌ها روی هم ريخته و درصدی از تلفات بعلت خفگی را در پی خواهد داشت. گارد يا محافظ جوجه ها: اين مبحث تنها مربوط به جوجه‌های ۱-۱۰ روزه می‌باشد. به طوری که بايد با ايجاد گارد از جنس توری يا ساير وسايل همانند مقوا يا بلوک سفال، جوجه‌ها را در نزديک منبع حرارتی نگه داشت. اين عمل بايد تا زمانی ادامه يابد که جوجه‌ها به طور کامل با فضا آشنا شده و در صورت رها شدن از داخل محفظه گارد، قادر به پيدا کردن منبع حرارتی باشند. ارتفاع گارد بايد قريب به ۳۰ سانتيمتر و شکل آن به صورت مدور باشد به طوری که ۴ گوشه بستر که محل اصلی جمع شدن جوجه‌ها می‌باشد حذف گردد. گارد (محافظ) را بايد زمانی برداشت که جوجه‌ها قادر به پريدن از روی آن بوده که اغلب در ۱۰ روزگی به بعد می‌باشد. فضای گارد را بايد هميشه تميز نگه داشت و از خيس شدن يا کثيفی بيش از حد آن جلوگيری نمود. ظروف آبخوری و دانخوری: ظروف آبخوری و دانخوری، حتی‌الامکان بايد از جنس پلاستيک باشد زيرا در برابر خميدگی يا شکستگی مقاوم بوده و به سهولت می‌توان آنرا تميز نمود. ظروف دانخوری جوجه‌ها در چند روز اول بايد پهن و سينی مانند باشد تا براحتی بتوانند به خوراک دسترسی داشته و همچنين پنجه‌های خود را با به هم زدن دان تقويت نمايند. اما با بالا رفتن سن جوجه‌ها بايد از ظرف کشيده و دهن باريک جهت جلوگيری از ضايعات و هرز رفتن خوراک استفاده نمود. در کنار ظروف دانخوری، برای هر ۵۰ جوجه بايد ۲ تا ۳ ظرف آبخوری را تعبيه نمود. تغذيه: خوراک مصرفی در دوره پرورش، بخش اعظمی از هزينه‌های اين دوره را شامل می‌شود. لذا ترکيب و چگونگی تهيه آن بسيار حائز اهميت است. بايد توجه داشت که هرگز از خوراک ساير ماکيان بالاخص مرغ استفاده نگردد. دان مورد استفاده جوجه قرقاول‌ها بايد دارای ۲۸% پروتئين و در سنين بالغ ۲۴% باشد. همچنين از تازه بودن و ترکيب ايده آل دان بايد اطمينان حاصل نمود. زيرا اثر مطلوب اکثر مواد معدنی و ويتامين‌های موجود در خوراک پس از مدتی طولانی از بين رفته و فاقد ارزش غذايی می‌باشد. گندم، سويا و ذرت از ترکيبات اصلی خوراک قرقاول می‌باشد. دارو و درمان: بهترين اقدامات درمانی برای دوره‌های پرورش، اعمال مديريت صحيح می‌باشد. به طوری که غذای مطلوب و آب تازه بهترين ر‍‍ژيم درمانی برای حصول نتايج ايده آل خواهد بود. از آنجايی که ۸۰% خون را آب تشکيل می‌دهد، لذا می‌توان در نظر داشت که آب مصرفی چه تاثيری را در پی خواهد داشت. آب مصرفی گله هر صبح و هر شب بايد تعويض و ظروف آن هر ۲ روز يکبار تميز و ضدعفونی گردد. در صورت اصرار به مصرف محلول‌های درمانی، می‌توان از مخلوط ويتامين الکتروليت استفاده نمود. کنيباليسم (همخواری): مسئله کنيباليسم يا پرکنی در بين ماکيان پرورشی رايج و معمول تلقی گرديده که آن را می‌توان با توجه به ۲ نکته تحت کنترل قرار داد. محرک اوليه عمل پرکنی (همخواری) و مراتب حاد آن شلوغی گله يا فضای کوچک و نامناسب بستر می‌باشد. همچنين نور شديد، تهويه نامطلوب و فقر پاره‌ای از مواد تغذيه همچون نمک می‌تواند عاملی جهت شيوع کنيباليسم تلقی گردد. در صورت شيوع کنيباليسم بايد آن را سريعا در مراحل آغازين متوقف نمود که در غير اين صورت، کنترل آن ديگر ميسر نخواهد بود. هنگام مشاهده عامل کنيباليسم بايد نور بستر را با پوشاندن پنجره‌ها و منافذ درب‌ها، کم و تاريک‌تر نمود. به حدی که تنها قادر به تشخيص و يافتن ظروف آب و غذا باشند. همچنين در صورت امکان بايد بستر را گسترش داده يا تعدادی از گله را به مکانی ديگر انتقال داد. چنانچه هريک از راهکارهای فوق موثر واقع نگردد، بايد گله را نوک چينی نمود. اين عمل بسيار حساس بوده و تبحر خاص خود را می‌طلبد. به طوری که تنها بايد نوک بالا را تا قسمت استخوانی قطع نمود. در صورتی که پس از نوک‌چينی، خونريزی مشاهده گردد، می‌توان از نيترات نقره به منظور جلوگيری از آن استفاده نمود. اما در مبحث کنيباليسم بهترين راهکار جلوگيری از بروز آن می‌باشد که بدين منظور بايد به طور متناوب گله را چک نمود. با توجه به اينکه کنيباليسم از قسمت پشت شايع است، لذا از ۱۵ روزگی به بعد بايد هر چند روز يکبار تعدادی از گله را جدا نموده و وضعيت پرهای پشت آنها را بررسی نمود. انتخاب تخم برای جوجه‌کشی: به منظور انتخاب بهترين تخم‌ها جهت جوجه گيری بايد به مشخصاتی از گله تخمگذار توجه داشت که در ذيل بيان می‌گردد.  روند توسعه نرمال گله و همچنين حصول اطمينان از شرايط بهداشت و سلامت کامل آن.   سازگار با شرايط جفتگيری (جفت نر انتخاب شده) و توليد تخم با درصد بالای نطفه‌داری  عدم اختلال در فرايند جفتگيری  تغذيه شده با جيره مناسب گله مولد  عدم همخونی گله به طوری که در حد (F1) باشد.  از ذخيره و نگهداری تخم‌های بيش از حد درشت يا ريز بايد خودداری نمود زيرا تخم‌های بيش از حد درشت درصد هچ پايين را داشته و تخم‌های ريز نيز جوجه‌هايی با جثه ضعيف و کوچک را به بار می‌آورد.  از ذخيره و نگهداری تخم‌های با پوسته نازک يا ترک خورده بايد خودداری نمود. زيرا اينگونه تخم‌ها رطوبت مورد نياز جهت رشد جنين را به سختی در خود نگه داشته و از سوی ديگر احتمال وقوع بيماريهای ارگانيسمی در تخم‌های ترک خورده افزايش می‌يابد. از قراردادن تخم‌های با شکل غير معمول در دستگاه بايد خودداری و تنها از تخم‌های تميز و سالم برای جوجه‌کشی استفاده نمود. شستن تخم‌ها يا تميز کردن آنها با پارچه مرطوب توصيه نمی‌گردد، زيرا با شستن تخم پوشش محافظ آن از بين رفته و منافذی برای ورود انواع باکتری که عامل بيماريهای ارگانيسمی بوده، ايجاد می‌گردد. ذخيره و مراقبت از تخم: در بسياری از موارد، توجهات تنها معطوف به دوره جوجه‌کشی بوده و مراقبت خاصی از تخم‌های ذخيره شده برای قرار گرفتن در دستگاه بعمل نمی آيد. در حالی که مدت زمان ذخيره و نگهداری بيشتر از زمان جوجه‌کشی حائز اهميت می‌باشد. زيرا حتی در اين زمان نطفه تخم بعنوان يک جنين، زنده و در حال زيست بوده و هرگونه غفلت و عدم رعايت نکات مربوطه موجب هچ ناموفق و يا مشکلاتی اعم از مرگ جنين يا نقص عضو و مشکلات ارگانيسمی می‌گردد. لذا در مدت زمان نگهداری تخم‌ها بايد نکات زير را مد نظر قرار داد. تخم‌ها را بايد حداقل روزی ۳ بار جمع آوری نمود. اما در صورتی که دمای روز به بالای ۸۵F رسيده، بايد دفعات جمع آوری را به ۵ مرتبه افزايش داد. تخم‌ها را به طور کلی ۲ تا ۳ دفعه در صبح و ۱ تا ۲ دفعه در بعد از ظهر جمع آوری نماييد. تخم‌های دارای آلودگی اندک همانند لکه خون روی پوسته، ذرات کود چسبيده يا گرد و غبار بستر را می‌توان با ساب زنی توسط کاغذ سنباده نرم برای زمان جوجه‌کشی ذخيره و آماده نمود. تخم‌ها را بايد در شرايط مرطوب و خنک (دمای ۱۵ – ۱۴) (رطوبت ۷۵ – ۷۳ درصد) نگهداری نمود. تخم را بايد به حالتی در شانه‌های ذخيره قرار داد که انتهای کوچک تخم رو به پايين باشد. در صورت ذخيره تخم‌ها برای مدت زمانی بيشتر از ۶-۵ روز، بايد آنها را روزی ۲-۱ بار چرخاند و وضعيت آنها را بررسی نمود. بهترين زمان برای نگهداری تخم‌ها ۸-۷ روز بوده و حداکثر تلرانس آن ۱۲-۱۱روز بوده که توصيه نمی‌گردد. زيرا با گذشت زمانی بيشتر از آن، درصد هچ تخم‌ها افت می‌نمايد. هنگام انتقال تخم‌ها از اتاق ذخيره به دستگاه، بايد اندکی تامل نمود تا دمای تخم‌ها که تقريبا ۱۵ درجه می‌باشد با دمای معمول هوا منطبق گردد. زيرا در غير اين صورت، انتقال ناگهانی تخم‌ها از محفظه ذخيره به دستگاه باعث افزايش شديد دما شده که موجب کندانس رطوبت و وارد آمدن شوک خسارت باری به تخم‌ها می‌گردد.   دستگاه جوجه‌کشی: برای واحد‌های بزرگ می‌توان دستگاه ستر و هچر را به صورت مجزا در نظر داشت و در مورد واحد‌های مبتدی يا دارای ظرفيت محدود می‌توان از يک دستگاه جوجه‌کشی دارای شانه‌های ستر و سبد‌های هچر استفاده نمود. به طوری که بعد از ۲۱ روز تخم‌ها از شانه‌های ستر برداشته شده، به سبد هچر انتقال يافته و در داخل دستگاه قرار می‌گيرد. اما آنچه در اين ميان حائز اهميت است محل استقرار دستگاه در فضای مسقف و بسته بوده که دارای سيستم تهويه مطلوب جهت فراهم آوردن هوای تازه می‌باشد. در کنار تهويه نامطلوب، چرخش تخم و گندزدايی دستگاه و تخم ها، اغلب مشکلاتی که در زمان هچ روی می‌دهد ناشی از بی‌دقتی در کنترل دما و رطوبت دستگاه می‌باشد. به طوری که دما و رطوبت بيش از حد کم يا زياد طی فاصله زمانی خاصی در رشد و وضعيت زيستی جنين تاثير گذاشته و می‌تواند مشکلاتی نظير مرگ جنين، ضعف يا خروج سخت جوجه از تخم را به بار آورد. در دستگاههای تمام اتوماتيک که دارای فن جريان هوا می‌باشد، بهترين دما تا ۲۱ روز۹/۹۸ F با تلرانس ۵/۰ F می‌باشد. بايد در نظر داشت که گرمای بيش از حد دستگاه يا موجب مرگ جنين در اثر تبخير زود هنگام رطوبت شده يا تولد زودرس جوجه‌ها پيش از زمان مقرر را باعث می‌گردد. در مورد رطوبت دستگاه، تا روز ۲۱ بايد آنرا روی ۶۰-۵۸% رطوبت نسبی يا ۸۶-۸۴% F قرار داده و در ۳ روز آخر آن را تا ۶۸% نسبی يا (۹۰F ) افزايش داد. بايد توجه داشت که ميزان تهويه در روز‌های آخر جوجه‌کشی و نيز در زمان هچ افزايش يابد. تنظيم شرايط تهويه بدين دليل حائز اهميت است که اکسيژن از روزنه‌های تخم وارد شده و از سوی ديگر دی اکسيد کربن به همين روش از تخم خارج می‌گردد. لذا با افزايش حجم و رشد جنين بايد به ميزان تهويه افزود تا اکسيژن بيشتری به جوجه برسد.

مطالب مرتبط :

    استرس گرمائی در بوقلمون و راه های کاهش آن

     اصول عملی و علمی پرورش بوقلمون

---------------------------------------------------------------------